توسعه سياسي يکي از دغدغههاي اصلي مبارزان سياسي قبل از انقلاب اسلامي بود به طوري که يکي از اهداف اصلي تئوريسينهاي انقلاب اسلامي گسترش دموکراسي در قالب جمهوري اسلامي ايران بود.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، از لازمههاي اين امر بها دادن به احزاب و انتخابات است. امروز هم انتخابات داريم هم حزب. اما از آنجايي که انتخابات ما حزبي نيست در امر توسعه سياسي توفيق چنداني نداشتيم. با روي کار آمدن دولت يازدهم موضوع احياي خانه احزاب از سوي جريانات سياسي مطرح شد. رئيسجمهور در روزهاي انتخابات وعده بازگشايي خانه احزاب را داده بود. سالهاي آغازين دوره اول دولت اصلاحات فضاي سياسي کشور روزهاي پويايي خود را تجربه ميکرد. جريانهاي سياسي ميتوانستند با يکديگر رقابت داشته باشند و اين رقابتها گاهي به چالشهايي منجر ميشد. براي کاهش اين مشکلات، ايده تاسيس نهادي در قالب خانه احزاب براي ايجاد زمينههاي گفتوگو ميان آنها مطرح و با حمايت دولت وقت و مشارکت احزاب در نهايت فعاليت خود را آغاز کرد. خانه احزاب با حضور 15 تن از دبيران کل احزاب مطرح اصولگرا و اصلاحطلب و پس از چندين ماه فعاليت کارشناسي در نهايت با تدوين اساسنامه در کميسيون ماده 10 احزاب شکل گرفت و در آن گروههاي سياسي گردهم آمدند. با شروع فعاليت دولت محمود احمدينژاد و رويکردهاي سياسي آن دولت به فعاليتهاي سياسي، تمام احزاب لطمه خوردند و خانه احزاب به عنوان نهادي که ميتوانست مجموعه بالا دستي احزاب باشد از اين رويکرد در امان نماند و دچار چالش شد. در آن فضا با متوقف شدن فعاليت، نفس خانه احزاب نيز مانند ساير گروههاي سياسي بريده شد. اما با آغاز فعاليت دولت يازدهم ،بار ديگر زمزمههايي براي احياي دوباره آن به گوش رسيد. با وجود بي ميلي اصولگرايان، اصلاحطلبان اشتياق زيادي براي بازگشايي آن نشان دادند و حالا پس از گذشت سه سال از آغاز به کار روحاني به نظر ميرسد خبرهاي خوبي در راه است. از سوي ديگر مدتي است خبرهايي از طرح استاني شدن انتخابات به گوش ميرسد، ميتوان اميد داشت در صورتي که انتخابات به سمت استاني شدن پيش برود احزاب نقش پررنگتري پيدا کنند و شرايط حزبي شدن انتخابات مهيا شود.
زمان مناسبي براي حزبي کردن نظام انتخاباتي کشور است
حسين کاشفي در گفتوگو با ايلنا، با اشاره به فعاليتهاي اخير خانه احزاب عنوان کرد: اين تشکل بر اساس اساسنامه همه طيفهاي سياسي را در شوراي مرکزي شامل ميشود که بر اين اساس سه فراکسيون «اصلاحطلب» و «اصولگرا» و «اعتداليون و مستقلها» تشکيل شده است که بنا شد رييس نيز به صورت دورهاي و با قرعهکشي بين سه گروه تغيير کند؛ رياست خانه احزاب در سال دوم بر عهده مستقلها گذاشته شده است. وي در ادامه گفت: جلسات خانه احزاب به صورت منظم برگزار شده است و کميتهها يا فعال شدهاند يا در شرف فعال شدن هستند. او اضافه کرد: در اين مدت دو همايش فصلي از طرف خانه احزاب برگزار شد که همايش دوم در سالن وزارت کشور هفته گذشته برگزار شد و خوشبختانه جلسات با همفکري بين احزاب پيش ميرود. کاشفي با اشاره به اهميت خانه احزاب گفت: اميدواريم بتوانيم در اين تشکل به عنوان يک نهاد صنفي براي رشد و توسعه تحزب در کشور و رفع موانع کشور فعاليت کنيم و خانه احزاب بتواند نظرها و پيشنهادهاي خود را از طرف دولت مطرح کند و مواردي که نياز به قانون دارد را با هماهنگي مجلس به نتيجه برساند. او تاکيد کرد: يکي از بحثهاي اصلي شکلگيري خانه احزاب حرکت انتخابات به سمت تاثيرگذاري احزاب است؛ يعني شرايطي بهوجود آيد که احزاب بتوانند در انتخابات تاثيرگذار باشند و مباحث کارشناسي را دنبال کنند چراکه اگر احزاب قوي باشند، خيلي به تصويب اين قوانين کمک خواهند کرد. عضو شوراي مرکزي خانه احزاب تصريح کرد: يکي از مسائلي که خانه احزاب بايد به صورت جدي به آن بپردازد، همين مسئله است. در گام اول فعال شدن احزاب عضو خانه احزاب که بايد مورد توجه قرار بگيرد و برگزاري کنگره و تاسيس شعبه در استانها و ... مورد توجه بيشتري قرار بگيرد. او گفت: اگر همه احزاب ما در زمينههاي مختلف برنامه داشته باشند، ميتوانند کار خود را پيش ببرند و اگر به سمت اين مسئله برويم کشور نيز رو به جلو ميرود و حتي برنامههاي احزاب در قواي مختلف به بحث گذاشته ميشود.
