طوفان فکری ایران و تروئیکا در ژنو

گروه دیپلماسی - مهدی یزدی: ملاقات دیپلمات‌های ایرانی و تروئیکای اروپایی، دیدار در وقت اضافه محسوب می‌شود. اگرچه ای دیدار از پیش طراحی شده بود اما تحت‌الشعاع رفتار خصمانه غربی‌ها در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار گرفت.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،برخی منابع در ابتدا از لفظ «مذاکره» استفاده کرده بودند اما بنا به گفته محافل دیپلماتیک ملاقات در ژنو «رایزنی» یا «جلسه هم‌فکری» پیرامون نگرانی‌های طرفین و رفتار ترامپ حول پرونده اتمی ایران است. «سید عباس عراقچی» وزیرامورخارجه ایران هم از تعبیر «طوفان فکری» استفاده کرد و گفت که طرفین می‌خواهند به این نتیجه برسند که آیا امکان به نتیجه رسبدن برای یک تفاهم جدی وجود دارد یا خیر.
به نوشته رویتز، دیپلمات‌های اروپایی و ایرانی دیدار کردند تا در مورد اینکه آیا می‌توانند در هفته‌های آینده برای کاهش تنش‌های منطقه‌ای پیش از بازگشت «دونالد ترامپ» به کاخ سفید، در گفت‌وگوهای جدی شرکت کنند یا خیر، صحبت کنند. این جلسات به دور از حضور خبرنگاران جریان دارد و زمان و مکان ملاقات‌ها اعلام نشده است. از این رو، اینطور به نظر می‌رسد که طرف‌ها در این مقطع تمایل دارند تا در فضایی دور از جوسازی‌های رسانه‌ای بحث و تبادل نظر کنند. (تا لحظه تنظیم این گزارش، روایت دقیقی درباره این نشست ارائه نشده است.)
به گزارش رویترز، نشست‌ها در شهر ژنو سوئیس، اولین دیدار پس از انتخابات اخیر ایالات متحده است و هدفشان این است که ببینند آیا می‌توان پیش از ۲۰ ژانویه، زمانی که ترامپ تحلیف می‌شود، حرکتی ایجاد کرد.
طبق برنامه «مجید تخت‌روانچی» معاون وزیر امور خارجه ایران و از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای با دیپلمات‌های ارشد بریتانیا، آلمان و فرانسه موسوم به «تروئیکای اروپایی» دیدار کرده است. او شامگاه پنجشنبه نیز با هماهنگ‌کننده ارشد اتحادیه اروپا دیدار داشت.
«کاظم غریب‌ آبادی» معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با دیدار روز پنج‌شنبه خود و مجید تخت‌روانچی با «انریکه مورا» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در ژنو در صفحه اجتماعی ایکس نوشت: «با انریکه مورا گفت‌وگوی صریحی در مورد طیفی از موضوعات و همچنین چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم در پرتو تحولات جدید داشتیم.»
وی ادامه داد: به مورا گفته شد اتحادیه اروپا باید دست از رفتار خودبینانه و غیرمسئولانه خود در قبال موضوعات و چالش‌های این قاره و مسائل بین‌المللی بردارد.
غریب آبادی ادامه داد: اروپا نباید مشکلات و اشتباهات خودش، از جمله در رابطه با منازعه اوکراین، را با درگیر کردن دیگران فرافکنی کند. اروپا با رفتار همدستانه‌ای که به‌ویژه سه کشور مهم آن در قبال نسل‌کشی در غزه داشته‌اند، اکنون هیچ جایگاه اخلاقی برای نصیحت‌کردن دیگران در مورد حقوق بشر ندارد. اروپا در موضوع هسته‌ای ایران نیز به دلیل عدم برخورداری از روحیه مسئولیت‌پذیری و اعتماد به نفس لازم، مدت‌ها است از بازیگری تاثیرگذار فاصله گرفته است. اروپا نیازمند خودبازیابی است.
