به گزارش
مردم سالاری آنلاین، مصطفی کواکبیان، دبیرکل حزب مردم سالاری در گفتوگو با رسانه تصویری آن گفت: مذاکرات و توافق با مخالفت برخی جریانهای داخلی و لابی صهیونیستی مواجه خواهد شد.
مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
*ایران در نشست مسقط به دنبال چه چیزی است؟
چیزی که برای ما مهم و اساس هست، رفع تحریم هاست. اصلیترین موضوعی که ما دنبال میکنیم و برای ملت ایران نیز اهمیت شایان توجهی دارد این است که تحریمها برداشته شود.
یک راه مذاکرات غیر مستقیم است که در مسقط آغاز شد؛ من معتقد هستم که این مذاکرات به نتیجه خواهد رسید؛ خوش بین هستم نسبت به این مذاکرات و باورم این است که این زمینهای است برای ادامه روند مذاکرات.
همانطور که اعلام شده است آنها هم به دنبال این هستند که ایران به سلاح اتمی دست پیدا نکند، که این هم از لحاظ ما حل شده است و سالهای قبل این را اعلام کردیم و مشکلی در این خصوص نداریم.
*در رابطه با رفع تحریم ها صحبت کردید، حتی بعد از برجام و توافقی که صورت گرفت شخص رئیس جمهور ایران از پایان تحریم ها خبر دادند، اما ایالت متحده آمریکا بد عهدی کرد و آن را به وکنگره نبرد تا منجر به رفع تحریمها شود؛ چه چیزی تغییر کرده است که شما خوشبین به رفع تحریمها هستید؟
واقعیت این است شرایط تغییر کرده است، ما در چنین وضعیتی نبودیم و آنها میتوانستد قلدرمابانه رفتار کنند، به نظر میرسد که الان شرایط تغییر کرده است.
در بحث برجام هم اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم باید اول به این موضوع بپردازیم که اگر به نتیجه نمیرسید چه اتفاقی میافتاد. عواقب هم که با پیش بینیهای که در برجام شده بود رخ نداد. من معتقد هستم که هم شرایط تغییر کرده است هم موضوع برجام متفاوت از موضوعات امروز هست که ما آن را دنبال میکنیم.
*چیزی که مردم به دنبال آن هستند، رفع تحریمها و گشایشهای است که ایجاد شود؛ حالا به هر روش و شیوهای، اما ایالت متحده آمریکا نشان داده است که بر توافقاتش ضمانت اجرایی نخواهد داد؛ فکر میکنید دولت ترامپ درباره پایان مذاکرات ضمانت اجرایی خواهد داد؟
علت اینکه میگویم خوشبین هستم این است که ترامپ به دنبال این هست که نامی داشته باشد در بین مردم آمریکا و بگوید من این امکان را فراهم کردم که با ایرانی که خیلیها باور نداشتند اهل مذاکره باشد، گفتوگو کنم و به توافق برسم. بنظرم آمریکاییها بیشتر از اینکه به دنبال دستاورد باشند، اصل این گفتوگو برایشان اهمیت دارد.
از طرف دیگر قطعا ما بر مبنای عقلانیت پیش خواهیم رفت؛ اگر ببینیم مذاکره برد برد نیست، ما هم میتوانیم قبول نکنیم.
*اگر آنها به دنبال نمایش هستند، نتایج برای ما اهمیت دارد. خیلی مسائل را گره میزنند به این مذاکرات، فکر میکنید سنگ اندازی جنگ طلبها و افراطیهای آمریکا و لابیهای صهیونیستها چقدر میتوانند موثر باشد که توافقی صورت نگیرد؟
در داخل هم ما افرادی داریم که تمایلی ندارند این اتفاق بیفتد و در عرصههای مختلف چوب لای چرخ میگذارند و مانع تراشی میکنند، بحثها، حرفها و حدیثهای را مطرح میکنند. از طرف دیگر لابی صهیونیستی هم کار خودش را میکند و هیچ تمایلی ندارد که این مذاکرات به نتایج خوبی منتج شود، لذا به شکلی در همه مباحث با جلسات و تماسهای تلفنی با ترامپ سعی کرده اند که ما را وارد یک درگیری نظامی کنند تا گفتوگو و مذاکره.
