گروه بين الملل- علي ودايع:
جنگ داخلي سودان ادامه دارد. در 10 روز درگيري سنگين نيروهاي ارتش به فرماندهي «عبدالفتاح البرهان» و نيروهاي پشتيباني سريع« به فرماندهي محمد حمدان دقلو» ملقب به «حميدتي» حداقل 450 نفر کشته و 3700 تن زخمي شدند. در ميان دود و آتشي که خارطوم را فراگرفته، «محمد البشير» ديکتاتور مخلوع سودان از جنگ داخلي خشنود است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ،الجزيره ديروز خبر از درگيريهاي شديد در اطراف کاخ رياست جمهوري و تبادل آتش جنگندهها در آسمان خارطوم داد. شاهدان عيني گفتهاند که همزمان با فرار ديپلماتها از سودان ، مردم درحال تخليه مناطق جنگي هستند.
در ميان خبرها و گزارشها از جنگ سودان ، رسانههاي محلي از فرار تعداد زيادي از زندانيان زندان کوپر در شمال خارطوم خبر دادند.در ميان تمام نامها ، اسم «عمر البشير» و برخي عناصر رژيم سابق سودان جلب توجه ميکرد. خبر فرار ديکتاتور شاخ آفريقا بلافاصله تکذيب شد ؛ گويا ، او در يکي از بيمارستانهاي خارطوم تحت درمان و مراقبت پزشکي قرار دارد. روز سهشنبه گذشته نيز نيروهاي واکنش سريع دست به حمله به زندان کوپر زدند. منابع مطلع تاکيد کردند، حمله مذکور با هدف ربودن رهبران رژيم سابق از زندان با چند خودرو انجام گرفت؛ اما نيروهاي پشتيباني و نگهبانان توانستند مانع از عملي شدن اين نقشه شوند و فرماندهي ارتش براي ممانعت از حملات ديگر به زندان تدابير امنيتي را تشديد کرده است.
قرار بود توافقنامه نهايي سياسي براي پايان دادن به بحران سودان علاوه بر امضاي سند قانون اساسي در 6 آوريل جاري امضا شود اما به دليل اختلافات بين دو طرف بخصوص درباره جدول زماني ادغام نيروهاي پشتيباني سريع در ارتش، اين اتفاق نيفتاد.
درگيريها بين نيروهاي ارتش به فرماندهي «عبدالفتاح البرهان» و نيروهاي پشتيباني سريع به فرماندهي «محمد حمدان دقلو» ملقب به «حميدتي» از شنبه گذشته بويژه در شهر خارطوم آغاز شد و تمرکز درگيريها در روزهاي اخير در اطراف کاخ رياست جمهوري و فرماندهي کل بود و ميانجيگريهاي بينالمللي براي پايان دادن به آن و نشستن طرفهاي درگير بر سر ميز گفت وگوها تاکنون ثمري نداشته است. رسانههاي غربي معتقدند که حمايت تسليحاتي گروه روسي واگنر از کانال ژنرال حفتر در ليبي منجر به احساس قدرت نيروهاي واکنش سريع و آغاز جنگ شده است.
شبح ديکتاتور در خارطوم
هيچ بعيد نيست که در آشوب جنگ داخلي خارطوم ، البشير از حبس فرار کند. شايد بتوان گفت که شبح ديکتاتوري خشن و حيلهگر سودان بر فضاي پر از باروت و خون اين کشور حاکم خواهد شد. او که متولد 1944 روستاي «حوشبانقا» در نزديکي شهر «شندي» در شمال سودان است ؛ اگرچه دير وارد آکادمي نظامي و ارتش شد اما خيلي سريع مراتب رشد را طي کرد.
البشير در سال 1989 با تعدادي از افسران ارتش، «الصادق المهدي» نخست وزير منتخب را سرنگون کرد و خودش قدرت را به دست گرفت و بعد از آن بود که 3 بار به عنوان رئيس جمهوري در انتخابات پيروز شد. عمر البشير، هفتمين رئيس جمهور سودان از سال 1989 تا سال 2019 و رهبر حزب کنگره ملي بود. او 30 سال در سودان يکهتازي کرد و از اين منظر طولانيترين دوره حکمراني را در ميان رؤساي جمهور سودان داشت. او همچنين طولانيترين دوره حکمراني را در خاورميانه و آفريقا در ميان کساني دارد که با کودتا به قدرت رسيدهاند.البشير در سال 2005 براي پايان دادن به جنگ دوم داخلي سودان تن به همهپرسي و استقلال سودان جنوبي داد. او باني جنگ خونين دارفور بود که هزاران کشته و 2.5ميليون آواره برجاي گذاشت.
