پرونده مدافعان فیلترینگ

گروه سیاسی- رحمان زین الدین: ماجرای مسدود کردن راه‌های ارتباطی میان مردم به حوادث قبل و بعد از سال 88 باز می‌گردد، دقیقا زمانیکه رخ دادهای پس از انتخابات سال 88 در حال وقوع بود و در شهر تهران بخصوص در نزدیکی محل‌هایی که تجمعات برگزار می‌شد، تلفن‌های همراه و حتی کیوسک‌های تلفن عمومی قطع می‌شدند تا از هرگونه ارتباط میان استفاده کنندگان از این وسیله اطلاع رسانی جلوگیری شود.
شبکه‌های مجازی مشهوری که در دوران سه رئیس جمهوری فیلتر شدند
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،پیش از آن نیز که به تازگی وبلاگ‌ها و چت‌ها در فضای مجازی طرفدار پیدا کرده بودند مانند فیس بوک فیلتر شد و همین موضوع در سال 88 بهانه ای به دست دولت نهم و دهم داد تا از جمله مشهورترین پلتفرم‌ها یعنی یوتیوب، توییتر، یاهو مسنجر، جی‌تاک، وردپرس و بلاگر را هم مانند فیس بوک مسدود کند.
بعد از اتفاقات سال 88 و رخ داد بنزینی در سال 98 نقطه عطفی بود تا دولت و شورای عالی امنیت ملی تصمیم به فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی بگیرد که تازه پا به عرصه دنیای فناوری‌های نوین مردم ایران گذاشته بود. در همان زمان تلگرام در طی چند ماه قبل، رابطه اش با دولت شکرآب شده بود، به سرعت فیلتر شد و از دیگر پلتفرم‌هایی که فیلترشدند می‌توان به وی‌چت، وایبر، سیگنال، مدیوم، ویز و کلاب‌هاوس اشاره کرد. در دولت سیزدهم اما بعد از اتفاقات سال 1401 نیز دیگر شبکه‌های اجتماعی باقی مانده مشهور جهانی فیلتر شدند که از آن جمله می‌توان به اینستاگرام، واتس‌اپ، لینکدین، اسکایپ اشاره کرد.
برخی از این شبکه‌های پیام رسان در زمان اتفاقات رخ داده هرکدام کاربرهای فراوانی داشتند که از آن جمله می‌توان به تلگرام با حدود 40 یلیون کاربر در زمان فیلتر اشاره کرد یا از اینستاگرام و واتس آپ با بیش از 60 میلیون کاربر نام برد که حدود 80 درصد ترافیک شبکه اینترنت کشور را در اختیار داشتند.
پزشکیان و رفع فیلترینگ
اما این روزها صحبت‌های اعضای هیات دولت درباره رفع فیلترینگ و بازشدن دوباره فضای مجازی به روی مردم داغ است و هرکدام که مجالی پیدا می‌کنند در این زمینه به اظهارنظر می‌پردازند.
رئیس جمهوری در دومین گفت وگوی تلویزیونی با مردم گفت که رهبر معظم انقلاب گفتند که با رها شدگی فضای مجازی مخالفم و هرگز نگفته ام که باید فیلتر شود.
در آخرین صحبت هم محمدجعفر قائم پناه معاون امور اجرایی رئیس جمهوری در روز دانشجو گفته است: «هر ساله مردم ما ۲۰ هزار میلیارد تومان صرف هزینه فیلترینگ می‌کنند. اما 15 عضو شورای عالی فضای مجازی رفع این فیلترینگ را به صلاح نمی‌دانند. ما باید این‌ها را قانع کنیم که فیلترینگ حتی امنیت کشور را هم به هم می‌ریزد، چرا که دشمنان با همین ابزارهای فیلترینگ به اطلاعات مردم دست می‌یابند.»
این موضوع را حتی وزیر ارتباطات دولت شهید رئیسی نیز می‌گفت و در حاشیه دولت در پاسخ به خبرنگاران اظهار داشته بود که بطور مثال دولت با رفع فیلتر بصورت محدود برای سکوهای اینترنتی مانند گوگل پلی که امکانات نرم افزاری در اختیار دارندگان گوشی‌های همراه اندروید، ارایه می‌دهد، موافق است و حتی دو بار برای رفع آن اقدام کرده اما با مخالفت اعضای شورای عالی فضای مجازی مواجه شده است.
