دردسرهای بزرگ در انتظار خانم نخست وزیر

گروه بین‌الملل: خانم «لیز تراس» نخست وزیر جدید بریتانیا توجه رسانه‌های اروپایی را به خود جلب کرده است. اغلب انگشت روی تشابه تراس با «مارگارت تاچر» بانوی آهنین گذاشتند.
فارغ از همه حرف‌ها ،الیزابت دوم، ملکه بریتانیا دیروز (سه شنبه) رسماً لیز تراس را مامور به تشکیل دولت جدید بریتانیا کرد. خانم نخست وزیر از دیروز باحجم انبوهی از مشکلات اقتصادی لندن ، مخالفان داخلی و جنگ قدرت با رقبای بریتانیا باید دست و پنجه نرم کند.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ، بوریس جانسون در آخرین نطق خود به عنوان نخست وزیر بریتانیا با ابراز دلخوری ازاینکه ناگزیر به کناره‌گیری از قدرت شده است، روند تعیین جانشین خود را دو امدادی توصیف کرد که اکنون زمان تحویل باتون به نفر بعدی رسیده است.
جانسون که مقابل دفتر نخست وزیری سخنرانی می‌کرد مخالفان خود در داخل حزب حاکم محافظه‌کار را متهم کرد که برای برکناری او قوانین را تغییر دادند.
او سپس خود را «موشک تقویت کننده ای» توصیف کرد که وظیفه خود را به عنوان نخست وزیر انجام داده است.
جانسون با مروری بر دستاوردهای دولتش در تکمیل روند خروج از اتحادیه اروپا، توزیع واکسن در همه‌گیری کرونا و پاسخ به جنگ اوکراین افزود که زمان حمایت از نخست وزیر جدید فرا رسیده است.
او رئیس جمهوری روسیه ولادیمیر پوتین را به دلیل افزایش هزینه‌های انرژی مقصر دانست و گفت که می‌داند خانم تراس و دولت او «هر کاری که بتوانند برای عبور از این بحران انجام خواهند داد».
چالش نخست وزیر
چالش تراس پس از شکست رقبا و صعود به مقام نخست وزیری رتق و فتق مشکلات اقتصادی بریتانیا است. شاخص تورم از میانگین ۲ درصد به ۱۰.۱ درصد رسیده و در مسیر صعود به ۱۵ درصد قرار دارد. پیش‌بینی می‌شود که این رقم اوایل سال آینده میلادی به ۲۲ درصد برسد که در واقع ۱۰برابر برآوردهای قبلی است. این درحالیست که بر اساس اعلام بانک مرکزی، کشور با خطر رکود اقتصادی در ماه‌های آینده مواجه است.
از سویی طبق اعلام سازمان ناظر بر عملکرد شرکت‌های توزیع کننده انرژی در بریتانیا (آفجم) میانگین قبض برق و گاز خانگی از ماه اکتبر به ۳ هزار و ۵۴۹ پوند در سال افزایش می‌یابد که ۸۰ درصد از سال گذشته بیشتر است.
اکتبر سال قبل، سقف قیمت انرژی در پی بحران ناشی از همه‌گیری کرونا به یک هزار و ۲۷۷ پوند رسید که اعتراضات گسترده‌ای را در پی داشت. اما افزایش سه برابری بهای انرژی از ماه آینده در شرایطی رخ خواهد داد که مردم بریتانیا با افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها مواجه هستند و سازمان‌های خیریه هشدار دادند که میلیون‌ها خانوار در فقر سوخت فرو خواهند رفت.
درحالی که روسیه صادرات گاز خود را به اروپا قطع کرده و دورنمایی از فروکش کردن جنگ در اوکراین هم دیده نمی‌شود، بعید به نظر می‌رسد که قیمت‌ها در آینده کاهش یابد. از این منظر نخست وزیر جدید بریتانیا گزینه‌های زیادی برای کاهش فشار بر مردم ندارد.او یا به افزایش کمک‌هزینه‌های معیشتی تن خواهد داد که با توجه به وعده نامبرده برای کاهش مالیات‌ها، بدهکاری دولت را افزایش می‌دهد یا احتمالا مبلغی را به عنوان قرض در اختیار مردم قرار خواهد داد تا در سال‌های آینده مستهلک شود. به هر روی تراس فرصت زیادی برای تصمیم‌گیری ندارد و انتظار می‌رود که در روزها آینده، پیش از افزایش سقف هزینه‌های انرژی برنامه دولت را اعلام کند.
