یک فلوشیپ MS گفت: برای کنترل بیماری MS داروهای زیادی وجود دارد که بعضی از آنها تنظیم کننده سیستم ایمنی و بعضی دیگر باعث سرکوب و تضعیف سیستم ایمنی بدن میشوند اما به این معنا نیست که بیماران مبتلا به MS بیشتر از افراد دیگر در معرض خطر کرونا قرار دارند.
محمدعلی نهایتی، امروز، ۳۰ مرداد ماه، در وبیناری تحت عنوان بیماری MS و توصیههای لازم در دوران کرونا اظهار کرد: در ابتدا تقسیمبندی در مورد داروهای MS را مطرح میکنم که بیماران سوالات زیادی در این رابطه دارند. برای بیماری MS داروهای تنظیمکننده سیستم ایمنی بدن مانند اینترفرون، سینووکس، آمونکس، ربیف، رسیژن، بتافرون، زیفرون و... وجود دارد که اینگونه داروها به هیچ عنوان مشکلی در دوران کرونا برای بیماران به وجود نمیآورند و نیز اثرات بسیار خوبی در دوران کرونا برای بیماران مبتلا در پی خواهند داشت.
وی اضافه کرد: همچنین برای بیماری MS داورهای تضعیفکننده سیستم ایمنی بدن مانند فینگولیمود، نورابکس، تایسبری، زیتاکس، ریتوکسیمب و... وجود دارد و بیماران نباید از اینگونه داروها ترس داشته باشند. همچنین داروهای شیمیدرمانی وجود دارد که در موارد نادر از آن استفاده میشود و کمتر مورد استفاده قرار میگیرد.
این متخصص مغز و اعصاب عنوان کرد: تنها روش پیشگیری از کرونا رعایت نکات بهداشتی است. ماسک زدن بهترین روش برای جلوگیری از بیماری است و تحقیقات مختلفی در مورد درمان و تهیه واکسن انجام شده و در حال انجام است اما جلوگیری از بیماری، از انجام هرکاری بهتر خواهد بود.
وی تصریح کرد: تا زمانی که واکسن کووید ۱۹ تولید میشود، بیماران باید این دغدغه را داشته باشند که موارد بهداشتی را بیشتر رعایت کنند. بیماران در اولین قدم ممکن است با آبریزش بینی، گلودرد، سردردهای مقاوم به درمان، تب و لرز، اسهال و مسائل گوارشی به پزشک درمانگر خود مراجعه کنند اما بهتر است از راههای سامانهای که در این رابطه وجود دارد، سوالات خود را مطرح و تا حد امکان در مطبها و مکانهای دیگر حاضر نشوند.
نهایتی افزود: بیمارانی که از داروهای تضعیفکننده استفاده میکنند، بهتر است که در مکانهای شلوغ حاضر نشوند یا در صورت حضور در فضاهای باز با همکاران و دوستان خود قرار بگذارند و از ماسکهای دولایه استفاده کنند. همچنین ماسکهای فیلتردار پیشنهاد نمیشود چراکه ماسکهای فیلتردار در صورتی که درگیر بیماری باشیم، ممکن است ویروس را منتشر کند.
بیماران مبتلا به MS بیشتر از بیماران دیگر درگیر کرونا نشدند
وی بیان کرد: اگر فردی در خانواده به کووید ۱۹ مبتلا شد، افرادی که داروهای تنظیمکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، در وهله اول نگران نباشند و افرادی که از داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، به محض اینکه متوجه شدند، ماسک بزنند و اضطراب و استرس نداشته باشند. خبرهای خوبی در مورد داروها در اختیار داریم و بیماران مبتلا به MS بیشتر از بیماران دیگر درگیر نشدند. حتی افرادی که به کرونا مبتلا شدند سیر بهبودی بسیار خوبی داشتند.
این متخصص مغز و اعصاب اظهار کرد: در بعضی موارد، بیماران داروهای خوراکی تضعیفکننده را میتوانند ۲ تا ۱۰ هفته، البته با توصیه و نظر پزشک قطع کنند اما باید این نکته را در نظر داشته باشند که تنها به دلیل نگرانی از کرونا و بدون مشورت و اطلاع پزشک داروی خود را قطع نکنند. خصوصا افرادی که فینگولیمود استفاده میکنند باید دقت داشته باشند که به دلخواه دارو را قطع نکنند زیرا این کار مشکلاتی را در پی خواهد داشت.
بیماران MS واکسیناسیون آنفلوآنزا را انجام دهند
وی در مورد انجام واکسیناسیون خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه فصل پاییز را پیشرو داریم و کرونا و آنفلوآنزا با هم وجود خواهند داشت، توصیه میکنیم بیماران مبتلا به MS خصوصا افرادی که داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، واکسیناسیون آنفلوآنزا را حتما داشته باشند و پیگیر تهیه این واکسن باشند. البته قصد نگران کردن این افراد را ندارم اما به هر صورت بهتر است که از اکنون به فکر واکسن باشند تا اثر درمانی بهتری را در مهر و آبان داشته باشیم.
