قربانی تجاوز، گناهکار نیست!

چند روزی هست که شبکه‌های اجتماعی به ویژه توئیتر محل رسواشدن افرادیست که سال‌ها آزادانه به زنان و کودکان بسیاری دست درازی کرده‌اند و پشت ترس قربانیان از آبرو و قضاوت شدن پناه گرفته‌اند. برخی نام بزرگی دارند، برخی صاحب تحصیلات بالایی هستند و برخی دیگر با ظاهری روشنفکرنما قربانی گرفته‌اند. افشاگری‌ها در فضای مجازی با رو شدن دست فردی به نام کیوان امام‌وردی که از دانشجویان دانشگاه تهران بوده آغاز شد و حالا پای آیدین آغداشلو و برخی اساتید بنام دانشگاهی و چهره های معروف نیز به ماجرا باز شده است. در کنار این نام‌ها بغض فروخورده قربانیان زیادی شکسته است که در میان آنها کم نیستند آنهایی که توسط نزدیکانشان مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.
به گزارش «مردم سالاری آنلاین» چند سال پیش جنبشی تحت عنوان #می‌تو (metoo#) باعث شد تا بسیاری از زنان در سرتاسر دنیا سکوت خود را بشکنند و راز‌هایی را فاش کنند که سال‌ها از ترس قضاوت‌های ناعادلانه پنهان کرده بودند؛ در این جنبش جهانی پرده از فسادهای اخلاقی نام‌های بزرگی برداشته شد. حالا نوبت به هشتگ #تجاوز و قربانیان ایرانی رسیده است. افرادی که بعضا بیش از ده یا حتی بیست سال سکوت کرده‌اند. افرادی که سال‌هاست روح و جسمی زخمی را به دوش می‌کشند و از ترس آبرو لب فرو بسته‌اند. قربانیان که به دلیل نگاه جامعه جایشان با متهمان عوض شده و با همین سکوت و پنهان‌کاری به متجاوزان جرات داده‌اند قربانیان بیشتری داشته باشند.
بسیاری از کاربرانی که در صفحه خود از این تجربه تلخ سخن گفتند، سالها سکوت کرده بودند و حالا با گذشت این همه سال اثبات آن در مراجع قضایی برایشان کاری دشوار است. اما مشکل این افراد تنها این نیست که نمی‌توانند قانون را متقاعد کنند یا دید جامعه را تغییر دهند، بلکه بسیاری از این افراد حتی نتوانسته‌اند راز خود را برای خانواده فاش کنند زیرا اولین طرد کننده و متهم کننده قربانی، خانواده‌ها هستند. جامعه نیز نه تنها از آنها حمایت نمی‌کند بلکه با اتهام «خودت مقصری» آنها را شماتت هم می‌کند. در این میان کم نیستند زنانی که توسط محارم و نزدیکان خود مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند و همچنان برای حفظ خانواده قفل سکوت خود را نشکسته‌اند. ‌
 
هشتگ #تجاوز چطور شکل گرفت؟
ماجرا از آنجا شروع شد که چند دانش‌آموز پشت کنکوری از تعرض یک معلم مرد کنکور سخن گفتند. گرچه صحبت این دانش آموزان تکذیب شد و آنها مجبور به حذف توئیت و حتی انتشار نامه عذرخواهی شدند، اما جرقه روشن شده به این راحتی قابل خاموش شدن نبود. پس از دانش‌آموزان نوبت دانشجویان بود تا اساتید متجاوز را رسوا کنند. چیزی نگذشته بود که رسوایی کیوان امام‌وردی که می‌گویند متولد دهه هفتاد و دانش‌آموخته رشته باستان شناسی دانشگاه تهران است پیش آمد. فردی که با ارتباط و اغفال شماری از دانشجویان دختر پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال‌های اخیر، به تعدادی از دانشجویان این مجموعه، تجاوز کرده است. در روایات مطرح شده آمده است که کیوان اما‌م‌وردی از سال ۸۶ به تعرض  و تجاوز مشغول بوده، داستان همه قربانیان تکراریست و شبیه به هم. پسری با چرب زبانی با دختران بسیاری ارتباط برقرار کرده و با برگزاری تورهای گردشگری و ایرانگردی، آنها را فریب داده، آنها را به خانه‌اش دعوت می‌کرده و پس از مسموم و بیهوش شدن قربانی، به آن ها تجاوز می‌کرده است. او گویا برای جمع آوری اطلاعات شخصی قربانیانش با افراد زیادی رابطه صمیمانه برقرار میکرده تا بتواند بعدها با استفاده از همین اطلاعات آنها را وادار به سکوت کند.
 قربانیان کیوان امام‌وردی چت‌های او در اینستاگرام و تلگرام را منتشر کرده‌اند، برخی نوشته‌اند که او با عکس و فیلم آنها را تهدید و به ادامه رابطه مجبور می‌کرده است. روایت‌ها دردناک و تکان دهنده هستند، اما سوال اینجاست چه چیزی باعث شده است تا کیوان امام بتواند اینگونه و با خیالی آسوده قربانی بگیرد و به کار خود را سال‌ها ادامه دهد؟ جواب ساده و کوتاه است: سکوت قربانیان به دلیل نبود امنیت!
 
