رویکردهای دوگانه صدا و سیما

هفته گذشته حادثه‌ای در خیابان مدنی تهران رخ داد که به جرات می‌توانم بگویم اگر در آمریکا یا در اروپا رخ داده بود، توسط صداو‌سیمای جمهوری اسلامی ایران بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت. طی ماه‌های اخیر چندین بار شاهد سوء قصد و قتل در آمریکا یا اروپا بوده‌ایم که همواره این حوادث به عنوان یکی از خبرهای اصلی مهمترین بخش‌های خبری صداوسیما بازتاب پیدا کرده است.
جالب اینجاست که خبرنگاران وگزارشگران و گویندگان صداوسیما، بلافاصله به تحلیل این حوادث می‌پردازند و درحالیکه هنوز دلایل بروز آن حوادث هم روشن نیست، مشکلات اقتصادی اخیر مردم در اروپا و آمریکا را عامل بروز این حوادث اعلام می‌کنند. حال، بگذریم از اینکه در شرایط کنونی هم که اروپا و آمریکا شرایط اقتصادی بد کم سابقه‌ای را تجربه می‌کنند، وضعیت تورم و رشد اقتصادی و بیکاری و... در اغلب این کشورها بهتر از وضعیت اقتصادی فعلی مردم در کشور ماست. اما همین صداوسیما در قبال حادثه مهمی که منجر به قتل یک نفر و زخمی شدن ۱۱ نفر دیگر در پایتخت کشورمان شده، به یک خبر کوتاه یکی- دو دقیقه‌ای بسنده می‌کند و خبری از ریشه‌یابی این حادثه نیست و فقط بر استفاده قاتل از مواد روانگردان تاکید می‌شود که آن هم اگر اثبات شود، ذره‌ای از مسوولیت صداوسیما در ریشه‌یابی این حادثه کم نمی‌کند. آیا بروز حوادث مشابه در غرب، صرفا به دلیل مشکلات معیشتی مردم و بحران اقتصادی دراین کشورهاست و اگر در کشور ما چنین حادثه‌ای رخ دهد، هیچ عامل بیرونی دیگری، از بیکاری گرفته تا مشکلات اقتصادی نمی‌تواند

در بروز این حادثه تاثیرگذار باشد؟ صد البته که مشکل اقتصادی نمی‌تواند مجوزی برای قتل یا حمله به مردم باشد اما نکته مدنظر من این است که آیا صدا و سیما همان برخوردی را که در علت‌یابی یک حادثه در غرب می‌کند، در داخل کشور هم در مورد حادثه‌ای مشابه انجام می‌دهد؟ پاسخ، منفی است. نمونه دوم از این برخوردهای دوگانه را در حادثه روز شنبه واژگونی اتوبوس حامل دانش‌آموزان در اردوی راهیان نور شاهد بودیم؛ حادثه دردناکی که ۲۶ کشته و ۱۸ زخمی برجای گذاشت. دختران دانش‌آموزی در این حادثه جان باختند که می‌توانستند آینده‌سازان این کشور باشند. ده‌ها خانواده عزادار شدند اما برخورد رسانه به اصطلاح ملی با این حادثه چگونه بود؟ در بخش‌های خبری روز شنبه صدا و سیما، این حادثه چقدر بازتاب یافت؟ این خبر با همه اهمیتی که داشت، در برخی از بخش‌های خبری، یا پخش نشد، یا اینکه در زمره کم‌ اهمیت‌ترین خبرها قرار گرفت. چندماه پیش که حادثه مشابهی در اروپا برای اتوبوس حامل دانش‌آموزان رخ داد، تا چند روز خبر اصلی شبکه‌های تلویزیونی غرب بود. گویی جان انسان‌های غربی برای رسانه‌های غربی، ارزشی به مراتب بیشتر از جان مردمان ایران برای رسانه ملی ایران دارد. از این نمونه‌ها باز هم هست ولی سخن گفتن درباره آن بی‌فایده است، چراکه صدا و سیما همچنان درگیر معیارهای دوگانه خود است؛ معیارهایی که ای کاش فقط به عرصه سیاست محدود می‌شد اما حوزه‌های اجتماعی و حتی خبرهایی را که با جان انسان‌ها هم سر و کار دارد، در بر گرفته است.