ساختمان‌هاي ناايمن، همچنان بالاي سر ايرانيان!

گروه اجتماعي – فهيمه جهازيان: يک سال از روزي که آبادان و ايران را مات و ماتم زده کرد، گذشت؛ روزي که يادآور داغ پلاسکو در تهران بود ولي اگر ساختمان پلاسکو، ساختماني با قدمت بود، برج متروپل در آبادان هنوز به طور کامل ساخته نشده بود که فرو ريخت. اتفاقي که يکبار ديگر زنگ هشدار ساخت و سازهاي بي کيفيت و حاصل زد و بندهاي عجيب را به صدا درآورد؛ اما آيا در اين يک سال تجربه متروپل باعث عبرت شده است؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،واقعيت اين است که همانطور که فروريختن پلاسکو باعث عبرتي نشد، ريزش برج متروپل هم در روزهاي پس از آن به فراموشي سپرده شد و تغييري در وضعيت ساخت و ساز در کشور حاصل نشد. از زمان آتش گرفتن پلاسکو در شش و نيم سال قبل سخنان زيادي درباره ايمن سازي ساختمان‌ها بيان شده است و اگرچه تمرکز در اين باره در پايتخت بوده است، اما در عمل هيچ اتفاقي نه در پايتخت و نه در ساير شهرستانها در اين خصوص رخ نداده است. واقعيت اين است که نه تنها ساختمان‌هاي قديمي‌در اقصي نقاط کشور ايمن نيستند بلکه متاسفانه ساختمان‌هاي زيادي هم در کشور ساخته شده اند که در آنها متاسفانه استاندارد ساخت رعايت نشده و آنها هم مي‌توانند باعث بروز فاجعه شوند، همچون اتفاقي که سال گذشته در آبادان افتاد.
اگرچه برج متروپل در آبادان در آن روز به طور کامل فرو نريخت اما آوار شدن بخشي از آن باعث کشته و زخمي‌شدن تعدادي از شهروندان آباداني شد. طبق گفته اهالي، شدت اين حادثه به‌قدري بود که ساختمان‌هاي اطراف به‌شدت لرزيد. اين حادثه همچنين به تعدادي از خودروهايي که در محل حاضر بودند خسارت وارد کرد. نکته مهم ماجرا اما اين بود که اين برج نه يک ساختمان قديمي، که ساختماني بود که هنوز به پايان نرسيده بود! و همين نشان مي‌داد که در اين فاجعه هم بايد پاي اهمال کاري و قانون شکني را ديد. اينکه اين ساختمان 10 طبقه در منطقه اي شلوغ و با وجود خيابان تنگ ساخته شده ، آن هم به گونه اي که قبل از پايان ساخت، ريزش کرده است، نشان مي‌دهد که هيچ استانداردي در ساخت آن رعايت نشده است . بعضي از افراد محلي در فضاي مجازي همان زمان نوشتند که از يک سال هشدارهايي درباره ناايمن بودن و غير استاندارد بودن اين ساختمان داده مي‌شد اما توجهي به آن نشده است. بروز چنين فاجعه‌هايي، لزوم برخورد قاطع را با ساخت وسازهايي که بدون رعايت استاندارد و گاهي با زد و بندهاي غيرقانوني ساخته مي‌شود، بار ديگر تاکيد کرد. به نظر مي‌رسد نحوه بررسي قضايي اين موضوع و تسريع در صدور حکم قاطع متخلفان از قانون و اطلاع رساني آن به مردم مي‌تواند روند چنين ساخت و سازهايي را در کشور کاهش دهد. در روزهاي اول سخنان بسياري درباره حسين عبدالباقي مالک و سازنده متروپل گفته مي‌شد؛ اينکه چه زد و بندهايي داشته و چه شريک‌هايي داشته است. از همان روز اول از مرگ وي در ماجراي فرو ريختن ساختمان سخن گفته مي‌شد و بعد هم جنازه اي شناسايي شد و دفن شد اما بسياري از مردم باور نداشتند که عبدالياقي مرده است!