اين فعال سياسي اصلاحطلب به مباحث مطرح شده از سوي يکي از حقوقدانان شوراي نگهبان درباره ضرورت تاثيرگذاري احزاب در فرايند انتخابات اشاره و تصريح کرد: بعضي احزاب در برنامه خود به دنبال همين تاثيرگذاري هستند و در نشست اخير خانه احزاب نيز به اين مسئله تاکيد شد و يکي از اهداف جلسه نيز طرح همين دغدغهها با نمايندگان مجلس و دولت بود.
حزبي شدن انتخابات مانع ورود پولهاي کثيف به آن ميشود
دبيرکل انجمن اسلاميمدرسين دانشگاهها نيز معتقد است که اگر انتخابات مجلس به صورت حزبي برگزار شود پولهاي کثيف نميتواند در اين عرصه نقش آفريني کند. اين فعال سياسي اصلاحطلب با بيان اينکه بها دادن به احزاب و تشکلهاي سياسي مانعي براي نقشآفريني پولهاي کثيف در عرصه سياست کشور است، خاطرنشان کرد: بايد در عرصههاي انتخابات مشخص شود منابع هزينههاي انتخابات نامزدها از کجا تأمين ميشود. در قانون انتخابات آمده است که کليه احزاب بايد درآمدهاي خود را به وزارت کشور اعلام کنند. اگر انتخابات به صورت حزبي برگزار شود ميتوان بر منابع مالي نامزدها کنترل داشت. دبير کميته انتخابات شوراي هماهنگي جبهه اصلاحات در پايان افزود: به نظر من بايد قانوني به تصويب برسد تا در دوره انتخابات همه هزينههاي نامزدها و منابع اين هزينهها مشخص شده و به وزارت کشور اعلام شود تا بدين وسيله پولهاي کثيف در عرصه انتخابات نقشآفريني نکند.
به جاي اسم ميتوان نام جناح يا گروه نوشته شود
سعيد حجاريان در گفتوگويي با اشاره به اينکه ريشه مشکلات کشور در حب گريزي است گفت: نبود حزب و سيستم حزبي صدمات زيادي به كشور زده و هزينههاي زيادي را بر كشور تحميل كرده است. وقتي چنين سيستمي پياده شود حتي يكسري حزبها و تشكيلات كوچك هم جمع ميشوند و زمينه تشكيل احزاب اصلي و فراگير فراهم ميشود.
در برخي از كشورها حتي احزابي را كه نميتوانند در انتخابات حتي يك كرسي ببرند را جريمه ميكنند. يكي از كارهاي حزب كادرسازي است.نبود احزاب قوي سبب شده ما امروز در كشورمان نيروي كادري نداشته باشيم و به قولي قحطالرجال شود. حتي اصولگرايان امروز نميدانند براي دور بعد چه كسي را كانديدا كنند چون نيروي كادري تربيت نكردهاند .
انتخابات بايد به سمت حزبي شدن برود
مصطفي کواکبيان نيزاز جمله حاميان حزبي شدن نظام انتخاباتي است. وي مدتي پيش در جمع مردم اهواز گفته بود: در حال حاضر بسياري از كشورهاي پيشرفته دنيا احزاب را تقويت ميكنند و ما نيز بايد اين الگو را داشته باشيم.
وي افزود: وجود احزاب غربالگري اوليه را در بين كانديداها انجام ميدهد و افراد شايسته انتخاب ميشوند. با همه اينها بايد گفت ايران فاصله بسياري با نظام حزبي دارد،اما فعال شدن خانه احزاب ميتواند موجب تسريع اين مسئله شود.