بهشتی پور: در دولت سابق هم مذاکره غیرمستقیم را تجربه کردیم و به نتیجه‌ای نرسیدیم

به گزارش مردم سالاری آنلاین،یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل گفت:  با اشاره به تهدیدات آمریکا به بمباران ایران، بیان کرد: آمریکا می‌خواهد از این تهدیدات به عنوان یک اهرم فشار برای امتیازگیری بیشتر از ایران استفاده کند. اکنون اگرچه در آمریکا ترامپ تصمیم‌گیر نهایی است، اما عده‌ای در دولت او مایل به جنگ با ایران هستند و می‌خواهند با تجهیز اسرائیل به عنوان نیروی نیابتی خود، آن را وارد جنگ با ایران کنند. در مقابل، عده دیگری هم در دولت و کنگره آمریکا حضور دارند که با هر گونه جنگی مخالف هستند و معتقدند که اکنون ایالات متحده باید به بازسازی اقتصادی خود بپردازد و از جنگ بپرهیزد. 

حسن بهشتی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار جماران با اشاره به صحبت‌های اخیر ترامپ مبنی بر تمایل ایران به مذاکره مستقیم با آمریکا، اظهار کرد: به طور کلی چندان‌ نمی‌توان روی حرف‌های ترامپ حساب باز کرد، زیرا بخش زیادی از صحبت‌های وی، جنبه دستاوردسازی و بعضا حالت ساختارشکنانه دارد تا بتواند خود را در اخبار مطرح کند. لذا اکنون هم ترامپ مایل است با ایران گفت‌وگوی مستقیم داشته باشد تا به دستاوردی در سیاست خارجی خود برسد، اما اینکه گفته از سمت ایران هم چنین تمایلی وجود دارد، چندان قابل اعتنا نیست. 

وی با انتقاد از تاکیدات ایران بر روی مذاکره «غیرمستقیم»، افزود: مذاکرات غیرمستقیم طولانی‌تر انجام می‌شود، زیرا مدام ایران باید پیام‌های خود را برای کشور واسطه(احتمالا عمان) بفرستند و او پیام‌ها را به طرف آمریکایی منتقل و سپس مجددا پاسخ‌های آمریکا را برای ایران ارسال کند. ممکن است در این رفت‌وبرگشت‌ها، اصلا پیام‌ها به طور دقیق و کامل منتقل نشود. ضمن اینکه یکی از عوامل تأثیرگذار در مذاکرات، واکنش‌هایی است که دو طرف در لحظه از یکدیگر می‌بینند. در مذاکره غیرمستقیم چنین عاملی وجود ندارد. وزارت خارجه باید برای افکار عمومی روشن کند که چه حسنی در این نوع مذاکره وجود دارد. ما مذاکره غیرمستقیم را در دولت رئیسی هم تجربه کردیم و به هیچ نتیجه‌ای نرسیدیم. 

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: آنچه که من اکنون برداشت می‌کنم، این است که شاید ایران می‌خواهد در ابتدا مذاکرات را به صورت غیرمستقیم آغار کند تا به یک ارزیابی اولیه از مواضع طرف مقابل برسد و خطوط قرمز خود را به او انتقال دهد، سپس اگر به یک چهارچوب مشترک رسیدند، مذاکرات مستقیم را شروع کنند. اما اصلا معلوم نیست مذاکرات غیرمستقیم بتواند دو طرف را به چنین چهارچوب مشترکی برساند، زیرا طرفین حتی خواسته‌ها و خطوط قرمز و نقاط انعطاف یکدیگر را به خوبی نمی‌شناسند. لذا تصمیم‌گیران سیاست خارجی باید توضیح دهند که مذاکره غیرمستقیم چه کمکی به تامین منافع ملی می‌کند. تا کنون هم تجربه خاصی از موفقیت گفت‌وگوی غیرمستقیم در روابط بین کشورها به ثبت نرسیده است و حتی مذاکرات غیرمستقیم ما با عراق هم نهایتا به مذاکرات مستقیم ختم شد.