البته معتقدم تمام مذاکرات با اجاره رهبری صورت میگیرد و اینطور نیست که ایشان در جریان نباشند و از آقای عراقچی هم حمایت کردهاند و گفتهاند آقای عراقچی اختیار تام دارند در مذاکرات؛ من فکر میکنم که دستاوردهای خوبی پیش روی ما باشد.
*با توجه به نکتهای که گفتید، خواستگاه نگاه رهبر انقلاب به مذاکرات که مستقیم را شرفتمندانه یا بر اساس مصلحت یا حکمت ندانستند بیشتر اعتقادی هست یا جنبه تاریخی دارد؟ چون به تجربیات اشاره کردند و حالا شما ایشان را موافق مذاکرات خطاب کردید.
رهبری واقعا قبلا معتقد نبودند با دولت ترامپ مذاکرهای داشته باشیم و اینها را شایسته مذاکرات نمیدانستند، اما به نظر من رهبری خواستند یک روی دیگر این سکه را نیز تجریه کنند و موافقت خودشان را به نحوی اعلام کردند.
*یعنی دستگاه دیپلماسی این تجربه را کسب کند؟
من معتقد هستم که برای بسیاری از ملتها این مسائل مطرح هست، در مباحث هستهای و در بحث تحریمها که دو طرف این موضوعات را دارند برای افکار عمومی دنیا هم مهم است.
رهبری شاید نزدیک به 20 سال قبل مطرح کردند که ما به دنبال سلاح اتمی نیستیم، من به خاطر دارم که همان موقع برخی فرماندهان نظامی در جلسهای گفته بودند که رهبری گفتهاند که ما نمیخواهیم از سلاح اتمی استفاده کنیم، نفرمودند که نباید داشته باشیم.
که بعدها در یک نماز عید فطر در همان سالها رهبری تاکید کردند که نه میخواهیم داشته باشیم نه میخواهیم استفاده کنیم، این هوشمندی رهبری را میرساند.
ما از لحاظ شرعی هم مشکل داریم برای سلاحهای اتمی. بمب هستهای انقدر گسترش دارد که غیر نظامیان را هم هدف قرار میدهد و ما از لحاظ شرعی اجازه همچین کاری را نداریم.
ما حتی یک قاعدهای داریم در مسائل فقهی به نام قاعده تترس، به این مفهموم که اگر زمانی کفار مسلمانان را سپر قرار دهند و خواستند از این سپر استفاده کنند به ما اجازه داده شده است که با این سپر درگیر شویم تا کفار متوجه شوند که با آنها میجنگیم، حتی قاعده تترس هم یک استثنا هست که شامل اینجا نمیشود.
چون اینجا کشتار جمعی اتفاق میافتد، و این کشتار جمعی در مبانی فقهی و اعتقادی ما نمیگنجد. لذا ما اصلا مشکلی نداریم از اینکه اینها میگویند شما نباید به بمب هستهای دسترسی پیدا کنید، ما اصلا دنبال سلاح هستهای نبودهایم و فتوای فقهی هم هست. عدهای در مجلس گفتند که باید به سمت تغییر فتوای رهبری برویم به نظر من این اشتباه است. بعضی از افراد هم آمدند در صداوسیما هم صحبت کردند که از آنها هم بعید بود که گفتند شاید مجبور شویم (به ساخت سلاح هستهای).
*مشخصا منظور شما چه کسی است؟
آقای علی لاریجانی را میگویم. من خیلی تعجب کردم، با دیدگاهی که از او میشناسیم شنیدن این حرف خیلی بعید بود. احساسم این است که بعضی ها فکر میکنند که اگر ما در قالب بولوف و تهدید و ... حرفهای بزنیم بازدارندگی داشته باشد.
