دكتر مرضيه وحيد دستجردي در پيامي در مراسم بزرگداشت هفته جهاني «تغذيه با شير مادر» با توجه به اهميت شير مادر در سلامت و بقاي شيرخواران و نقش آن در سلامت دوران نوزادي، كودكي و حتي دوران ميانسالي و سالمندي، گفت: سالهاي متمادي است كه اين موضوع مركز توجه سازمانها و مجامع بينالمللي قرار گرفته است.
وي در ادامه پيام خود آورده است: تغذيه انحصاري با شير مادر تا شش ماه فوايد بينظير شير مادر را به شيرخوار و مادر اعطا ميكند و تداوم تغذيه با شير مادر تا دو سال اول، سلامت جسمي و رواني شيرخوار و مادر را به ارمغان ميآورد. شير مادر با داشتن همه مواد مورد نياز شيرخوار با نسبتهاي صحيح همراه با مواد ايمنيبخش به عنوان غذايي بينظير براي تغذيه شيرخواران شناخته شده است.
وزير بهداشت در بخش ديگري از پيام خود آورده است: در اين سالها، توصيههاي متعددي از قبيل شروع تغذيه با شير مادر در ساعت اول تولد، تغذيه انحصاري با شير مادر تا شش ماهگي و تداوم اين تغذيه تا دوسالگي، همواره مورد تاكيد قرار گرفته است.
در بخش ديگري از پيام وزير بهداشت آمده است: طبق گزارش ۲۰۱۱ يونيسف در مورد وضعيت كودكان جهان، ۱۳۶.۷ ميليون كودك در سراسر جهان متولد ميشوند و تنها ۳۲.۶ درصد آنها در شش ماه اول به طور انحصاري با شير مادر تغذيه ميشوند. شاخص تغذيه انحصاري با شير مادر (۳۷ درصد) و تداوم تغذيه با شير مادر تا يك سال (۷۵ درصد) بوده است. همچنين در اجراي بسياري از اقدامات از جمله تغذيه شيرخواران در شرايط بحران، حمايت از مادران و همچنين در زمينه حمايت از مادران مبتلا به ايدز، تاخير داشتهاند. اين موضوع نشان ميدهد كه زنان به حمايتهاي لازم دسترسي نداشتهاند.
وي در ادامه پيام خود آورده است: اكنون ۱۰ سال پس از استراتژي جهاني تغذيه شيرخواران و كودكان خردسال و ۲۰ سال پس از اولين بزرگداشت هفته جهاني شير مادر، وقت آن رسيده كه موفقيتها را جشن بگيريم. در ضمن بايد نگاهي به گذشته و مرور فعاليتها داشته باشيم و سپس برنامهريزي كنيم كه چه فعاليتهاي بيشتري ميتوانيم براي حمايت از زنان انجام دهيم تا قادر به تغذيه مطلوب و مراقبت از شيرخواران و كودكان خردسال باشند.
وزير بهداشت در ادامه پيام خود با اشاره به مهمترين اقدامات انجام شده در زمينه ترويج تغذيه با شير مادر در كشور، آورده است: تصويب قانون ترويج تغذيه با شير مادر در سال ۱۳۷۴ از سوي مجلس صورت گرفت. بر اساس اين قانون و اصلاحيههاي پس از آن به مادران پس از زايمان شش ماه مرخصي اعطا ميشود و مادران شاغل پس از شروع به كار، روزانه از يك ساعت مرخصي ساعتي براي تغذيه شيرخوارشان بهرهمند ميشوند.
دستجردي در ادامه با اشاره به فعاليت كميته سياستگذاري و نظارت بر ترويج تغذيه با شير مادر، ادامه داد: اين كميته وظيفه سياستگذاري و نظارت بر اجراي قانون را بر عهده دارد و مصوبات آن پس از تصويب، لازمالاجرا است. همچنين بر اساس قانون ترويج تغذيه با شير مادر، امنيت شغلي مادران پس از پايان مرخصي زايمان و در حين شيردهي بايد تامين شود. همچنين وزارت بهداشت مقررات مربوط به ورود انواع مجاز و مقدار مورد نياز جانشينهاي شير مادر (شير خشك و غذاهاي كمكي شيرخوار) را تهيه و اعلام ميكند.
وي در ادامه پيام خود با اشاره به بازنگري و تكميل قانون ترويج تغذيه با شير مادر از سال گذشته با مشاركت بخشها و سازمانهاي مرتبط، ادامه داد: خوشبختانه لايحه مربوطه تنظيم و جهت بررسي به هيات محترم دولت تقديم شده است. در اين لايحه افزايش مرخصي زايمان براي مادران به مدت ۹ ماه براي زايمانهاي يك قلو و ۱۲ ماه براي زايمانهاي دوقلو و بيشتر، شيردهي و پرورش كودك و مرخصي براي پدران به مدت ۱۰ روز كاري پيشنهاد شده است.
وزير بهداشت در ادامه پيام خود آورده است: از ساير اقدامات انجام شده ميتوان به راهاندازي بيمارستانهاي دوستدار كودك، آموزش گروههاي پزشكي و پيرا پزشكي در سطوح مختلف دانشگاهها، نهاييسازي دستورالعمل واحدهاي مشاوره شيردهي و تهيه پيشنويس برنامه آموزشي مشاوره شيردهي اشاره كرد.
به گفته وزير بهداشت بر اساس آخرين مطالعه انجام شده در كشور در سال ۱۳۸۹، شاخص تغذيه انحصاري با شير مادر، ۵۳.۱ درصد و تداوم شيردهي تا يك سال، ۸۴.۱ درصد بوده است. اين شاخصها بر اساس بررسي DHS سال ۷۹، تغذيه انحصاري با شير مادر در مناطق شهري، ۴۱.۷ درصد، در مناطق روستايي ۴۸.۳ درصد و تداوم شيردهي تا يك سال، ۹۳ درصد بوده است. بر اساس بررسي IMES سال ۸۴ تغذيه انحصاري با شير مادر، ۲۳.۱ درصد و تداوم شيردهي تا يك سال، ۹۰ درصد بوده است.
دستجردي در ادامه آورده است: عليرغم ارتقاي شاخص تغذيه انحصاري، شاخص تداوم تا يك سال و دو سال، با افت نسبي همراه بوده است كه نيازمند توجه بيش از پيش و بسيج همگاني و مشاركت بخشهاي ذيربط است.
وي در پايان پيام خود در مراسم بزرگداشت هفته جهاني «تغذيه با شير مادر» آورده است: با توجه به نقش تغذيه با شير مادر در ارتقاي سلامت مادر و كودك، خانواده و جامعه، اين برنامه همچنان از اولويتهاي بهداشتي كشور است و انتظار ميرود مورد توجه شركتهاي توليد و توزيعكننده شير مصنوعي، مسوولان بهداشتي و دانشگاههاي علوم پزشكي قرار گيرد و با برنامهريزي دقيق در مورد حمايت بيشتر از مادران و جلب حمايت جامعه از مادران و تقويت برنامههايي كه تاكنون به اجرا درآمدهاند، از جمله بيمارستانهاي دوستدار كودك - دوستدار مادر، ترويج زايمان طبيعي، اجراي قانون شير مادر و پيشگيري از تبليغات تغذيه مصنوعي و مشاوره موثر با مادران، به حل مشكلات احتمالي شيردهي مادران بپردازند.