بهشتی‌پور با اشاره به تهدیدات آمریکا به بمباران ایران، بیان کرد: آمریکا می‌خواهد از این تهدیدات به عنوان یک اهرم فشار برای امتیازگیری بیشتر از ایران استفاده کند. اکنون اگرچه در آمریکا ترامپ تصمیم‌گیر نهایی است، اما عده‌ای در دولت او مایل به جنگ با ایران هستند و می‌خواهند با تجهیز اسرائیل به عنوان نیروی نیابتی خود، آن را وارد جنگ با ایران کنند. در مقابل، عده دیگری هم در دولت و کنگره آمریکا حضور دارند که با هر گونه جنگی مخالف هستند و معتقدند که اکنون ایالات متحده باید به بازسازی اقتصادی خود بپردازد و از جنگ بپرهیزد. 

وی با بیان اینکه در هر صورت ما باید تهدید جنگ را جدی بگیریم، اضافه کرد: نمی‌توانیم این تهدیدات را صرفا بلوف تلقی کنیم. رویکرد و سیاست ایران، تأثیر بسیار زیادی بر عملیاتی شدن تهدیدات آمریکا و آغاز جنگ دارد. شاید بتوان برای آرام‌سازی بازار و روحیه دادن به مردم، در صحبت‌ها جنگ را منتفی دانست، اما مسئولین و تصمیم‌گیران نظامی و دیپلماسی کشور، حتما باید تهدید جنگ را جدی بگیرند و برای آن برنامه‌ریزی کنند. 

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به تجربه مذاکره با آمریکا در دولت‌های سابق ایران، عنوان کرد: در دولت احمدی‌نژاد هم ما برای حصول نتیجه مذاکره می‌کردیم، اما تیم دیپلماسی آن زمان کشور رویکردی اشتباه داشت و فکر می‌کرد با فلسفه خواندن، طلبکار بودن، تحقیر دشمن و گفتن حرف‌هایی مانند اینکه قطعنامه‌ها کاغذپاره است، می‌تواند به موفقیت برسد و هر گونه امتیاز دادن را عقب‌نشینی تلقی می‌کرد. نهایتا در اواخر دولت احمدی‌نژاد، رهبری مجوز مذاکره مستقیم با آمریکا در مسقط را دادند و در جریان آن مذاکرات بود که آمریکا پذیرفت غنی‌سازی در ایران انجام شود و مسیر برای گفت‌وگوهای بعدی و انعقاد برجام باز شد. 

بهشتی‌پور ادامه داد: در دولت روحانی هم ما امتیازاتی دادیم و امتیازاتی گرفتیم و به توافق برجام رسیدیم که نهایتا به خاطر ادعاها و تبلیغات اسرائیل، ترامپ از آن خارج شد. سپس ایران طی ۵ مرحله، تعهدات خود را کاهش داد و در آخر با تصویب قانون اقدام راهبردی در مجلس، وارد مرحله جدیدی شدیم. در این شرایط و با وجود چنین قانونی، دولت رئیسی نمی‌توانست کاری کند. اکنون پزشکیان به صورت جدی خواهان پایان دادن به تحریم‌ها از طریق مذاکره است، اما هم در داخل ایران یک سری گروه‌های تندرو علیه مذاکره فضاسازی می‌کنند و هم در داخل آمریکا، برخی از مخالفین مذاکرات در حال فعالیت اند‌. 

وی تأکید کرد: مهمترین عامل برای موفقیت در سیاست خارجی، این است که اقدامات و اهداف خود را شفاف به مردم توضیح دهیم. باید به طور دقیق برای مردم روشن کنیم اینکه می‌گوییم در شرایط فشار حاضر به مذاکره نیستیم، یعنی چه و چه مواردی را جزو فشار می‌دانیم. حتی نامه ترامپ نیز می‌بایست برای مردم روشن می‌شد. ما نه می‌توانیم به چین و روسیه تکیه کنیم و نه به هیچ قدرت دیگری؛ تنها نقطه تکیه و منبع قدرت ما، مردم هستند و باید پشتیبانی آنان را داشته باشیم.