این متخصص مغز و اعصاب گفت: باید بدانیم بیمارانی که سالها اینترفرون و گلاتیرامراستات استفاده میکنند، درگیر این موضوع نباشند که هر دو تا سه ماه آزمایش بدهند. این آزمایشها با توجه به صلاحدید پزشک میتوانند هر ۶ ماه انجام شود. همچنین در مورد داروهای خوراکی هم میتوان فاصلهها را از ۳ تا ۶ ماه با احتیاط و با نظر پزشک درمانگر افزایش داد. در مورد MRI هم اگر بیماری فرد یکی دو سال ثابت است و علائم خاصی ندارد و پیشرونده نبوده، میتوان MRI را با فواصل بیشتر انجام داد و به دو تا سه سال موکول کرد اما چنین کاری باید با صلاحدید پزشک باشد.
نهایتی اضافه کرد: بیماران بهتر است ورزشها و فیزیوتراپیها را تا حد امکان در منزل انجام دهند؛ ورزش را در برنامه کاری خود داشته باشند و به دنبال مکملهای غذایی نباشند. مواد غذایی مناسب با مصرف میوه و سبزیجات بسیار مفید خواهد بود. اگر بیماران به هر دلیل تمایل به استفاده از میوه، سبزیجات و لبنیات تازه ندارند، از مکملهای غذایی با صلاحدید پزشک استفاده کنند اما این کار عموما توصیه نمیشود.
وی در خصوص استفاده از طبهای مکمل و سوزنی بیان کرد: استفاده از این طبها در این دوران کمککننده خواهد بود اما بهتر است بیماران روش درمانی خود را تغییر ندهند. بسیاری از بیماران سوال میکنند که آیا مصرف قارچ گانودرما موثر است؟ باید تاکید کرد که این موضوع به هیچ وجه منشا علمی ثابت شدهای ندارد و اگر هم سودی داشته باشد، در سالهای آینده اثبات میشود. ما به هیچ وجه توصیه نمیکنیم که بیماران به فکر تهیه این داروها باشند.
این فلوشیپ MS تصریح کرد: به بیماران مبتلا به MS پیشنهاد میشود در صورت ضروری نبودن عملهای زیبایی، رنگ کردن مو، دندانپزشکی و موارد دیگر، آن را به بعد از دوران کرونا موکول کنند اما منعی برای انجام این کارها وجود ندارد.
این متخصص مغز و اعصاب در مورد درمان با سلولهای بنیادی گفت: این روش درمانی دریچههایی را برای درمان بیماریهای خودایمنی از جمله MS گشوده اما تا به حال هیچ روش قطعی در مورد این بیماری وجود نداشته و روش درمانی سلولهای بنیادی که از طریق شیمی درمانی است، مسلما در شرایط و با بیماران خاصی که به دارو جواب ندادند و از نوع عود کننده و بهبودیابنده هستند، انجام میشود. با داروهای خوبی که در اختیار داریم، نیاز نیست بیماران خود را درگیر این موضوع کنند که حتما باید از طریق سلولهای بنیادی درمان شوند.
دکتر محسن فروغیپور، متخصص مغز و اعصاب در ادامه این وبینار، اظهار کرد: در ابتدا تصور میشد کرونا بیماری موقتی و گذرا خواهد بود و بعد از چند ماه از کشور میرود اما اطلاعات موجود نشان از این دارد که نزدیک ۲ سال یا حتی بیشتر، با مشکلی به نام کووید ۱۹ مواجه خواهیم بود. از طرفی هم MS بیماری مزمنی است که درمان طولانیمدتی دارد.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی مشهد بیان کرد: کرونا بیماری ویروسی است که عمدتا مشکلات تفسی به همراه دارد و این مشکلات میتواند باعث ناتوانی در رسیدن اکسیژن به بافتهای بدن و در نهایت سبب مرگ بیمار شود. البته این بیماری مشکلات گوارشی و علائم عصبی را هم شامل میشود. افرادی که بالای ۶۵ سال سن دارند، دارای بیماریهای ریوی یا شیمیایی، بیماریهای زمینهای مانند دیابت، بیماری MS و... باید بیشتر مراقبت کنند تا مبتلا به کرونا نشوند.
وی با طرح سوالی مبنی بر اینکه ریسک ابتلای بیماران MS به کرونا تا چه اندازه بیشتر است، خاطرنشان کرد: در افرادی که سن بالای ۵۰ سال دارند، چاق هستند یا بیماری زمینهای، مشکلات حرکتی پیشرفته و بیماری پیشرونده دارند و یا دچار ناتوانی زیادی هستند و سیگار و یا بعضی از داروهای مرتبط با MS را مصرف میکنند، ممکن است ریسک اینکه به کرونا مبتلا شوند، اندکی بیشتر از سایر افراد جامعه باشد.
فروغیپور مطرح کرد: مطالبی که در حال حاضر در مورد کرونا مطرح میشود، مواردی است که امروز مورد تایید اکثر دانشمندان و افرادی که تجربیات بالینی زیادی دارند، قرار گرفته است. ما هنوز فرصتی در دنیای علمی ایجاد نکردیم که آزمایشهایی را در رابطه با کووید و MS انجام داده باشیم. بسیاری از این صحبتها در واقع اتفاق نظر دانشمندان و افراد باتجربه است اما طی سالهای آینده اطلاعات ما قطعا بسیار بیشتر خواهد شد.