مناظره و مذاکره 

در تقویم رسمی کشورمان سی‌ام شهریور ماه به نام روز گفتگوی تمدن‌ها و سی و یکم شهریور به نام آغاز هفته دفاع مقدس و همینطور روز جهانی صلح ثبت شده است.
این سه موضوع که در دو روز متوالی در تقویم ما عنوان شده‌اند، ارتباط معنی‌دار و ظریفی با یکدیگر دارند که باید در جای خود بحث شوند در یک فراز و در یک کلام، در طول تاریخ هرگاه باب گفتگو و تفاهم باز بوده جنگ و نزاع کمتر و صلح و آرامش استوار بوده است و آنجا که منطق و برهان با لبه تیز شمشیرها و ازطریق لوله تفنگ‌ها ابراز می‌شده و زمینه جنگ و ویرانی هم نیز بیشتر فراهم می‌گردیده و معمولاً خسران آن متوجه همگان بوده است.
فرهنگ دینی و تاریخ و تمدن کشورمان در رابطه با گفتگو و مناظره و مذاکره پربار و درخشان می‌باشند و تاکیداتی که در دین و تمدن‌ ما در این مورد وجود دارد بی‌بدیل و یا کم‌نظیر است. مناظره و مذاکره دو جنبه گفتگو می‌باشند که در مناظره معمولاً رسیدن به حقیقت مورد نظر است و در واقع تفاهم بر سر آن هدف می‌باشد ولی در مذاکره دستیابی به یک توافق که عمدتا جنبه اجرایی و عملیاتی دارد مورد توجه قرار می‌گیرد.
اگر در سطح بین‌المللی در نظر بگیریم شاید بتوان گفت مناظره بیشتر در درون کشورها و ملت‌ها مطرح است و مذاکره در روابط بین کشورها بیش‌تر خود را نشان می‌دهد. در کشور و نظام اسلامی‌مان در چند سال اول بعد از پیروزی انقلاب مذاکرات، مناظره‌ها و تضارب آرا به طور وسیعی رواج داشت و رسانه‌ها نیز آن را منعکس می‌کردند. باب مذاکره با کشورهای جهان هم تا حدودی باز بود. اما رفته‌رفته مناظره‌ها محدود به مناظره‌های انتخاباتی گردید که به لحاظ فضای رقابتی آن بیشتر حالت تخریب و تهمت را داشت. مذاکرات هم با افت و خیز، نابهنگام و یا دیرهنگام صورت می‌گرفت که طبعاً نتایج لازم را به همراه نداشت. حال که کشورمان از جنبه‌های مختلف دچار چالش‌ها و مشکلات جدی است باید بیش از گذشته به فضای مناظره و مذاکره بازگردیم. در داخل کشور باید هم مردم و هم حاکمیت زمینه گفتگو و مناظره را بیشتر فراهم نمایند و رسانه‌ها و بویژه رسانه ملی که از بودجه ملت ارتزاق می‌کند در این زمینه پیشگام باشند. محور این مناظره‌ها هم نباید مسائل فرعی، حاشیه‌ای و کم اهمیت باشد بلکه موضوعاتی مانند عدالت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و مشکلات معیشتی مردم، آزادی‌ها و حقوق شهروندی، ثبات ملی از جنبه‌های مختلف و دغدغه‌های اصلی مردم در اولویت قرار گیرند.
 در واقع باید در یک فضای آزاد، عادلانه و عاقلانه زمینه لازم را برای ابراز عقیده و ریشه‌یابی دقیق بی‌عدالتی‌ها، بی‌ثباتی‌های چند دهه گذشته و اجرا نشدن کامل قوانین مربوط به حقوق شهروندی که در نهایت منجر به مشکلات جدی در زمینه‌های مختلف برای مردم عزیزمان شده است فراهم نمود و موج گفتگوی ملی را در کشور ایجاد کرد.
قطعاً مناظره و گفتگوی ملی می‌تواند در حل مشکلات عدیده کشور راهگشا بوده و زمینه اعتماد عمومی، رفع ابهامات و پررنگ شدن نقش مردم در زمینه‌های مختلف را فراهم نماید همچنین این گام موثر می‌تواند جایگاه ما را در سطح جهانی ارتقا بخشیده و دست ما را در مذاکرات بین‌المللی پر نماید تا با پشتوانه مردمی و قدرتمندانه بتوانیم برای میهن عزیزمان احقاق حق نماییم.
طبعا در این مسیر عده کمی که تنها هنرشان برای حل مشکلات استفاده از سخت‌افزار آن هم به صورت ناشیانه است مانع‌تراشی می‌کنند و نمی‌خواهند زمینه مناظره و مذاکره آنطور که باید و شاید ایجاد گردد و در نتیجه بی‌اعتمادی ملی و به دنبال آن فشارها و قلدری‌های بین‌المللی فراهم می‌گردد. در اینجا لازم است رهبران، فرهیختگان، مردم و رسانه‌های کشور اهتمام بیشتری را به کار برند تا در مسیری گام برداریم که در راستای منطق و خردورزی و برپایی حکمت، مصلحت و قدرت واقعی باشد که برخاسته از اراده ملت است.
*نماينده مردم سمنان، مهديشهر و سرخه در مجلس دهم