ماجرای ترور ژنرال ایرانی ها و تنی چند از فرماندهان ارشد حشدالشعبی به سر خط رسانه های جهان تبدیل شده است.عقلای واشنگتن به شدت نگران پایان صبر استراتژیک تهران در مقابل اقدامات آمریکا هستند. مساله آمریکا اینجاست که تهران در مقابل سیاست «مرد دیوانه» ترامپ دست به عقب نشینی نمی زند و همین موضوع باعث بگو مگو در واشنگتن شده است.
عملیات تروریستی ارتش آمریکا اتفاقی است که تحت تاثیر برخی عوامل داخلی و خارجی ایالات متحده حادث شده است. ترامپ از یک طرف شاهد تحقیر و سقوط دیپلماسی کاخ سفید است و از سوی دیگر هم خطر استیضاح را می بیند و از سوی دیگر انتخابات 2020 را پیش روی خود می بیند.
سقوط دیپلماسی پمپئو
از یک جنبه آمریکایی ها در عرصه دیپلماسی وضعیت خوبی ندارند. گاردین در گزارش مفصلی نوشته است که رویکرد ترامپ نسبت به سیاست خارجی و جهان با چیزی غیر از مجموعهای از منافع شخصی، خودشیفتگی و جنجالهای توییتری تعیین نمیشود.
مجموعه سیاست های «مایک پمپئو» در خاوردور و خاورمیانه به نتیجه مشخصی نرسیده است. ماجرای تحقیر و تمسخر ترامپ توسط رهبران غربی نشان دهنده سقوط جایگاه ایالات متحده در عرصه بین الملل است. زمزمه فروپاشی دیپلماسی آمریکا با سیاست های ترامپ موضوعی است که در رسانه های منتقد آمریکایی به وضوح مشاهده می شود.
معمای انتخاب بین جنون برخورد یا احتمال معامله موضوعی است که ذهن واشنگتن را به شدت مشغول خود کرده بود اما گویا رئیس جمهوری آمریکا که از معامله با کره شمالی سرخورده شده بود ، در خاورمیانه دست به اسلحه برده است. قطعا و قطعا اقدام رئیس جمهوری آمریکا بدون پاسخ نخواهد ماند اما دستور عملیات ترور ژنرال سلیمانی اتفاقی است که احتمالا بانوعی هیجان رفتاری صادر شده است.
ترور سردار سلیمانی در پی تحولات هفته گذشته رخ داد. در پی حمله به پایگاه امریکایی ها در الانبار چند نفر زخمی و یک پیمانکار دفاعی ایالات متحده کشته شد. امریکا نیروهای الحشد الشعبی را مسئول این حمله دانست. ایران در همان موقع هر گونه ارتباطی با این حمله را رد کرده بود. دولت ترامپ با حملات هوایی به الحشد الشعبی گفت که این اقدام را در تلافی کشته شدن پیمانکار امریکایی انجام داده است.؛ پس از آن طرفداران الحشد الشعبی به سفارت آمریکا حمله کردند و فریاد «مرگ بر آمریکا» سر دادند. دولت ترامپ ظاهرا با کمک اطلاعاتی اسرائیل خودروی حامل سردار سلیمانی و ابومهدی مهندس را هدف گرفت.
ترس از استیضاح
بنا به برخی نظر سنجی ها ، هیچ رئیس جمهوری در تاریخ معاصر ایالات متحده به اندازه «دونالد ترامپ» منفور نبوده است. رئیس جمهوری آمریکا از زمان ورود به کاخ سفید در معرض انواع اتهامات رنگارنگ قرار گرفته است. او که مظنون ردیف اول رسوایی «راشاگیت» ، پرداخت حق السکوت به خانم های پورن استار ، چند مورد تعرض ، فرار مالیاتی و حتی ارتباط با شبکه فساد است ؛ ظرف یک ماه گذشت در معرض استیضاح در رسوایی «اوکراین گیت» قرار گرفته است.
