روابط گسترده بینالمللی اساس توسعه و پیشرفت هر کشوری است و هیچ کشور منزوی و ایزولهای نمیتواند به توسعه پایدار دست یابد و حتی کشورهایی مانند چین هم بعد از اینکه روابط جهانی خود را اصلاح کردند شروع به پیشرفت نمودند.
متأسفانه در دهههای اخیر به دلایل مختلف که باید در جای خود مورد نقد و بررسی قرار گیرد نتوانستهایم در روابط بینالملل موفق عمل کنیم و تقریباً همیشه با چالشهای جدی مواجه بودهایم و حتی ایده گفتگوی تمدنها را که از طرف رییس دولت اصلاحات مطرح شد و میتوانست آغازگر اصلاح این روند باشد با لطایفالحیل ابتر گذاشتیم و اجازه ندادیم به نتیجه مطلوب و مناسب برسد و با هر گفتمان دیگری هم برای بهبود روابط با کشورهای دیگر از طرف افراد و گروههای تندرو مخالفت شد یا لااقل با گفتار و رفتار این عده در این مسیر سنگاندازی شد و حتی فرمایش رهبر انقلاب مبنی بر اینکه باید با شرق و غرب عالم رابطه داشتهباشیم و بهجز رژیم صهیونیستی و درمورد آمریکا هم بهجز واردات لوازم مصرفی آن، باید با همه جهان مراودات اقتصادی برقرار گردد در عمل با موانعی برخورد کرد و آنطور که باید اجرایی نشد.
نکته مهم در این بین آن است که ما نتوانستیم حتی با همسایگان خود که با آنها از نظر فرهنگی نزدیک بوده و منافع مشترک زیادی داریم روابط حسنه و گستردهای داشتهباشیم و به دلیل همین نداشتن مناسبات خوب است که از طرف همین همسایگان از شرق و غرب و شمال و جنوب تهدید شده یا به چالش کشیده میشویم.
اگر پایه و اساس روابط ما با کشورهای جهان بویژه همسایگان بر مبنای مشترکات، منافع مشترک و استفاده مناسب از ظرفیتهای یکدیگر باشد قطعا نتایج بهتری حاصل خواهد شد تا اینکه بخواهیم بر مبنای ایدئولوژیک این مناسبات را پایهگذاری نماییم.
طبعا تفاهمات سیاسی و اقتصادی خیلی بهتر و زودتر به نتیجه خواهد رسید تا همگرایی ایدئولوژیک، چرا که در طول تاریخ معاصر و بویژه دهههای گذشته ثابت شده که نمیتوان بهراحتی با روشها و ابزار ایدئولوژیک بر ملت یا کشوری حاکم شد ولی از طریق سیاسی، اقتصادی و تکنولوژیک راحتتر و سریعتر میتوان در عرصه بینالمللی خودنمایی کرد و جایگاه مناسبی را بدست آورد. اتفاقاً جنگهای سالیان اخیر منطقه خاورمیانه هم عمدتاً بر همین پایه آغاز شده است که هر کشور یا گروهی ایدئولوژی خود را برتر و نابتر میداند و بر آن تعصب و اصرار میورزد تا جاییکه حاضرند خود، مردم و کشورشان را هم به ورطه نابودی بکشانند.
اولین گام در این مسیر پرهیز از افراط و تفریط و سپردن این امور به مدیران و سیاسیون با تجربه و البته معتقد به منافع ملی است تا بر پایه حکمت، عزت و مصلحت مسیر درست را بپیمایند و اگر عدهای میخواهند با گفتار و رفتار خود همچون گذشته در این راه سنگاندازی و مانعتراشی کنند با ابزارهای قانونی مهار گردند. گفتگوهای اخیر با عربستان، سفر ماه گذشته رئیسجمهوری به تاجیکستان و پیشنهاد روسیه برای پیمان سیاسی- اقتصادی ۳+۳ شامل کشورهای ایران، روسیه، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان میتوانند گامهای مؤثری در این راستا باشند تا از این طریق به سوی همگرایی و همکاریهای بیشتر منطقهای حرکت کنیم و کشورهای خبیثی را که میخواهند از هر فرصتی علیه ملتهای ما و به سود منافع خود سوءاستفاده نموده در منطقه جا خوش کنند به خانههای خود بازگردانیم و با بنای دوستی، اتحاد و آرامش را در بین خود پایدار نماییم.
*نماینده سابق مردم سمنان