عمر البشير به نظر فرد خوش شناسي ميرسيد که توانسته بود با استفاده از سياست «لبه پرتگاه» و «شطرنج بازي در عرصه بينالمللي» بارها از بحرانهاي بي شمار و انزواي بينالمللي گرفته تا جنبشهاي شورشيان جان سالم به در ببرد و سالهاي طولاني بر سودان حکمراني کند.اما سرانجام وخامت وضعيت اقتصادي باعث شد ديگر نتواند قدرت را حفظ کند.
از عمر البشير به عنوان شخصيتي مغرور و خودپسند ياد ميشود که معمولا در معرض انتقاداتي به دليل حکومت ديکتاتورياش قرار ميگرفت. وي اولين رئيس جمهوري بود که در دوره رياست جمهورياش از سوي ديوان کيفري بينالمللي به قتل جمعي، تجاوز و غارت و جنايتهاي ديگر عليه غيرنظاميان در دارفور متهم شد. دادگاه کيفري بينالمللي چهارم مارس 2009 حکم جلب او را صادر کرد و 12 ژوئيه 2010 نيز حکم جلب ديگري به اتهام کشتارجمعي براي او صادر شد.
ميگويند عمر البشير شخصيت زودجوشي داشت و زماني که غرورش جريحه دار ميشد از الفاظ نامناسبي استفاده ميکرد. در تجمعهاي بزرگ يونيفرم نظامي ميپوشيد و به نظر با اعتماد به نفس ميرسيد و عصايش را در هوا ميچرخاند اما زماني که در مقابل رسانهها قرار ميگرفت، خود را محجوب نشان ميداد.
البشير يک شطرنج باز ماهر است. او دائما ميدانست چگونه از دشمنيها در اطرافش براي بازي کردن با دشمنان و تسويه حساب با آنها استفاده کند. براي مثال از علي عثمان طه، معاون رئيس جمهور سودان در آن زمان براي کنار گذاشتن حسن الترابي، مؤسس اخوان المسلمين سودان کمک گرفت. بعدا از ژنرال بکري حسن صالح، تنها نظامي از کودتاچياني که با او باقي مانده بود براي دور کردن علي عثمان طه استفاده کرد. او به هيچ وجه به دشمنانش رحم نميکرد. او بعد از چند ساعت از شکست تلاش براي کودتا در آوريل 1990، 28 افسر را اعدام کرد و انواع شکنجهها را عليه زندانيان سياسي به کار ميگرفت. دستگاههاي امنيتي او دهها معترض جوان را طي اعتراضات 2013 در خيابانهاي خارطوم به قتل رساندند. او دستور بمباران روستاهاي دارفور و کشتن هزاران تن از آنها را داد به اين دليل که عليه قدرت او شورش کردند.
البشير همچنين به حاميانش رشوههاي سخاوتمندانهاي ميداد و به آنها اجازه ميداد با فساد و معاملات مشکوک ثروت زيادي را جمع آوري کنند.
حتي در روابط خارجه روش حيلهگرانهاي را به کار ميبرد. او ابتدا حمله صدام به کويت و از سويي ائتلاف با ايران را تأييد کرد اما بعد بنادرش را به روي ناوهاي غربي باز کرد و با ايرانيها بد شد و با عربستان و امارات ائتلاف کرد و ارتش سودان را در ازاي پول به جنگ عربستان در يمن فرستاد. او همچنين روابط خوبي با ترکيه برقرار کرد. ابتدا با اريتره عليه اتيوپي ائتلاف کرد بعد موضعش را تغيير داد و عليه اريتره با اتيوپي ائتلاف کرد.
از ميانههاي سال 2013 با افزايش قيمت سوخت کنترل اوضاع آرام آرام از دست او خارج شد تا آن که در سال 2018 البشير برکنار شد.در سال 2019 وي بازداشت شد و دوره انتقالي براي دو سال در سودان آغاز شد. اين اقدام به دنبال کودتاي عبدالفتاح البرهان، رهبر کنوني شوراي انتقالي سودان و فرمانده ارتش اين کشور رخ داد و عمرالبشير بازداشت و زنداني شد. اولين جلسات محاکمه البشير ژوئيه 2020 آغاز شد. اگرچه ميگويند البشير همچنان تحت نظر است اما خبر فرار او از زندان يا حتي بيعت برخي نيروهاي شورشي با ديکتاتور حيلهگر اتفاق عجيبي نيست.