مناظره تلویزیونی و فرار به جلوی جلیلی

اولین مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در صدا و سیما به نحوی برگزار شد که مورد اعتراض بسیاری قرار گرفت، و همچنان واکنش ها به شکل برگزاری مناظره ها ادامه دارد. با وجود اینکه اغلب نامزدها به شکل برگزاری مناظره اول معترض بودند و اعلام کردند که خواستار بازنگری در آن هستند، اما تنها کاندیدایی که از ابتدا از این وضع رضایت خود را اعلام کرد و در ادامه نیز اعتراضی به آن نداشت سعید جلیلی بوده است. اما تازه ترین اخبار حاکی از آن است که این نامزد هم به صف معترضین پیوسته است.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، سعید جلیلی نامزد انتخابات یازدهم ریاست‌جمهوری درباره برگزاری اولین مناظره تلویزیونی بین ۸ نامزد ریاست‌جمهوری گفت: ‌«لازم است در شکل و ساختار مناظره‎ها بازنگری شود». جلیلی با وجود آنکه مناظره اول رسانه ملی پیرامون برنامه‌های اقتصادی را از نظر محتوایی خوب توصیف کرده ولی گفته است: «مناظره باید به‌گونه‌ای باشد که مردم بتوانند در پایان آن به انتخاب اصلح برسند». وی همچنین تاکید کرده است که «در این مناظره‌ها باید از نظر شکلی و ساختاری بازنگری صورت گیرد». این تغییر موضع جلیلی از آن روی جالب است که اکثر کارشناسان و تحلیل گران سیاسی تقریبا متفق القول بودند که برگزاری مناظره ها به این شکل بیش از هر کسی به نفع جلیلی است. فهم دلیل اینکه چرا جلیلی از برگزاری مناظره ها به این شکل منتفع می شود، چندان دشوار نیست. با وجود اینکه تقریبا تمام نامزد هایی که در این انتخابات شرکت کرده اند، برنامه مدون و مشخصی ندارند، اما هر کدام آنها سرمایه ای دارند که همگی در این مدت تلاش کرده اند تا تبلیغات خود را با تکیه بر آن سرمایه و پررنگ کردن آن به جلو ببرند. این سرمایه تجربه تمام هفت نامزد دیگر در پست های مختلف اجرایی و سیاسی است. هر کدام از هر هفت نامزد یا از ابتدای عمر جمهوری اسلامی تا به امروز یا حداقل در مقاطعی نسبتا طولانی در پست های مهمی از وزارت گرفته، تا نمایندگی مجلس و سایر پست های امنیتی و سیاسی سابقه تصدی گری داشته اند. اما سعید جلیلی به جز سابقه حضور در معاونت های وزارت خارجه و ۶ سال دبیری شورای امنیت ملی هیچ سابقه اجرایی و سیاسی قابل ذکر دیگری در کارنامه ندارد. بی تجربگی جلیلی از آن روی پررنگ تر می شود که همین ایراد هشت سال پیش به احمدی نژاد هم وارد بود. اما حامیان وی با تاکید بر اینکه باید خون جوان در رگ های سیاست ایران جاری شود، سعی کردند تا این نقیصه را بپوشانند. اما هشت سال ریاست جمهوری احمدی نژاد نشان داد که نه تنها خون جدیدی در رگ های کشور دمیده نشد، بلکه بخش عمده ای از خونی هم که در رگها موجود بود، مکیده شد که تنها در یک مورد ارزش این خون به سه هزار ملیارد تومان می رسید.
این دو مسئله مهم یعنی بی برنامگی جلیلی و بی تجربگی او باعث شده است تا وی و حامیانش در این هراس باشند که در صورت برگزاری مناظره جدی که نامزدها بتوانند یکدیگر را به چالش بکشند، احتمالا بیشترین آسیب به جلیلی وارد خواهد کرد. جدای از اینکه جلیلی از فن بیان و صراحت لهجه احمدی نژاد برخودار نیست و احتمالا در شرایط مجادله آمیز نتواند چندان مقاومت کند و در هم خواهد شکست، اگر سایر نامزدها بر روی برنامه های نداشته وی و تجربه مدیریتی، اجرایی و سیاسی او دست بگذارند، این ظن قوی وجود دارد که وی نخواهد توانست دفاع قابل قبولی از خود ارائه دهد که همین مسئله موجب روی گرداندن حتی بسیاری از حامیان وی از او خواهد شد. بنابراین آنچه مسلم است، نباید این اظهار نظر جلیلی را چندان جدی گرفت و بیشتر می توان آن را در راستای موج اعتراض های چند روز اخیر به شیوه برگزاری مناظره دید. در واقع جلیلی با این اظهار نظر سعی کرده است تا فراری به جلو داشته باشد و در مقابل کسانی که مدعی هستند که این شیوه بیشتر به نفع اصولگرایان و به ویژه جلیلی است، گفته باشد که وی نیز به این شیوه اعتراض دارد. اما کیست که آرامش جلیلی را در طول ۴ ساعت برگزار مناظره، و هنگام خروج از آن ندیده باشد و چندان دور از ذهن نیست که برگزاری دو مناظره بعدی به همین شکل را آرزوی تقریبا محقق جلیلی بدانیم.
گزارش : جواد قربانی