ویژگی‌های آخرین شب یلدای قرن!

امسال یلدا حال و هوای دیگری دارد؛ این رسم تاریخی و باستانی ایران در آخرین روز پاییز با جمع شدن خانواده کنار هم گرامی‌ داشته می‌شود ولی یلدای ۹۹ که آخرین یلدای قرن هم محسوب می‌شود مهمان ناخوانده‌ای دارد که دیگر همه ایرانی‌ها آن را خوب می‌شناسند.
به گزارش مردم‌سالاری‌آنلاین، یکی از مهمترین شب‌های ایران باستان شب یلدا است که همواره مورد توجه ایرانیان بوده است. جشن‌ها و شب‌نشینی‌هایی که در این شب توسط مردم در  سراسر کشور برگزار می‌شود یک سنت دیرینه به شمار می‌رود که نه تنها از ارزش آن چیزی کم نشده است بلکه جایگاه بسیار ویژه‌ای در نزد ایرانیان پیدا کرده است.
شب یلدا بلندترین شب سال که به زمان مابین غروب آفتاب از تاریخ ۳۰ آذر یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب یک دی ماه یعنی نخستین روز زمستان مربوط می‌شود که مصادف با انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی است. به همین علت از آن تاریخ به بعد طول شب کوتاه‌تر و طول روز بلندتر می‌شود.
آخرین شب یلدای قرن، ویژگی شب یلدای امسال است و این ویژگی ایرانیان را پیش از گذشته برای جشن گرفتن هیجان‌زده کرده است. البته آخرین شب یلدای قرن بودن تنها تفاوت این شب با شب‌های دیگر نیست.
جشن یلدا با شب نشینی اقوام و خانواده در کنار یکدیگر برگزار می‌شود بدین گونه که اعضای خانواده در این شب مهم گردهم آمده و افراد مسن خانواده شروع به تعریف کردن قصه‌های کهن می‌کنند که خوردن میوه، آجیل و شیرینی از جنبه‌های نمادین این شب به شمار می‌رود. 
هر چند که افزایش نرخ میوه و آجیل باعث کم یا حذف شدن برخی از خوردنی‌ها از سر سفره‌ها شده است ولی با این حال بسیاری تلاش می‌کنند تا جایی که می‌توانند با همان رسوم قدیمی‌ به استقبال این شب بروند.
غذای محبوب این شب معمولا سبزی پلو با ماهی است و بسیاری این غذا را تنها غذای منوی خود می‌کنند‌. حافظ خوانی هم از دیگر رسومی ‌است که تمام‌ ایرانیان مخصوصا شیرازی‌ها به آن علاقه زیادی دارند.
آتش روشن کردن، قصه خوانی و مثل گویی، فال حافظ و شاهنامه خوانی و چیدمان سفره شب یلدا با انواع خوراکی‌ها و تنقلات و انار و هندوانه و لبو از دیگر کارهایی است که در این شب انجام می‌شود و البته که بچه‌ها بیشتر از بزرگترها برای جشن گرفتن این شب باستانی ذوق و شوق دارند.
علاوه بر این رسوم، شهرهای مختلف نیز رسم و رسوم‌ دیگری هم دارند که باعث خاص‌تر شدن این شب می‌شود. البته خرید هدیه با تزیین یلدایی برای نوعروس‌ها و بچه‌ها از دیگر رسوماتی است که به گرم‌تر شدن محفل خانواده کمک می‌کند.

کرونا مهمان شب یلدا
با اینکه دورهمی ‌مهمترین عنصر بزرگداشت این شب است، اما امسال با توجه به وجود کروناویروس، تفاوت‌هایی هم وجود دارد. از آنجایی که وزارت بهداشت اعلام کرده بیش از ۵۱ درصد مبتلایان به کووید ۱۹ در دورهمی‌ها شرکت داشته‌اند، به نظر می‌رسد خانواده‌ها باید تدابیر بهداشتی بیشتری را برای گرامیداشت این شب درنظر بگیرند تا این شب شاد؛ شاد بماند.
برای همین هم توصیه شده تا خانواده از دورهمی ‌اجتناب کنند و این شب خاص را با شرایط خاص امروز گرامی‌ بدارند. هرچند هر سال توصیه می‌شد تلفن‌ها خاموش شود تا دورهمی‌ها گرم‌تر برگزار شوند، اما امسال با وضعیتی که کرونا ایجاد کرده از مردم خواسته شده تا این شب را به صورت آنلاین و ویدئوکال کنار هم جمع شوند.
شاید این خواسته کمی ‌غیر قابل قبول باشد آن هم برای ایرانی‌هایی که دورهمی ‌در این شب را بزرگترین مزیت یلدا می‌دانند، اما برای حفظ سلامتی خانواده کاری لازم است.

قاب ماندگار یلدا
مزیت دورهم جمع شدن ایرانی‌ها یکی از ویژگی‌هایی است که خانواده‌های ایرانی را متفاوت می‌کند. یلدا می‌تواند قاب‌های ماندگاری از این شب را برای سال‌های بعد و میز خاطرات نسل‌های آینده ترسیم کند. خاطراتی که هر چند این روزها شاید برای برخی یادآور روزهای سخت باشد؛ اما انسان‌ها به خاطرات زنده‌اند و این رویداد در آخرین یلدای قرن می‌تواند تصویری زیبا برای همه به جای بگذارد.
یلدا فرصتی برای دور شدن از همه گرفتاری‌ها و سختی‌هایی است که این روزها همه آن را با گوشت و استخوان خود حس کردند، پس اگر قرار است در این شب دورهم باشید حواستان باشد که باید پروتکل‌های بهداشتی را در کنار رسوم یلدا به جای آورید تا کسی آسیبی نبیند و شادی جای سیاهی بلندترین شب سال را بگیرد.

گزارش: محمد سیاح