تاثیر خدمات دندان‌پزشکی در ابتلا به کرونا

نتایج یک مطالعه نشان داد که آمار ابتلای قطعی کادر درمان دندانپزشکی در سه ماهه اول اپیدمی کووید-۱۹ در ایران کم بوده و این موضوع می‌تواند به دلیل ضدعفونی محیط و استرلیزاسون و استفاده از وسایل حفاظت باشد. ولی در این خصوص لازم است بررسی‌های تخصصی بیشتری انجام شود.
به گزارش ایسنا، انتقال ویروس کرونا از طریق ورود قطرک‌های ناشی از عطسه، سرفه و نفس‌های فرد آلوده، به دهان، بینی و چشم‌ صورت می‌گیرد. هنگام ارائه خدمات دندان‌پزشکی مقادیر زیادی آئروسل تولید می‌شود. آئروسل‌ها ذرات بسیار کوچکی هستند که تا فواصل دور می‌توانند در هوا پخش شوند.
افراد ممکن است که در دوره نهفتگی بیماری کووید-۱۹ و زمانی که از بیماری خود آگاهی ندارند،‌ به دندان‌پزشکی مراجعه کنند. در طول مدت انجام خدمات دندان‌پزشکی، به دلیل ارتباط مستقیم و نزدیک دندان‌پزشک و بیمار، امکان تماس با مقادیر زیاد قطرات و آئروسل‌های آلوده و نیز تماس‌های مکرر با بزاق و خون، احتمال انتقال بیماری کووید-۱۹ وجود دارد.
به همین خاطر پژوهشگران دندان‌پزشکی دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه آزاد، در مطالعه‌ای به ارزیابی میزان و شدت ابتلای کادر درمان دندان‌پزشکی به کووید-۱۹ در سه ماهه ابتدایی شیوع ویروس کرونا و در دوره قبل و بعد از قرنطینه پرداختند.
در این مطالعه فرزین سرکارات و علیرضا توتونچیان به همراه همکارانشان، میزان و شدت درگیری کادر درمان دندان‌پزشکی (شامل دانشجویان دندان‌پزشکی، دندان‌پزشکان عمومی، متخصصین دندان‌پزشکی، دستیاران کنار دندان‌پزشک و سرامیست‌ها) با کووید-۱۹ را بررسی کردند.
این مطالعه به روش توصیفی و با استفاده از پرسش‌نامه آنلاین انجام شد و ۱۱۰۰ نفر به صورت اختیاری و آگاهانه اقدام به پاسخ‌گویی کردند. پرسش‌نامه از ۶ اردیبهشت ۱۳۹۹ به مدت دو هفته در دسترس کادر درمان قرار گرفت.
سن شرکت‌کنندگان در این آزمون ۱۸ تا ۷۵ سال بود و ۵۱۶ زن و ۵۸۰ آقا در این پژوهش شرکت داشتند و با توجه به اینکه ۷۵ درصد از افراد در اسفندماه دارای فعالیت شغلی بودند، تنها ۲ درصد از افراد به طور قطعی به کووید-۱۹ مبتلا شدند.
به گفته پژوهشگران این مطالعه «میزان کار در اسفند ماه با گذشت از هفته اول به چهارم کاهش داشته است که این امر می‌تواند به دلیل اخبار دریافتی از رسانه‌های مختلف و موج اول شیوع بیماری به همراه ترس از ابتلا و انتقال بیماری باشد. یک چهارم افرادی که در این مطالعه شرکت کردند، در هفته اول اردیبهشت ماه کار بالینی را آغاز کردند و نیمی از افراد اعلام کردند که در آن زمان فعالیت شغلی نداشتند».
نتایج نشان داد که اکثریت افراد شرکت‌کننده در مطالعه وجود ابتلا به بیماری را در خانواده و آشنایان خود گزارش نکردند و حدود ۸۴ درصد از افرادی که دارای ابتلا در خانواده بودند، هرگونه تماس با فرد بیمار را نفی کردند.
به گفته محققان این پژوهش «۷۶ درصد افرادی که دارای علائم و نشانه‌های بیماری بودند، پیگیری پزشکی جهت وجود یا نفی ابتلا را انجام ندادند. پس می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که وضعیت پزشکی آن‌ها به صورت حاد و نگران کننده نبوده است و فقط ۲۴ درصد علائم نگران‌کننده و حتی نگرانی ذهنی در مورد ابتلا به کووید-۱۹ وجود داشته که از لحاظ درصد ابتلا کادر دندان‌پزشکی معنی‌دار نیست.»
طبق نتایج این مطالعه، میزان ابتلا به کووید-۱۹ در سرامیست‌ها بیشتر از سایر گروه‌های مرتبط با دندان‌پزشکی بود. سرامیست‌ها متخصصینی هستند که در لابراتوارهای دندان‌سازی، پروتزهای دندانی را می‌سازند. به گفته محققان این موضوع نشان می‌دهد که گروه‌های درمانی در مطب‌های دندان‌پزشکی امکانات بیشتری برای ضدعفونی کردن و مراقبت از خود انجام می‌دهند و باید در پروتکل‌های مراقبتی در لابراتوارها به دلیل پخش ذرات و جابه‌جایی قالب‌های بیمار بازنگری شود.
پژوهشگران این تحقیق می‌گویند: «انجام مراحل ضدعفونی محیط و استرلیزاسون و همچنین استفاده از وسایل شخصی از قبیل ماسک‌های جراحی، عینک و دستکش به‌صورت معمول می‌تواند در جلوگیری از گسترش بیماری و ابتلا موثر و مفید باشد. مطالعات و بررسی‌های تخصصی بیشتری در این زمینه لازم بوده و توصیه می‌شود».
نتایج این مطالعه تابستان ۹۹ به صورت مقاله علمی پژوهشی در مجله «تحقیق در علوم دندانپزشکی» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران منتشر شده است.