بحران قدرت در کمین نخست وزیر جدید
به رغم استعفای بوریس جانسون از مقام نخست وزیری، بحران قدرت در بریتانیا از بین نرفته است. شکاف میان اعضای پارلمانی و عمومی حزب حاکم از یک سو و فشار حزب رقیب (کارگر) از سوی دیگر احتمال برگزاری انتخابات سراسری زودهنگام را تقویت کرده است. لیز تراس قرار است روز چهارشنبه برای اولین بار در مقام نخست‌وزیر در مجلس عوام به پرسش‌های نمایندگان و کی یر استارمر، رهبر حزب کارگر پاسخ دهد.
«کی‌یر استارمر» رهبر حزب کارگر بریتانیا در واکنش به انتخاب تراس به‌ عنوان نخست وزیر جدید تصریح کرد کشور نیازمند تحولی اساسی در قدرت و لازمه آن برگزاری انتخابات سراسری است. این درحالیست که محبوبیت حزب کارگر در ماه‌های اخیر افزایش قابل توجهی یافته و طبق آخرین نظرسنجی‌های بعمل آمده، آقای استارمر از بخت زیادی برای تصاحب قدرت برخوردار است.
برخی گزارش‌ها حاکیست که بوریس جانسون هم بطور کامل از قدرت دل نکنده و مترصد فرصتی است که با راه‌اندازی رای عدم اعتماد به لیز تراس، دوباره به عرصه قدرت بازگردد. از این منظر اگر بخت با خانم تراس یار باشد بتواند با مقاومت دربرابر برگزاری انتخابات سراسری زودهنگام، تا آخر دوره پارلمان یعنی سال ۲۰۲۴ سکان دولت را حفظ کند.
نظرسنجی منفی
به نظر می‌رسد جامعه بریتانیا چندان دل خوشی از او ندارد. طبق نظرسنجی‌ جدیدی، تنها یکی از هفت شرکت‌کننده او را بهتر از بوریس جانسون می‌داند، یک‌چهارم هم او را بدتر می‌دانند.
نظرسنجی یوگاو در روز دوشنبه از ۲۴۸۸ بزرگسال نشان می‌دهد که ۱۴ درصد از مردم انتظار دارند تراس به نسبت جانسون عملکرد بهتری داشته باشد، در حالی که ۲۷ از مردم معتقدند که او بدتر خواهد بود.
تراس که در گذشته گفته بود از کاهش مالیات به جای «خیرات» حمایت می‌کند، روز یکشنبه قول داد که در اولین هفته کاری خود برای مقابله با افزایش صورت‌حساب‌های انرژی و برای افزایش عرضه انرژی، اقدامات فوری انجام دهد.
براساس نظرسنجی یوگاو، نیمی از شرکت‌کنندگان می‌گویند از اینکه لیز تراس رهبر بعدی بریتانیا خواهد بود، ناامید شده‌اند؛ به طوری که از هر پنج بریتانیایی تنها یک فرد به دولت تراس برای کاهش مشکل مبرم هزینه‌های زندگی اعتماد دارد.
تنها چهار درصد از پاسخ‌دهندگان با بیان اینکه از دیدن تراس در خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت «بسیار خرسند» هستند، از این تحولات استقبال کردند و ۱۸ درصد دیگر از بریتانیایی‌ها گفتند که از چنین نتیجه‌ای «نسبتاً راضی» هستند.
بر اساس نظرسنجی جدید دیگری از یوگاو، به نظر می‌رسد که اکثر مردم در بریتانیا (۶۷ درصد) به ویژه در مورد توانایی تراس برای مقابله با افزایش هزینه‌های زندگی شک دارند؛ موضوعی که در صدر توجهات بریتانیای‌ها قرار دارد. تقریباً ۴۰ درصد از پاسخ‌دهندگان گفتند که به پتانسیل نخست‌وزیر آینده برای مقابله با این موضوع اصلا «اعتماد ندارند».