چون ما اصل مبنا را قبول نداریم نباید وارد این بازیها شویم. غیرشرعی هست که ما بخواهیم به سلاح هستهای دست پیدا کنیم و حتی به نظر من این بازی در زمین رژیم صهیونیستی است.
*آقای لاریجانی از سلاح هسته ای صحبت نکردند، گفتند تغییر دکترین هسته ای. این شامل خیلی موارد دیگر میشود، مثلا درصد افزایش غنی سازی یا استفاده از هستهای در مواردی دیگر. شما از متن رفتار ایران در مسئله هستهای آگاهی دارید. آیا گسترش دیگری مد نظرشان نبوده است؟
نه، بنظر من در موارد دیگر ما مشکلی نداریم. در مورد غنی سازی هم ما امکانش را از قبل هم داشتهایم.
*یا مثلا خروج از NPt?
خب به چه دلیل خارج شویم؟ یک دلیل میتواند همین باشد که میخواهیم به سلاحهای اتمی دست پیدا کنیم، وگرنه چه دلیلی دارد؟ من به خاطر دارم مثلا پروتکل الحاقی 80 و چند کشور عضو دارد و ما هم یکی از اعضا هستیم، همان زمان عدهای شعار میدادند که «پروتکل الحاقی ذلت این کشور است» یعنی بیش از 80 کشور در دنیا ذلیل هستند؟
در واقع قدرت ژاپن، آلمان و بسیاری از کشورها در بعد اقتصادی کمتر از ایران نیست، اما هرگز به دنبال این بحثها نرفتهاند. ما مشکلی در استفاده از صنعت هستهای در درمان و پزشکی و... نداریم. تقسیم بندی که براساس NPT صورت میگیرد 5 دسته کشورها داریم، دسته اول اعضای دائم شورای امنیت هستند (امریکا، روسیه، چین، فرانسه و انگلستان)
دسته دوم کشورهای هستند که عضو دائم شورای امنیت نیستند اما سلاح هسته ای دارند، شامل (رژیم صهیونیستی، کره شمالی، هند و پاکستان)
در دسته سوم که ما سیکل ترکیبی داریم و میتوانیم سوخت را خودمان تولید کنیم، نمیگذارند که ما به دسته دوم هم برسیم چه برسد به دسته اول.
خیلی از قدرتها هم هستند که از انرژی هستهای به صورت مسالمت آمیز استفاده میکنند. دستهای دیگر هم هستند که حتی استفاده صلح آمیز هم ندارند. ما قدرتی هستیم که به صورت مسالمت آمیز از هستهای استفاده میکنیم، همیشه گفته ایم که به دنبال استفاده از سلاح هستهای نیستیم.
*فکر میکنید تنش بین ایران و آمریکا به چه چیزی ختم شود؟ با ترامپ ما طی طریق میکنیم و باز زمان برای گسترش مناقشات طی میشود یا به توافق دست پیدا میکنیم؟
من خوشبین هستم و معتقد هستم اینبار مسائل فرق میکند و ما به سمت دستیابی به توافق میرویم و این توافق هم باید دو طرفه و دوجانبه منافع ما را تضمین کند.
حتی حرفهای که ایلان ماسک میزند را شاید برخی شوخی بگیرند، ولی او میگوید که ما در چند ماه میتوانیم در ایران سرمایه گذاری هم داشته باشیم. این حرف اگر در محافل افراطی داخلی گفته شود به تمسخر میگیرند، ولی بعضی از افرادی که در مناسب و دستگاهها هستند معتقدند مانعی وجود ندارد که ما در آینده بخواهیم از سرمایه گذاری امریکا در داخل استفاده کنیم.
قطعا لابی صهیونیستی خوشش نمیآید و افراطیون داخلی فکر میکنند که اگر این اتفاق بیفتد به نام دولت پزشکیان تمام میشود، در صورتی که این موضوع خواست نظام است و بحث دولت خاصی نیست. مرحوم رئیسی هم مذاکرات را دنبال میکردند و خب فرصت نشد که به سرانجام برسد. من فکر میکنم که اشکالی پیش نخواهد آمد و ما باید یک مقداری امیدوار باشیم.