مسکن ویژه رکود را به ارمغان می آورد؟

به گزارش فرارو، با پایان یافتن مهلت ثبت نام "مسکن ویژه"، انتظارات از استقبال مردمی از این طرح برآورده نشد و برخلاف پیش بینی‌های صورت گرفته فقط ۲۵۰۰متقاضی حاضر به پرداخت ۲۰میلیون تومان برای ثبت نام اولیه در طرح شدند. این آمار نصف میزان پیش بینی شده اولیه برای ثبت نام در مسکن ویژه بودند.

با کاهش استقبال از این طرح زمزمه‌هایی مبنی تغییر شرایط آن مطرح شد، اما رییس سازمان مسكن استان تهران معتقد است امکان تغییر در شرایط طرح وجود ندارد. تقی رضایی همچنین در گفت و گو با دنیای اقتصاد از دو اثر مثبت "مسکن ویژه" بر بازار مسکن خبر داد.

وی گفت: «دو اتفاق مثبت در بازار مسكن به وقوع پیوست. از یك‌سو سرعت رشد قیمت‌ها كند شد و از سوی دیگر روند معاملات مسكن حداقل ۲۰ درصد كاهش پیدا كرد كه این دو اتفاق شرایط بازار را برای خرید‌های مصرفی فراهم آورده است.» رضایی با اشاره به اینكه این دو تحول نتیجه اثر روانی این طرح بوده است، افزود در طول دو هفته ثبت‌نام مسكن‌ویژه، بازار پیش‌فروش واحدمسكونی در تهران به این طرح واكنش نشان داد و قیمت پیش‌فروش و همچنین شرایط پیش‌فروش در نقاط مختلف تهران تعدیل شد.

اما آیا آنگونه که رییس سازمان مسکن تهران می گوید وضعیت بازار با اجرای "مسکن ویژه" بهبود پیدا کرده است؟ آیا کاهش معاملات به خاطر بهبود وضعیت بازار است یا به خاطر رکود بازار؟

نگاهی به وضعیت موجود بازار اظهارات این مقام دولتی را خدشه دار می‌کند. بیت الله ستاریان، کارشناس بازار مسکن در این باره معتقد است که روند صعودی قیمت در بازار همچنان ادامه خواهد داشت. وی در یادداشتی در هفته نامه تجارت فردا روند قیمت مسکن در سال گذشته و سال جاری را بررسی کرده است.

ستاریان معتقد است رشد قیمت مسکن متوقف نخواهد شد. وی در این باره نوشت: «بازار مسکن در سال ۱۳۹۰، ۶۰ درصد افزایش قیمت داشت و در شش ماهه نخست سال ۹۱ رشد قیمت مشاهده شده است. حتی افزایش قیمت‌ها در فروردین‌ماه سال ۹۱ حدود ۱۵ درصد برآورد شد؛ این در حالی است که رشد قیمت‌ها در این ماه، روی نقطه صفر می‌ایستاد.»

بنا به نوشته این کارشناس، روند صعودی قیمت مسکن در فصل پاییز نیز تداوم خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌ها در این فصل، ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یابد. البته مشروط بر اینکه تصمیمی برای تثبیت نرخ ارز اتخاذ نشود.

یک کارشناس دیگر بازار مسکن نیز تاثیر گذاری "مسکن ویژه" برای بهبود وضعیت در بازار را رد کرد. کمال اطهاری در گفتگو با فرارو در این باره گفت: «مسکن ویژه هم چون طرح مسکن مهر نوعی مکث در بازار مسکن بوجود خواهد آورد ولی در ادامه وقتی این تفنگ خالی شلیک شد آن وقت صعود قیمت ها با شدت بیشتری ادامه خواهد یافت.»

مسئله قابل توجه این است که رییس سازمان مسکن تهران کاهش شیب صعودی مسکن در تابستان نسبت به بهار را به حساب اجرای طرح مسکن ویژه گذاشته است. اما کارشناسان معتقدند طرح مسکن ویژه به نوعی راه را برای ایجاد شرایط رکود در بازار هموار کرده است. به نوعی دولت سعی دارد با به وجود آوردن شرایط رکود قیمت‌ها را کنترل کند. یکی از نشانه‌های شرایط رکودی کاهش ۲۰ درصدی معاملات در یک ماه اخیر است.

یکی دیگر از نشانه های این شرایط کاهش تقاضا برای مسکن پیش فروشی است. تقی رضایی معتقد است که با اجرای طرح "مسکن ویژه" شرایط مسکن پیش فروشی در تهران تعدیل شد و قیمت ها کاهش یافت. این در حالی است که گزارش ها نشان می دهد که سرمایه‌گذارها بیشترین مشتریان واحدهای پیش فروشی هستند.

با وجود افزایش قیمت واحدهای پیش فروشی در دو ماه اخیر همچنان تقاضا برای خرید آن‌ها کاهش نیافته است این موضوع نشان می‌دهد که خریداران واحدهای پیش فروشی سرمایه گذاران هستند، نه مصرف کننده واقعی. به این ترتیب در بازار پیش فروش هم فقط سرمایه گذاران حضور دارند و معاملات به شکل ضعیفی ادامه دارد و به نوعی این بازار نیز شکننده است و جایی برای مصرف کنندگان واقعی ندارد.