کمبودهای حمل و نقل عمومی در تهران

خرابی اتوبوس، دیر آمدن قطار مترو و وجود تاکسی های فرسوده در تهران این روزها به خاطره مشترک پایتخت نشینان بدل شده است و تنها یک عزم جدی می تواند مشکلات حمل و نقلی تهران را حل کند. حال این روزهای حمل و نقل عمومی پایتخت چنان بد است که خبر کمبود قطعات مترو و تعطیلی خطوط اتوبوس در شرایط کرونا مردم را نگران کرده است، وضعیت فرسودگی حمل و نقل عمومی تهران چنان عمیق است که بودجه‌های چند ده میلیاردی شهرداری گره از کار آن باز نمی‌کند و باید کمکی فراتر دریافت شود.
به گزارش ایسنا، داستان فرسودگی و لزوم نوسازی حمل و نقل عمومی تهران همیشه وجود داشته است، اما شهریور ماه سال گذشته شهردار وقت تهران هنگامی که از وعده‌های دولت برای تامین اتوبوس و واگن مترو ناامید شد، در نامه‌ای  به دفتر مقام معظم رهبری درخواست کرد که منابع مالی خرید اتوبوس و واگن مترو از محل بازگشت منابع صندوق توسعه ملی پرداخت شود.
پیروز حناچی در این نامه گزارشی از وضعیت حمل نقل عمومی ارائه کرد و به حجت‌الاسلام محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری و همچنین نوبخت معاون رییس جمهور وقت و نهاوندیان دبیر شورای عالی هماهنگی امور اقتصادی دولت قبل نوشت: "همانطور که مستحضرید سامانه‌های مترو و اتوبوسرانی که وظیفه بخش قابل توجهی از جابه‌جایی‌های روزانه در کلانشهر تهران را برعهده دارند، با کمبودها و چالش‌های قابل ملاحظه‌ای روبه‌رو هستند. به نحوی که در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد ناوگان اتوبوسرانی تهران فرسوده بوده و در سامانه مترو نیز بیش از ۵۰ درصد قطارها از مرز تعمیرات اساسی عبور کرده‌اند و این در حالی است که شهر تهران با کمبود حدود ۳۰۰۰ دستگاه اتوبوس و ۱۵۰۰ دستگاه واگن مترو نیز مواجه می‌باشد."
حناچی در ادامه نامه خود به دفتر رهبری و دو مقام دولتی نوشت:" این مهم در شرایط کنونی با توجه به شیوع ویروس کرونا و الزامات ناشی از مصوبات ستاد ملی مدیریت بیماری کرونا مبنی بر رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، بیش از پیش نمود یافته و عدم نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی تبعات اجتماعی و امنیتی بسیار خطرناکی را در شرایط اقتصادی کنونی به دنبال خواهد داشت."
وی در آخر خواهان دریافت اعتبار شد و نوشت: "با توجه به مراتب مذکور، شهرداری تهران به منظور رفع بخشی از معضلات مطروحه در نظر دارد نسبت به خرید ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس به مبلغ ۳۰ هزار میلیارد ریال و ۲۱۰ دستگاه واگن مترو به مبلغ ۵۰ هزار میلیارد ریال اقدام کند، لذا با توجه به محدودیت‌های مضاعف مالی ناشی از شیوع بیماری کرونا و عدم امکان تامین منابع مالی از سوی این شهرداری، خواهشمند است دستور فرمایید نسبت به اخذ مجوز استفاده از بازگشت منابع صندوق توسعه ملی برای تامین مالی خرید اتوبوس‌ها و واگن‌های مذکور به مبلغ ۸۰ هزار میلیارد ریال اقدام لازم را مبذول نمایند."