بر اساس این گزارش، انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز بامداد روز جمعه در حساب کاربری‌اش در شبکه اجتماعی ایکس با تکرار برخی از ادعاها در مورد حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین در مورد این دیدار نوشت: «با معاون‌های وزیر خارجه ایران، تخت روانچی و غریب آبادی گفت‌وگوی صریحی در خصوص حمایت نظامی ایران از روسیه که باید متوقف شود، مسأله هسته‌ای که به راه حل دیپلماتیک نیاز دارد، تنش‌های منطقه‌ای (که جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها از سوی همه طرف‌ها مهم است) و حقوق بشر داشتم.»
سطح بالای بی‌اعتمادی
خبرگزاری رویترز در این رابطه گزارش می‌دهد: «سطح بی‌اعتمادی بین هر ۲ طرف زمانی برجسته شد که کشورهای تروئیکای اروپایی در ۲۱ نوامبر قطعنامه‌ای علیه ایران را پیش بردند که ناظر اتمی سازمان ملل را موظف کرد تا یک گزارش «جامع» درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران تا بهار ۲۰۲۵ تهیه کند.»
دیپلمات‌های اروپایی گفتند که این باعث می‌شود جلسات ژنو بیشتر یک «جلسه هم‌فکری» متمرکز بر نگرانی‌های متقابل آنها در مورد نحوه رسیدگی ترامپ به پرونده ایران باشد.
طرف‌های اروپایی قرارداد ۲۰۱۵ (برجام)، در ماه‌های اخیر موضع سخت‌تری در قبال ایران اتخاذ کرده‌اند، به‌ویژه از زمان طرح‌ ادعاهایی درباره حمایت نظامی از روسیه در جنگ اوکراین.
با این حال، رویترز گزارش می‌دهد آنها همیشه تاکید کرده‌اند که می‌خواهند آنچه را که «سیاست فشار و گفت‌وگو» می‌نامند، حفظ کنند.
سه مقام ایرانی گفتند که هدف اصلی تهران یافتن راه‌هایی برای «تضمین لغو تحریم‌های» اعمال شده از سال ۲۰۱۸، پس از نقض توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بین ایران و شش قدرت جهانی توسط ترامپ است.
یکی از این سه مقام گفت: «هدف، استفاده از نشست ژنو برای یافتن زمینه مشترک است و اگر پیشرفت کنیم، واشنگتن می‌تواند در مرحله بعدی به آن بپیوندد.»
یک مقام اروپایی گفت که هدف اصلی این است که توافق بر سر یک جدول زمانی تقویمی و چارچوبی برای آغاز مذاکرات حسن‌نیت صورت گیرد تا تعهد روشنی از سوی ایرانی‌ها برای آغاز گفت‌وگو درباره چیزی مشخص قبل از آمدن ترامپ وجود داشته باشد.
در حالی که بازگشت ترامپ به قدرت سوالات زیادی را ایجاد می‌کند، چهار دیپلمات اروپایی گفتند که کشورهای تروئیکای اروپایی احساس می‌کنند که «اکنون تعامل حیاتی است زیرا زمان در حال اتمام است.»
براساس گزارش رویترز، قدرت‌های غربی امیدوارند ایران تصمیم بگیرد که مذاکرات درباره محدودیت‌های جدید در فعالیت‌های هسته‌ای خود را آغاز کند. این محدودیت‌های پیشنهادی، نسبت به محدودیت‌هایی که در توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایجاد شد، جامع‌تر نخواهند بود.
هدف از این مذاکرات رسیدن به توافق تا تابستان است. در عوض، تحریم‌ها برداشته می‌شوند، اگرچه مضرترین تحریم‌ها برای اقتصاد ایران از سوی واشنگتن است. مشخص نیست که آیا ترامپ از گفت‌وگوها با هدف تعیین محدودیت‌های جدید قبل از لغو محدودیت‌های توافق ۲۰۱۵ در اکتبر سال آینده حمایت می‌کند یا خیر.