از حدود یک ماه پیش ، افشاگری یک مأمور مخفی «سیا» (آژانس مرکزی اطلاعات آمریکا) که ظاهرا برای نظارت بر عملکرد اعضای ارشد دولت در کاخ سفید گماشته شده بود، حالا روشن کرده است که ترامپ با هدف بیاعتبار کردن «جو بایدن» رقیب بالقوهاش در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۰ میلادی، از اختیارات رئیسجمهور و روابط خارجی آمریکا سوء استفاده کرده است.
استفاده انتخاباتی ترامپ
سی ان ان در گزارش مفصلی در رابطه با ترور ژنرال سلیمانی بیان داشت که در آغاز سال ۲۰۲۰ میلادی که قرار است در آن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزارشود،دونالد ترامپ درحالی دستور این حمله را داد و آمریکا را در یک بحران تازه در قبال ایران قرار داده که خودش پیش از این، اوباما را به جنگ با ایران متهم کرده بود و گفته بود که اوباما برای تصاحب پیروزی در انتخابات، قصد چنین کاری دارد. اما در زمان اوباما هرگز جنگی بین آمریکا و ایران در نگرفت.
سی ان ان توئیت دونالد ترامپ که مربوط به ۲۹ نوامبر ۲۰۱۱ میلادی (۸ آذر۱۳۹۰) را به نمایش گذارد که در آن دونالد ترامپ نوشته است: باراک اوباما برای آنکه دوباره انتخاب شود، با ایران جنگ را آغاز خواهد کرد.
این رسانه آمریکایی افزود: اکنون که در سال انتخابات ۲۰۲۰ قرار گرفته ایم ترامپ در تصمیمی که کارشناسان آنرا یک تصمیم از روز غفلت توصیف کردند، دستور به ترور قاسم سلیمانی در عراق داد.
سیل انتقادات در واشنگتن
« نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا با انتقاد از تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای صدور دستور به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی گفت: دولت آمریکا این حمله هوایی را بدون مشورت با کنگره یا دریافت مجوز برای کاربرد نیروهای نظامی علیه ایران، اجرا کرده است.
به گزارش اسوشیتدپرس وی افزود: «این اقدام خطر برانگیخته شدن و تشدید بیشتر و خطرناک خشونت (در منطقه) را در پی دارد.»
رئیس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا نیز اعلام کرد: «مردم آمریکا خواهان جنگ با ایران نیستند.» « آدام شف» در توییتی نوشت: کنگره اجازه جنگ نمیدهد و مردم آمریکا خواهان جنگ با ایران نیستند. اکنون باید تمامی تدابیر برای حفاظت از نیروهای ما در برابر تشدید تنش های احتمالی و خطرات فزاینده اتخاذ شود.
از سوی دیگر، «جو بایدن» معاون باراک اوباما رئیس جمهوری پیشین آمریکا به همراه دیگر نامزدهای دمکرات انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ این کشور هم با انتقاد از دستور ترامپ برای این حمله گفت: این تصمیم می تواند ایالات متحده را در آستانه درگیری بزرگ و گسترده دیگری در سراسر خاورمیانه قرار دهد.
وی در بیانیه خود این اقدام را به انداختن دینامیت در جعبه حاوی وسایل آتش بازی تشبیه کرد و افزود: «اقدام خطرناک ترامپ که تشدید کننده اوضاع است، ما (آمریکا) را به جنگ فاجعه بار دیگری در خاورمیانه نزدیک می کند که ممکن است به بهای جان تعداد بیشماری (از شهروندان آمریکا) و تریلیون ها دلار دیگر منجر شود.»
«اندرو یانگ» بازرگان آمریکایی و نامزد دیگر انتخابات ریاست جمهوری نیز در توئیتر نوشت: « جنگ با ایران، آخرین چیزی است که به آن نیاز داریم و خواست مردم آمریکا نیست. ما باید برای کاهش تنش ها و حفاظت از جان شهروندانمان در منطقه خاورمیانه اقدام می کردیم.»