حواشي ماجراي برج متروپل اگرچه ادامه پيدا کرد: برادر حسين عبدالباقي در پارکينگ خانه اش به گلوله بسته شد و درگذشت و بعد از چندماه بار ديگر باقيمانده ساختمان فروريخت و يک نفر ديگر هم کشته شد، سپس دادگاه متهمان اين فاجعه برگزار شد و تمامي‌21 متهم پرونده به اتهام قتل شبه‌عمد ناشي از عدم رعايت نظامات دولتي و ايمني ساختمان منتهي به قتل 43 نفر (36 مرد و 7 زن) و مصدوميت 13 نفر، به 3 سال حبس تعزيري و پرداخت ديه به خانواده و ورثه جانباختگان حادثه، اقامت اجباري، انفصال از خدمات دولتي و عمومي، لغو پروانه اشتغال و منع اشتغال در حرفه مهندسي ساختمان محکوم شدند.
با همه اين احوال اين ماجرا باعث نشد که داستان ساختمان‌هاي ناايمن، چه قديمي‌و چه نوساز جدي گرفته شود! قبل از اين ماجرا بارها درباره خطرات ناايمن در تهران تذکر داده شد بود و حداقل از 129 ساختمان بزرگ و در آستانه خطر سخن گفته شده بود که ليست آن در دسترس است اما هنوز حتي اعلام هم نشده است!
نيمه آذرماه سال 1400 کامران عبدولي، معاون پيشگيري سازمان آتش نشاني در يک گفتگوي تلويزيوني اعلام کرده بود: از سال 97 تاکنون 33 هزار ساختمان ناايمن شناسايي شده است که اگر در اين ساختمان‌ها حريق رخ دهد، گسترش آن قطعي و احتمال درگيري کامل آن وجود دارد.
وي در پاسخ به ميزان ساختمان‌هاي نا ايمن در وضعيت قرمز نيز گفت: هم اکنون 129 ساختمان در شرايط پرخطر قرار دارند و بحراني محسوب مي‌شوند. اين ساختمان‌ها در چندين مرحله دستورالعمل‌ها و اخطار‌هاي آتش نشاني را دريافت کرده‌اند، اما پيشرفت کار از نظر اجراي ضوابط ايمني آتش نشاني ضعيف بوده است.
بعد از فاجعه متروپل و با توجه به تجربه پلاسکو، دو روز قبل يکبار ديگر معاون حفاظت و پيشگيري حريق سازمان آتش نشاني اعلام کرد: از زمان حادثه پلاسکو 129 مورد ساختمان با وضعيت بحراني از نظر ايمني شناسايي شده است. تعداد زيادي از مراکز درماني جزو اين دسته از ساختمان‌هاي پر خطر هستند که به دلايلي نمي‌توان از آنها نام برد.
اين سخنان باعث شد در همان زمان رئيس کميسيون شهرسازي شوراي شهر تهران از لزوم انتشار اسامي‌129 ساختمان بسيار پرخطر پايتخت سخن بگويد. وي در تذکر پيش از دستور خود در جلسه شوراي شهر تهران با بيان اين‌که 129 ساختمان بسيار پرخطر در تهران وجود دارد که از شهرداري مي‌خواهم براساس اهميت اين ساختمان‌ها و ميزان حضور و مراجعه شهروندان، رسيدگي به آن را در دستور کار قرار دهد، گفت: بايد ايمن‌سازي گودهاي رها شده در دستور کار قرار گيرد. پس از آن سرپرست سازمان آتش‌نشاني و خدمات ايمني شهر تهران گفت که ليست ساختمان‌هاي نا ايمن شهر تهران را منتشر خواهندکرد و در اين‌باره با هيچ فردي تعارف ندارند.
با همه اين احوال، پس از هفت ماه، در دي ماه خبر رسيد شهردار تهران مدعي شده است ليست ساختمان‌هاي ناايمن هيچگاه وجود خارجي نداشته است! در آن زمان زاکاني در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، گفت: مدتي است که اقدامات لازم در حوزه ايمن سازي ساختمان‌هاي سطح پايتخت در 22 منطقه شهر تهران آغاز شده و اصل کار شهرداري در حوزه ساختمان‌هاي ناايمن شناسايي است؛ چرا که ليست ساختمان‌هاي ناايمن هيچ وقت وجود خارجي نداشته است.
فاجعه متروپل آبادان باعث نشد که داستان ساختمان‌هاي ناايمن، چه قديمي‌و چه نوساز جدي گرفته شود. قبل از اين ماجرا بارها درباره خطرات ساختمان‌هاي ناايمن در تهران تذکر داده شد بود و حداقل از 129 ساختمان بزرگ و در آستانه خطر سخن گفته شده بود که ليست آنها هنوز هم اعلام هم نشده است.