تراس با شکست ریشی سوناک، وزیر خزانه‌داری پیشین بریتانیا به نخست‌وزیری رسید. او توانست رای ۸۱ هزار و ۳۲۶ محافظه‌کار را به دست آورد و رقیب او رای ۶۰ هزار و ۳۹۹ عضو حزب محافظه‌کار را گرفت. با این حال نظرسنجی یوگاو نشان می‌دهد که حمایت از تراس در میان رای‌دهندگان محافظه‌کار جامع نیست.
تنها چهار تن از هر ۱۰ رای‌دهنده محافظه‌کار می‌گویند که از پیروزی او راضی هستند و حدود یک‌سوم از آنها به توانایی او برای مقابله با بحران هزینه زندگی اعتماد دارند. بیش از نیمی از آنها (۵۴ درصد) به مهارت‌های او در این زمینه اعتمادی ندارند و حدود یک‌سوم از اینکه او بخواهد رهبری دولت را به دست بگیرد، ناامید هستند.
حدود ۴۰ درصد از بریتانیای‌ها بر این باورند که تراس «تقریبا عین همان» نخست‌وزیر مستعفی (بوریس جانسون) است. کمی بیش از یک چهارم (۲۷ درصد) فکر می‌کنند که او می‌تواند حتی بدتر باشد و تنها ۱۴ درصد تمایل دارند اعتبار بیشتری به او بدهند.
تراس سومین زنی است که پس از مارگارت تاچر، غول سیاسی دوران جنگ سرد و ترزا می، نخست وزیر بریتانیا می‌شود. او امروز پس از دیدار با الیزابت دوم در قلعه بالمورال اسکاتلند رسما کار خود را آغاز خواهد کرد. پیش از آن هم جانسون عازم آنجا می‌شود تا رسما استعفای خود را تقدیم ملکه بریتانیا کند.
پیش از پیروزی لیز تراس، «نیکولا استورجن» وزیر اول اسکاتلند گفت که ممکن است تراس نه تنها برای اسکاتلند بلکه برای کل بریتانیا به یک «فاجعه» تبدیل شود.
اظهارات استورجن در واکنش به گزارش ساندی تایمز مطرح شد که نشان می‌داد تیم لیز تراس در نظر دارد تا حداقل رای لازم برای برگزاری دومین رفراندوم استقلال اسکاتلند را افزایش دهد. استورجن یکشنبه پیش از آنکه مشخص شود تراس در رقابت حزبی به پیروزی دست یافته، به اسکای نیوز گفت که صحبت درباره جلوگیری از برگزاری یک رفراندوم یا «دستکاری قوانین به نفع یک طرف» نشانه «ضعف اساسی» است.
براساس گزارش ساندی تایمز، تراس به دنبال تصویب قانون جدیدی است که یک همه‌پرسی دیگر استقلال را تا زمانی که نظرسنجی‌ها نشان دهند که ۶۰ درصد از جمعیت اسکاتلند حداقل برای یک سال از همه‌پرسی جدید حمایت می‌کنند، ممنوع می‌کند. براساس نظرسنجی تازه ساندی تایمز، سطح فعلی حمایت از همه‌پرسی به میزان قابل توجهی کمتر از آستانه بالقوه است.
استورجن که مایل است تا ماه اکتبر دومین رفراندوم استقلال از بریتانیا را برگزار کند، گفت: چون شما از باختن در یک رقابت دموکراتیک می‌ترسید، این بهانه نمی‌شود یا آن را قابل قبول نمی‌کند که بخواهید قوانین دموکراسی را بازنویسی کنید.
در جریان رفراندوم سال ۲۰۱۴، اسکاتلندی‌ها ۵۵ درصد به ۴۴ درصد به ماندن و ادامه اتحاد با بریتانیا رای دادند. اما بعد از بریگزیت، استورجن دوباره خواستار برگزاری رفراندوم برای جدا کردن اسکاتلند از بریتانیا شد. در رای بریگزیت، اسکاتلندی‌ها به ادامه عضویت بریتانیا در اتحادیه
اروپا رای داده بودند.