معرفی اعضای شورای عالی فضای مجازی
باید این سوال را پرسید که این اعضا چه کسانی هستند؟ برای پاسخ به این سوال به سال 94 بازگشته و حکم رهبر معظم انقلاب برای اعضای این شورا می‌پردازیم.
البته ایشان اعضای شورای عالی فضای مجازی را برای یک دوره‌ چهار ساله منصوب کردند اما از سال 94 تاکنون تغییری در آن ایجاد نشده است.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این حکم، با اشاره به اهمیت شورای عالی فضای مجازی در «مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات این عرصه» و همچنین وظیفه اصلی این تشکیلات یعنی «سیاست‌گذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و به‌هنگام و نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در فضای مجازی»، ۱۰محور مهم وظایف و مأموریت‌های شورای عالی فضای مجازی را ابلاغ کردند.
در انتهای این حکم نیز اعضای شورای عالی فضای مجازی را منصوب کردند که بر این اساس اعضای حقوقی این شورا عبارتند از: رئیس‌جمهوری (رئیس شورای عالی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز، دادستان کل کشور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر اطلاعات، وزیر آموزش و پرورش، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشور، معاون علمی و فن‌آوری رئیس‌جمهوری، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای حقیقی شامل: حجج اسلام و آقایان دکتر سیدسعیدرضا عاملی، دکتر حمید شهریاری، دکتر رضا تقی‌پور، دکتر مهدی اخوان بهابادی، مهندس مسعود ابوطالبی، دکتر کامیار ثقفی، دکتر رسول جلیلی و مهندس سیدعزت‌الله ضرغامی.
البته با تشکیل دولت چهاردهم تاکنون دو جلسه این شورا به ریاست مسعود پزشکیان که در جریان انتخابات ریاست جمهوری از قول مردم گفته بود که باید فیلترینگ فضای مجازی به غیر از زمانهایی که موضوعات امنیتی حادث شده، رفع شود، تشکیل شده و در آن تصمیم گرفته شده تا در درجه اول موضوع فیلترینگ بررسی شود و در درجه دوم بررسی رفع فیلتر در سه مرحله در دستور کار قرار گیرد.
چند روز گذشته نیز سیدستارهاشمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته بود که دولت آمادگی رفع فیلترینگ فضای مجازی را بصورت محدود دارد. اما محمدجعفر قائم پناه، معاون اجرایی رئیس جمهوری گفته بود که 15 عضو شورای عالی فضای مجازی با هرگونه رفع فیلتر در این فضا مخالف هستند و نمی‌گذارند که این بن بست در جامعه که به مطالبه مردمی تبدیل شده است، شکسته شود. به نظر می‌رسد که وعده صادق 1 و 2 که مطالبات مردمی بوده و قطعا هم اقدامی صحیح و درست بود و مردم هم به صراحت خواستار انجام آن شدند، بدون مخالفتی با آن صورت گرفت، بازتابی از جامعه است. بنابراین همه گروه‌ها و دسته جات سیاسی کشور از آن حمایت کردند و این عملیات انجام شد و باعث غرور ملی هم شد.
اما آیا رفع فیلتر فضای مجازی مطالبه مردمی نیست یا فقط عملیات وعده صادق 1 و 2 از مطالبات مردم است؟ اینکه مردم بتوانند به راحتی از خدمات فناوری‌های نوین در کشور استفاده کنند، مطالبه مردم نیست یا اینکه تنها رسیدگی به موضوعات معیشتی مردم مورد مطالبه آحاد جامعه است؟ به نظر می‌رسد که آن 15 عضو شورای عالی فضای مجازی که بیشتر بصورت انتصابی عضو این شورا هستند یعنی از وزرای دولت نیستند، هم باید مانند دیگر مسئولان کشور مطالبات مردم را در اصلی ترین برنامه‌های کاری خود قرار دهند، زیرا قرارگفتن در برابر مردم چیزی جز پرداخت هزینه‌های بی دلیل برای حکومت، منفعت دیگران بخصوص کاسبان تحریم‌های داخلی و خارجی ندارد.