«کریس مورفی» سناتور دموکرات از ایالت کنتیکت، این حمله «بدون مجوز» در نزدیکی فرودگاه بین المللی بغداد را زیر سوال برده و هشدار داده است که این اقدام می تواند به «یک جنگ بزرگ منطقه ای» بینجامد. مورفی در توئیتی نوشته است: «سلیمانی دشمن ایالات متحده بود. در این هیچ شکی نیست. مساله این است که آنطور که در گزارش ها اعلام شده، دولت ایالات متحده بدون کسب مجوز از کنگره دومین مرد قدرتمند در ایران را به قتل رسانده و این در حالی بوده که می دانسته این مساله می تواند به یک جنگ بزرگ منطقه ای بینجامد. توجیه این کشتار این بوده که می خواسته از حملات آتی ایران جلوگیری کند. یکی از دلایلی که ما به طور عمده دست به کشتار مقامات سیاسی خارجی نمی زنیم، این است که چنین حملاتی به کشته شدن آمریکایی های بیشتری می انجامد. بزرگ ترین و پرفشارترین نگرانی و ترس ما باید همین باشد.»
کریس مورفی در ادامه افزوده: «هیچ کسی نمی تواند ادعا کند که می داند این ماجرا به کجا ختم خواهد شد. اما نومحافظه کارانی که از این حمله خوشحالند باید به یاد داشته باشند بزرگ ترین اشتاباهات قدرت های جهانی زمانی است که در مناطق پیچیده که دوستان اندکی در آنجا دارند، بدون در نظر گرفتن عاقبت کار، دست به حمله نظامی می زنند.»
«الیوت ال. اِنگِل» از سیاستمداران حزب دموکرات در مجلس نمایندگان، و نانسی پلوسی، رئیس دموکرات این مجلس، نیز با انتشار بیانیه هایی حمله به دستور ترامپ را به شدت محکوم و بر انجام این حمله بدون مجوز و مشاوره با کنگره تاکید کردند: «بالاترین اولویت رهبران آمریکایی باید محافظت از جان و منافع آمریکا باشد. ما نمی توانیم با مشارکت در اقدامات نامناسب و تنش آفرین جان نیروهای آمریکایی، دیپلمات ها و دیگران را به خطر اندازیم. حمله هوایی امشب با مخاطره تحریک به خشونتی خطرناک همراه است. آمریکا و جهان نمی توانند بپذیرند که تنش ها تا نقطه ای بی بازگشت، افزایش یابند.»
«جیمز کلَپِر» فرمانده بازنشسته آمریکایی و مدیر پیشین سازمان امنیت ایالات متحده، نیز هشدار داد: «زندگی آمریکایی ها در منطقه در خطر است. ایرانی ها حتما واکنش نشان خواهند داد. اوضاع منطقه بعد از ترور قاسم سلیمانی بسیار پیچیده خواهد شد.»
اما در طرف دیگر ماجرا، جمهوری خواهان به طور عمده اقدامات دولت ترامپ را مورد تمجید و تحسین قرار داده اند.
« میت رامنی» سناتور جمهوری خواه از ایالت یوتا، خدمات اطلاعاتی و نظامی آمریکا را به دلیل «این ماموریت موفقیت آمیز» تحسین کرد و گفت: «در این دوره افزایش تنش ها در منطقه، ایالات متحده باید اقدامات لازم را در جهت محافظت از نیروهای ما انجام دهد.» لیندزی گراهام، سناتور جمهوری خواه از ایالت کارولینای جنوبی، نیز اقدام تهورآمیز دولت ترامپ تشکر کرد و نوشت: «بهای کشتن و زخمی کردن آمریکایی ها به ناگاه به شدت افزایش یافت. این ضربه سهمگینی به نظام ایران بود.» مارکو روبیو، سناتور تندروی ایالت فلوریدا هم در توئیتی نوشت: «اقدامات دفاعی ایالات متحده در برابر ایران و نیروهای نیابتی آن با هشدارهای آشکاری که پیشتر به آنها داده شده بود، همخوانی داشت.»
گزارش: علی ودایع