تا از امنیتم اطمینان پیدا نکنم، شکایت نخواهم کرد
یکی از قربانیان کیوان امام‌وردی که نخواست نامش فاش شود در گفت‌وگو با «مردم سالاری آنلاین» با بیام اینکه چندسال پیش قربانی کیوان امام‌وردی شده است گفت: من نه شکایت کرده و نه با کسی در این خصوص صحبتی داشته‌ام. حالا هم نمی‌دانم چطور می‌توانم شکایت کنم. او افزود: اطلاعات ضد و نقیضی در خصوص شکایت به ما می‌رسد، همه نمی‌توانند وکیل بگیرند و راستش این چند نفری که من در جریانم هستم که شکایت کرده‌اند احساس امنیت نمی‌کنند و اطمینانی به مرجع قضایی ندارند تا در شکایت، نام خودشان را فاش کنند. روایت‌ها بعضی قدیمی است؛ با وجود گذشت این همه سال مدرکی وجود ندارد. من تا زمانی که از امنیتم اطمینان کامل پیدا نکنم شکایت نخواهم کرد.
او با تاکید بر اینکه مشکل، جامعه و خانواده نیست بلکه نقص قانونی وجود دارد گفت: چه راهکار قانونی‌ای وجود داره؟ همین چند روز روند ماجرا رو نگاه کنید! انگار تازه می‌خواهند راه قانونی برای شکایت علیه امام‌وردی بسازند. اول مسأله دانشکده مطرح شد و بعد پلیس امنیت و بعد گفتن وکیل بگیرید. هنوز من یک خبر موثق در این خصوص نشنیده‌ام. حتی یک مرجع قانونی وارد نشده به افراد آگاهی بدهد. این ضعفی است که وجود دارد. من یک انسان بزرگسال‌هستم که همان موقع اگر راه قانونی مشخصی وجود داشت حتما شکایت می‌کردم.
او در پایان در پاسخ به این سوال که این افشاگری‌ها در قطع شدن زنجیره تجاوز چقدر تاثیر دارد گفت: انتشار این روایت‌ها و نام بردن از متجاوز در وهله‌ی اول باعث می‌شود افراد بیشتری آگاهی پیدا کنند و شخص متجاوز فضای امن‌ خود را از دست بدهد. اما افشاگری در خصوص کیوان امام‌وردی از چند روایت شروع شد و در کمتر از 24 ساعت بیش از سی روایت مطرح شد. قطعا بازگویی روایت‌ها برای افراد قربانی فشار روانی بسیار زیادی دارد، این افراد به تراپی احتیاج دارند، به حمایت قانونی احتیاج دارند، من به عنوان یکی از کسانی که در این جریان آسیب دیدم بیش از هر چیزی به قربانیان فکر می‌کنم!
 
کیوان امام‌وردی کجاست؟
حالا شمار کسانی که سکوت خود را شکسته و اعتراف کرده‌اند که قربانی تجاوز کیوان امام‌وردی شده‌اند از سی نفر گذشته است. بسیاری از این افراد سال‌ها سکوت کرده‌اند و با تبدیل شدن نام این فرد به هشتگ تصمیم گرفته‌اند اتفاقی که برایشان افتاده است را بازگو کنند.
اما کیوان امام وردی کجاست؟ در اخبار ضد و نقیضی که منتشر شده آمده است که او محل زندگی‌اش در تهران را ترک کرده و به شمال رفته و صفحه‌های خود در شبکه‌های اجتماعی را نیز بسته است. حالا قربانیان او نگران فرار او پیش از شروع محاکمه هستند. شنیده‌های غیر رسمی حاکی از آن‌ است که تنها سه یا چهار نفر از قربانیان از امام‌وردی شکایت کرده‌اند. قربانیان قدم برداشته‌اند و جامعه را از وجود اتفاقی خطرناک آگاه کرده‌اند، آنها حالا نیازمند حمایت قانون هستند.
 
انگشت اتهام به سوی نقاش بزرگ
اما بعد از افشاگری‌ها علیه کیوان‌امام‌وردی نوبت به چهره‌ای بنام و شناخته شده بود تا حواشی در مورد او با شکستن سکوت یک خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر پررنگتر شود. نقاش 79 ساله «آیدین آغداشلو» توسط سارا امت‌علی به آزار جنسی متهم شده است. او نوشته است که این اتفاق در یک ملاقات کاری در دفتر آغداشلو رخ داده است. آغداشلو اتهامات را تکذیب کرده و «بهمن بابازاده»، روزنامه‌نگار در صفحه توئیتر خود نوشته است که: «از ساعت ۸ امشب آیدین آغداشلو با ارسال ایمیل‌هایی به برخی دبیران خبرگزاری‌های ایران، در تلاش است بیانیه‌ای در تکذیب کلیه اتهامات تجاوز و جنسی که در روزهای گذشته در فضای مجازی علیه‌اش منتسب شده، منتشر کند. هیچ رسانه‌ای فعلا حاضر به انتشار آن بیانیه نشده است.» البته متن تکذیبیه آغداشلو به دست ما نرسیده است. از سوی دیگر «افشین پرورش» پژوهشگر هنری، مدتهاست گزارش هایی از جمله «روایت تلخ جوجه‌ها» در مورد تعرض‌ها و تجاوزهای آن فرد مشهور در صفحه اینستاگرامش منتشر میکند. روایتی تلخ و تکان دهنده...
 
 گزارش: مانیا شوبیری