در جريان مذاکرات هميشه بر يک نکته تاکيد ميشد، مذاکرات بايد «برد-برد» باشد. مذاکرات پايان يافت، سندي از آن منتشر شد و طرفين مذاکره متفق القول عقيده داشتند مذاکره برد-برد بوده است.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، نام توافق حاصله برجام گذاشته شد، برنامه جامع اقدام مشترک. از نام انتخابي مشخص است هدف تنظيم اين سند «اقدام مشترک» بوده است و همه طرفهاي معاهده بايد اقدامات قانوني خود را انجام دهند. اما هنگاميکه توافق به مرحله اجرا درآمد اقدام مشترک به اقدام يکجانبه تبديل شد. ايران تعهدات خود را انجام داد اما تعهدات ساير طرفهاي مذاکره بر روي کاغذ ماند و به مرحله اقدام نرسيد.
مطابق با برجام قرار بود تحريمها برداشته و ايران از انزواي اقتصادي خارج شود. تحريمها برداشته شد، اما در عمل اتفاق اميدوارکنندهاي رخ نداد و برداشته شدن تحريمها تاثير عملي خاصي در پي نداشت. البته انتظار مرتفع شدن همه مشکلات در يک بازه شش ماهه غيرمنطقي است اما روندي که کشورهاي 1+5 و در راس آنها آمريکا در پيش گرفتهاند به هيچ وجه اميدوار کننده نيست. عملکردها نشان از سياستهاي دوگانه اين کشورها در اجراي برجام دارد. اين کشورها از يک سو تمايلي به لغو برجام ندارند چراکه به هيچ وجه نميخواهند ايران غني سازي بدون نظارت را در پيش بگيرد، از سوي ديگر ميخواهند ايران را با اتکا به قدرتشان وادار به رعايت تعهدات کنند. تحليل اين دولتها اين است که تهران به هر حال براي جلوگيري از بازگشت تحريمها غني سازي را آغاز نميکند چرا که اقتصادش را به اين طريق در خطر مياندازد. برنامه اي که 1+5 در پيش گرفته است اين است که با اعطاي اندکي امتياز اقتصادي ايران را در شرايطي قرار دهد که هم اميدوارانه به تعهدات خود پايبند باشد و هم تعهدات خود را از سر باز کرده باشند. اما مسلم است که از دادن همه حقوق ايران هم خودداري ميکنند. در شرايطي که ايران به همه تعهدات خود پايبند بوده، منطقي است که همين توقع را از ساير اطراف معاهده داشته باشد و در صورت محقق نشدن اين امر خود را ملزم به ادامه تعهدات نبيند. در واقع تلاش اين است که ايران در بيم و اميد باقي بماند و خوشحال از اندک نفع حاصله تعهدات خود را ادامه دهد. اين موضع متاثر از همان نگاهي است که کشورها را به فرودست و فرادست تقسيم ميکند و فرداستان را ملزم به پايبندي نميبيند.
بهانه آمريکا براي اجراي کژدار و مريز برجام کنگره است. کنگره اي که حداکثر جمهوريخواهان را در خود جاي داده و به بزرگترين مانع در برابر برجام تبديل شده است. اما مسئله اين است که دولت ايالات متحده به عنوان دولتي مستقل تعهد برجام را پذيرفته است و مسئوليت بينالمللي عدم اجراي تعهدات بر دوش کشور است و نميتوان کنگره را نهادي مستقل دانست. هرچند که ايران در مذاکرات با لغو نشدن تحريمهاي کنگره موافقت کرد اما به هيچ عنوان نميتوان پذيرفت پس از امضاي معاهده نيز کنگره عليه ايران تحريم وضع کند.
مقامات ايراني بارها عليه اين سياستها موضع گيري کردهاند و خواستار اجراي درست برجام شدهاند. معمولا پس از موضعگيريهاي مقامات ايراني طرفهاي خارجي از مواضع خود کوتاه ميآيند. اما با جديتر شدن موضعگيريها عليه برجام در داخل کشور به نظر ميرسد مقامات 1+5 وبه ويژه آمريکا متوجه شدهاند که ايران فقط در صورتي خود را ملزم به ادامه برجام ميداند که امتيازات قانوني را دريافت کند.
ايران تعهدات را مو به مو اجرا کرده است
باراک اوباما، رييسجمهوري آمريکا، روز پنجشنبه با انتقاد از گزارشها در خصوص «باج دادن» به ايران براي آزادي زندانيان آمريکايي ايراني تبار گفته است: آمريکا هرگز براي آزادي گروگانها به کسي باج نميدهد. وي تصريح کرده است، موضوع پرداخت اين 400 ميليون دلار در ماه ژانويه اعلام شده بود و ماجراي اخير تنها «جنجالسازي» است.
به گزارش «سي ان ان» باراک اوباما دريک کنفرانس خبري در وزارت دفاع آمريکا، پنتاگون، با انتقاد از مطرح کردن خبر پرداخت 400 ميليون دلار به ايران براي آزادي چهار شهروند آمريکايي گفته است: چرا اين خبر الان مطرح ميشود. اگر شما به ياد بياوريد ما در ماه ژانويه اعلام کرده بوديم که اين پول را پرداخت خواهيم کرد. به همه شما گفته بوديم که اين پول را پرداخت ميکنيم. جاش (ارنست سخنگوي کاخ سفيد) در مورد اين موضوع توضيح داده بود.
