از احمقانه خطاب کردن سخنرانی پمپئو تا استهزاء وی

سخنرانی پمپئو در مورد «راهبرد جدید» دولت ترامپ در قبال ایران، برخلاف انتظار مسئولان دولت آمریکا به هیچ‌وجه با استقبال روبرو نشد. فدریگا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سریعاً در واکنش به سخنان پمپئو از برجام حمایت کرد و گفت که توافق هسته‌ای ایران، جایگزینی ندارد و در آمریکا نیز مقامات دولت اوباما و بسیاری از رسانه‌های مطرح آمریکایی علیه «راهبرد جدید» دولت ترامپ شوریدند.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، دو هفته پیش که ترامپ طی یک سخنرانی، خروج آمریکا از برجام را اعلام کرد، مقامات کاخ سفید با تبلیغات بسیار زیاد اعلام کردند که به زودی «راهبرد جدید» دولت آمریکا در قبال ایران اعلام خواهد شد. برای سخنرانی پمپئو نیز جو رسانه‌ای شدیدی ایجاد شده بود و همه رسانه‌های غربی برای شنیدن راهکار غیربرجامی آمریکا، لحظه‌شماری می‌کردند. اما پس از سخنرانی پمپئو موجی از انتقادات به سمت وی حواله شد.
 
واکنش‌ها به سخنرانی ضدایرانی پمپئو
سی ان ان بلافاصله پس از سخنرانی پمپئو در مورد ایران، به وی حمله کرد و سخنرانی وی را یک «فانتزی کامل» خطاب کرد. پمپئو 12 درخواست را از ایران مطرح کرده بود که از توقف غنی‌سازی اورانیوم تا خروج نیروهای ایران از سوریه و عدم حمایت از حزب‌الله لبنان و تا توقف فعالیت‌های ایران در هر کشوری که در آن نفوذ دارد را شامل می‌شد. سی ان ان به طور خلاصه «استراتژی» دولت ترامپ را این‌گونه توصیف کرد: «یا هر آنچه ما می‌گوییم انجام دهید؛ یا شما را درهم می‌شکنیم»!
اکثر رسانه‌های مطرح آمریکایی بلافاصله به این موضوع اشاره کردند که «استراتژی» مورد ادعای وزیر امور خارجه آمریکا، یک استراتژی نبود، بلکه «فهرستی از علاقه‌مندی‌ها و خواسته‌ها» بود. پایگاه اینترنتی وُکس عنوان مطلب خود در مورد سخنرانی پمپئو را این‌چنین انتخاب کرد: مایک پمپئو تنها ثابت کرد که دولت ترامپ هیچ پلن بی‌ای در قبال ایران ندارد. تحلیل وُکس به این موضوع اشاره کرد که «راهبرد جدید» دولت ترامپ همان راهبرد قبلی است و در واقع سخنان پمپئو همان سخنانی است که ترامپ در اکتبر 2016 (مهر 96) در مورد ایران زد. در آن زمان، ترامپ برای نخستین بار از تأیید برجام خودداری کرد و عنوان کرد که با کنگره آمریکا و متحدین این کشور برای تحت فشار قرار دادن ایران و مذاکره مجدد بر سر برجام، همکاری خواهد کرد؛ وگرنه از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد و سخت‌ترین فشارها را به ایران وارد خواهد کرد.
واشنگتن پست در مطلبی سخنرانی ترامپ را «احمقانه» خواند. و در تحلیل دیگری نوشت که سخنرانی پمپئو آشکار ساخت که هیچ برنامه واقع‌گرایانه‌ای برای دستیابی به یک «توافق بهتر» با ایران وجود ندارد. اکثر تحلیل‌ها به این نکته اشاره می‌کردند که وزیر امور خارجه آمریکا به ارائه راهکار نپرداخته و تنها یک‌سری از خواسته‌ها را مطرح کرده که عملی شدن آن‌ها به این معناست که جمهوری اسلامی ماهیت خود را تغییر دهد.
نیویورک تایمز با لحنی استهزاآمیز این تیتر را برای سخنرانی پمپئو انتخاب کرد: «برنامه پمپئو: به آن‌ها بگویید دست بکشند»! نیویورک تایمز نوشت که اروپایی‌ها خواهان حفظ برجام هستند و کاری که دولت ترامپ می‌کند این است که بهترین دوستان آمریکا را به دشمنان آن تبدیل می‌کند.
 
اروپا باز هم در مقابل آمریکا
فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خیلی سریع به اظهارت پمپئو واکنش نشان داد و عنوان کرد که جایگزینی برای برجام وجود ندارد. موگرینی به این نکته اشاره کرد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون 10 بار پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده است.
وزیر امور خارجه آلمان نیز به این موضوع اشاره کرد که برجام در حال حاضر بهترین گزینه است و اروپا به دنبال حفظ توافق هسته‌ای است. گفتنی است که وزیر امور خارجه آلمان در هفته جاری با مایک پمپئو دیدار خواهد کرد. فاینانشال تایمز با اشاره به مخالفت اروپایی‌ها با رویکرد دولت ترامپ نوشت: «فهرست خواسته‌های آمریکا، حمایت متحدان آمریکا را پشت سر خود نمی‌بیند و منتقدان می‌گویند که نیت واقعی از طرح این درخواست‌ها، دست‌یابی به تغییر رژیم در ایران است».
علاوه بر اروپایی‌ها مقامات دولت اوباما نیز علیه سخنرانی پمپئو شوریدند. ند پرایس افسر سابق سی.آی.ای که در دولت پیشین آمریکا مشاور ویژه اوباما بوده است، گفت که دستیابی به خواسته‌های دولت ترامپ امکان‌ناپذیر است و این خواسته‌ها تنها به این دلیل بیان شده‌اند که چهره دولت ترامپ با «روکشی از عقلانیت و عمل‌گرایی نقاشی شود». وی گفت دولت ترامپ اسیر این توهم است که «مردم ایران در آستانه انقلاب قرار دارند». وندی شرمن مذاکره‌کننده ارشد آمریکایی در تیم مذاکرات هسته‌ای آمریکا در دولت اوباما نیز سخنان پمپئو را مورد انتقاد قرار داد و گفت که هدف از این سخنان «تحریک مردم ایران، اگر نه تغییر رژیم به صورت مستقیم، است».
در مجموع، سخنرانی پمپئو در مورد ایران شکاف در آمریکا (بین دولت‌مردان فعلی و چهره‌ها تأثیرگذار سیاسی) و همچنین بین اروپا و آمریکا را افزایش داد. آمریکا با تهدید اروپا و یک‌جانبه‌گرایی، روز به روز اروپا را به سمت جدایی بیشتر سوق می‌دهد و ایران می‌تواند با حفظ وحدت ملی، از این فرصت استفاده کند.