تاملی بر یک گفت و گوی تلویزیونی

گفت و گوی تلویزیونی دوشنبه شب آقای رضا رشیدپور با دکتر حسن روحانی، قطعا با استانداردهای جهانی – که تشریح آن در این مختصر امکانپذیر نیست و حتما نمونه هایی از آن را دیده ایم - فاصله داشت اما این را هم می توانم بگویم که این گفت و گو قطعا فراتر از استانداردهای مرسوم گفت و گوهای تلویزیون ایران با شخصیتهای سیاسی در سطح یک رییس جمهور بود. کافیست آن را مقایسه کنید با تمام گفت و گوهای تلویزیونی محمود احمدی نژاد در دوران ریاست جمهوری او که مصاحبه کننده، صرفا نقشی بر عهده داشت که استاد گرانقدرم آقای قاضی زاده در سر کلاسهای روزنامه نگاری، آن را ایفای نقش پایه میکروفون توسط خبرنگار توصیف می کرد. آقای رشیدپور در این گفت و گوی تلویزیونی، نه تنها نقش پایه میکروفون نداشت، بلکه تلاش کرد گفت و گویی، اگر نه چالشی، لااقل جذاب و متفاوت انجام دهد که به نظرم در این کار موفق بود.
 
البته مدت گفت و گو کوتاه بود و طبیعتا بسیاری از پرسشها مطرح نشد. اما آنچه مطرح شد، مهمترین پرسشهای جاری در جامعه بود که رشیدپور بدون تعارف، آنها را مطرح کرد و از آن سو، روحانی به خوبی پاسخ داد. خوب، از این جهت که هیچ پرسشی را بی پاسخ نگذاشت یا مبهم به آن پاسخ نداد یا مثل آن رییس جمهوری که یادمان هست، سوال را با سوال، جواب نداد. روحانی حتی قول هایی داد که قابلیت سنجش و ارزیابی دارد و می توان در آینده، با استناد به همان قولها، او را به چالش کشید و این نکته مثبت و بارز این گفت و گوی تلویزیونی بود.
 
با این وجود اعتقاد دارم که باز هم می توان، هم از این راحت تر سوال پرسید و هم صریح تر از این پاسخ داد. مردم، خسته اند و نیاز به امید و آرامش دارند و این امید و آرامش، در میان پرسشهای صریح و پاسخهای روشن تقویت می شود. یک گفت و گو هم کافی نیست. نیاز به گفت و گوهایی بیشتر با صراحت و شفافیت بیشتر است و به همین دلیل، این گفت و گو را می توانیم گام اول بدانیم در گفت و گوهای جذابتر و چالشی تر با روسای هر سه قوه.
 
به نظرم، هم گفت و گو کننده، از این چالش موفق خارج شد و هم، گفت و گو شونده. رشیدپور اثبات کرد که می تواند با بهره گیری از حضور ذهن خوب خود و لحن صریح و در عین حال غیرحساسیت برانگیز، مصاحبه هایی چالشی تر از این هم انجام دهد و روحانی هم اثبات کرد که در مصاحبه هایی با پرسشهای صریح هم می تواند پاسخهای روشن و شفاف بدهد و انقدر تجربه دارد که نه تنها نیازی به حضور در کادرهای بسته و از پیش تعیین شده، نداشته باشد، بلکه در چنین فضایی، پاسخهایی بهتر از شرایط عادی ارائه دهد. چنین گفت و گوهایی اگر تداوم داشته باشد و تنها به رییس جمهور هم منحصر نشود، می تواند بسیاری از علامتهای سوال موجود در ذهن مردم را رفع کند و به کاهش فاصله مردم و حاکمیت و کمتر شدن بی اعتمادی مردم به مسوولان که حوادث اخیر نشان داد روز به روز عمق بیشتری پیدا می کند، کمک کند.
📝حمیدرضا شکوهی