رييسجمهوري آمريکا در ادامه تصريح کرده است وقتي که پرداخت يک ميليارد و 700 ميليون دلار به ايران در ژانويه نهايي و تاييد شد، اين امر موضوع محرمانهاي نبود.
وي اضافه کرده است: دليل اين که ما پول نقد به ايران ارسال کرديم اين بود که با ايران هيچ رابطه مالي نداشتيم و ارسال چنين پولي از طريق نظام مالي نقض تحريمهاي موجود بود به همين دليل ميبايست اين مبلغ به صورت نقد پرداخت ميشد. باراک اوباما با اين حال تاکيد کرده است، پرداخت اين پول هيچ ارتباطي با آزادي زندانيان نداشته است.
رئيسجمهوري آمريکا در ادامه افزود، اين پرداخت در پي مذاکرات مستمر جانکري و همتاي ايراني او بود.
وي با اشاره به توافق جامع هستهاي ايران و جامعه جهاني گفت، الان يک سال است اين توافق تصويب شده وخوشبختانه شش ماه است که ايران به آن پايبند بوده است. بسياري ميگفتند ايران پايبند نيست.
رئيسجمهوري آمريکا در واکنش به انتقادهاي اخير گفت، اگر ميخواهيم خبر درست کنيم، چرا کسي نميگويد اين توافق خوب اجرا شده است. اين افرادي که ميگويند آسمان دارد روي سرمان خراب ميشود، چرا نميگويند ايران توافق را مو به مو اجرا کرده است. در مقابل شاهد جنجالي هستيم که چرا ما پول نقد به ايران داده ايم.
پول پرداخت شده به ايران حق اين کشور بود
به گزارش خبرگزاري رويترز از بوئنوس آيرس ، کري در کنفرانس خبري در پايتخت آرژانتين گفت: اين پرداخت که بخشي از دعوي مالي بلندمدت ايران در دادگاه بينالمللي لاهه بود، جدا از قضيه هستهاي مورد بحث و بررسي قرار گرفته بود. پول پرداخت شده به ايران بخشي از يک مناقشه مالي بود که به دههها پيش و قبل از انقلاب اسلامي سال 1979 بر ميگردد. کري گفت: اين داستان، داستان جديدي نيست. رئيسجمهوري آمريکا در همان زمان اعلام کرده است. به گفته وي، اين حل و فصل مالي باعث شد تا مالياتدهندگان آمريکايي در نهايت از پرداخت ميلياردها دلار سود اضافي نجات يابند.
کري تاکيد کرد که به درازا کشيدن مذاکرات مربوط به اين حل و فصل مالي براي آمريکا سودي نداشت.
همکاري تهران و مسکو براي اجراي برجام
شرکت روس اتم از رايزنيهاي تهران و مسکو درخصوص اجراي فاز دوم نيروگاه بوشهر توسط روسها خبر داد.
به نقل از خبرگزاري تاس، نيکولاي اسپاسکي معاون مديرکل شرکت روساتم گفت که در جريان سفرش به تهران با علياکبر صالحي معاون رئيسجمهور و رئيس سازمان انرژي اتميايران درباره آغاز ساخت فاز دوم نيروگاه بوشهر مذاکره کردهاند. اين مقام روس افزود: با معاونان فني رئيس سازمان انرژي اتميايران نيز مذاکرات تخصصي انجام داديم که آغاز کار براي ساخت بلوکهاي دوم و سوم نيروگاه اتميبوشهر از اصليترين موضوعات مورد بحث بوده است.
وي افزود: تماسهاي کاري ما ادامه خواهد داشت.
بر اساس اين گزارش، اولين واحد نيروگاه بوشهر با توجه به قراردادي که تهران و مسکو در سال 1995 با يکديگر منعقد کردند توسط روسيه ساخته شد. اين نيروگاه در سال 2011 عملياتي شد و در سال 2013 وارد شبکه برق ايران گرديد. ايران و روسيه در نوامبر 2014 قراردادي براي ساخت 8 واحد برق هستهاي ديگر در ايران امضا کردند.
روسيه همچنين قرار است سوخت هستهاي نيروگاههاي ايران را تامين کند.
حذف نام 3 شرکت ايراني از فهرست تحريم
وزارت خزانهداري انگليس اعلام کرد: در پي حکم دادگاه عمومياروپا، نام سه شرکت ايراني از فهرست تحريمها حذف شده است
به گزارش ايسنا، پايگاه اينترنتي تحريمهاي اروپا گزارش داد: وزارت خزانهداري انگليس در فهرست به روز رساني شده خود از تحريمهاي مالي عليه ايران، نام سه شرکت موسسه خدمات رفاهي کشتيراني جمهوري اسلامي(IRISL CLUB)، شرکت حملونقل ترکيبي کشتيراني (IRISL MULTIMODAL TRANSPORT COMPANY) و (MARTIME PTE LEADING) را حذف کرده است.
براساس اين گزارش، سه شرکت ايراني نامبرده پيش از اين با شکايت در دادگاه عمومياتحاديه اروپا خواستار حذف نام خود از فهرست تحريمهايي شده بودند که بر اساس تحريمهاي منع گسترش هستهاي اتحاديه اروپا عليه ايران اعمال شده بود. به نظر ميرسد رفتار کشورهاي 1+5 به تناسب رفتار ايران متعادل ميشود. اين کشورها در صورتي بر اجراي برجام ثابت قدم خواهند شد که بفهمند ايران به هر قيمت به توافق پايبند نخواهد ماند