به گزارش ایسنا، با اینکه شهردار تهران دست به نامه شد تا برای حمل و نقل تهران پولی بگیرد؛ اما همان زمان بارها محسن هاشمی رئیس وقت شورای شهر تهران از عدم تلاش مسئولان وقت شهرداری برای وصول وعده‌های دولت گلایه کرده و با اشاره به مدیریت "لحاف تشکی" از آنها خواست که پشت در دفتر رئیس جمهور و سازمان برنامه و بودجه لحاف تشک خود را پهن کنند و تا وقتی پول نگرفتند، از آنجا خارج نشوند، زنگ خطر کمبود و فرسودگی ناوگان حمل ونقل عمومی زده شده بود؛ اما دولت به آن بی توجهی کرد و در نهایت این فرسودگی عمیق و بیشتر شد؛ به گونه‌ای که حالا رئیس کمیسیون عمران و حمل ونقل شورای شهر ششم تهران خواهان اقدامات ضربتی برای حل مشکلات حمل و نقل عمومی شده است.
سید جعفر تشکری هاشمی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به وضعیت اتوبوس و متروی تهران می گوید: دولت قبل در ابتدای فعالیت خود وعده داد که ۱۷ هزار دستگاه اتوبوس به شهرداری ها می دهد اما همانطور که می‌بینیم حتی یک دستگاه اتوبوس هم تحویل داده نشد، این درحالیست که با شیوع کرونا و نگرانی ها در خصوص وضعیت حمل و نقل عمومی باز هم وعده داد ۵۰۰۰ دستگاه اتوبوس به شهرداریها دهد که از این تعداد هم تاکنون یک دستگاه تحویل نشده است . این مهم نشان دهنده یک بی توجهی مفرط به نیازهای اساسی مردم است و  در بخش واگن سازی هم نگرانی جدی داریم ۴۰۰ واگن نیازمند اورهال است که باید این مهم هم مورد توجه جدی قرار گیرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت اتوبوسرانی اصلا خوب نیست و به اندازه کافی ناوگان در اختیار نداریم و خیلی از خطوط ما اتوبوسی برای جابجایی مسافر ندارند، می افزاید: اینکه حال مترو، اتوبوس و حتی تاکسی مطلوب نیست، برکسی پوشیده نیست و این نتیجه عقب افتادگی و حتی رهاشدگی است که در ۴ سال اخیر در شهرداری و در ۱۰ سال گذشته از سوی دولت شاهد بوده‌ایم.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به اینکه این روزها نه تنها در بحث توسعه، بلکه حتی در موضوع نگه داشت نیز با مشکلات زیادی در اتوبوسرانی و مترو مواجهیم، می گوید: وضعیت به قدری نگران کننده است که باید نگاه ویژه‌ای به حمل و نقل عمومی تهران داشته باشیم و جلسات شهردار تهران و رئیس شورای شهر تهران با مسئولان دولتی از جمله سازمان برنامه و بودجه آغاز شده تا بتوانند سهم بیشتری از دولت برای توسعه حمل و نقل عمومی بگیرند.
تشکری هاشمی اضافه می کند: البته در لایحه پیشنهادی بودجه ۱۴۰۱ آن طور که باید، به حمل و نقل عمومی توجه نشده است و به همین دلیل تمام تلاش خود را به کار خواهیم بست تا در کمیسیون تلفیق، تامین منابع برای توسعه و نگه داشت حمل و نقل عمومی را به سرانجام برسانیم. هرچند به هر میزان که منابع دولتی محقق شود، رافع مسئولیت ما نیست و شهرداری نیز باید با همت بلند، گام های اساسی برای بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی بردارد.
وی با تاکید بر اینکه در اصلاحیه بودجه ۱۴۰۰ شهرداری تهران، ۵۰۰۰ هزار میلیارد تومان برای خرید اتوبوس، واگن و قطعات مترو اختصاص داده‌ایم، می افزاید: اقدامات اساسی تر در سال آینده و در بودجه ۱۴۰۱ شهرداری تهران انجام خواهد شد، به گونه‌ای که نوسازی و بازسازی حمل و نقل عمومی جزء اولویت‌های درجه یک است و باید منابع لازم برای تحقق آن را اختصاص داد. البته اگر لازم باشد، برخی فعالیت ها را محدود می کنیم تا بخش حمل و نقل عمومی دوباره احیا شود.
رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به اینکه شهردار اسبق تهران حالا رئیس مجلس است و چند عضو پیشین شورا نیز در مجلس حضور دارند می گوید: تمام تلاشمان را به کار می گیریم تا با برگزاری جلسات متعدد با اعضای کمیسیون عمران و تلفیق مجلس بتوانیم نگاه ویژه آنها به وضعیت پایتخت را جلب کنیم چراکه وضعیت حمل و نقل عمومی در سال های گذشته رها شده و اگر این روزها وضعیت آلودگی هوا به این شرایط نگران کننده رسیده و مردم ناراحت هستند، نشان دهنده کاستی ها در سنوات گذشته است و باید این مساله جبران شود تا برای ترافیک و هوای پردود تهران راه حلی پیدا شود.
به گزارش ایسنا، در این شرایط نا خوش حمل و نقل عمومی پایتخت، اما علیرضا زاکانی شهردار تهران در گفت‌وگویی با ایسنا خبر از ورود ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس به چرخه حمل و نقل پایتخت از طریق نوسازی و بازسازی تا عید نوروز خبر می‌دهد.
وی همزمان با ۲۶ آذرماه روز حمل و نقل در تشریح آنچه که مقرر شده در حوزه توسعه حمل و نقل عمومی تهران رخ دهد، می‌گوید: توجه مدیریت شهری در دوره جدید تقویت حمل و نقل عمومی است و تلاش خواهد شد در همه سطوح حمل و نقل عمومی شامل مترو، اتوبوس و تاکسی این تقویت انجام شود.
شهردار تهران می افزاید: باید بتوانیم در حوزه بازسازی و نوسازی مترو، اتوبوس و تاکسی داشته باشیم تا با بهره گیری ازظرفیت ها سقف خدمتی خود را ارتقاء دهیم و شرایط بسیار بدی که امروز با آن مواجه هستیم را جبران کنیم.
زاکانی در ادامه با بیان اینکه امروز در ۷ خط مترویی که از آن بهره برداری می‌کنیم کمبود حدود ۱۷۰۰ واگن داریم و در حوزه اتوبوسرانی نیز حداقل ۴۰۰۰ اتوبوس کم داریم به شکلی که میزان اتوبوس های موجود ما یک سوم نیاز شهر تهران است. در حوزه تاکسیرانی هم نیازمند نوسازی و بازسازی هستیم، تاکید می‌کند: آنچه که همت مدیریت شهری است این خواهد بود که ان‌شاءالله تا عید نوروز بتوانیم از طریق نوسازی و بازسازی، نزدیک به ۱۰۰۰ اتوبوس را وارد چرخه خدمت کنیم. در حوزه تاکسیرانی هدف گذاری روی نوسازی ۱۰ هزار دستگاه بود که باتوجه به گرانی قیمت خودرو و شرایطی که ایجاد شده تلاش خواهیم کرد تعهدات خود را به شکل مطلوب علی رغم این شرایط محیا کنیم، گرچه همه این کار دست شهرداری تهران نیست.
شهردار تهران در بخش دیگری از صحبت های خود درباره تأمین واگن های مترو نیز می‌گوید: درحال حاضر به حمدالله مقدمات بازگشایی LC برای ۶۳۰ واگن مترو فراهم شده و در آینده نزدیک قرارداد ۱۰۵ واگن با مجموعه تولیدکنندگان داخلی را خواهیم بست. به این ترتیب در حال افزایش ظرفیت‌ها هستیم. این میراثی است که امروز به دست ما رسیده است؛ لذا باید داشته‌های آن را حفظ کنیم هرچند که داشته‌های آن بسیار کمتر از نیاز جامعه است؛ بر همین اساس باید به سرعت بخش حمل و نقل را توسعه دهیم و این برنامه را داریم که تا عید نوروز یک توسعه اولیه داشته باشیم و از سال بعد بتوانیم توسعه جدی تری در بخش اتوبوسرانی، تاکسی و تامین واگن مترو داشته باشیم.