کابینه ترامپ، رکورد دار تغییر و جابجایی

تغییر برکناری، استعفا و جابجایی اعضای کابینه از مهمترین ویژگی های دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در طول دو سال گذشته بوده بوده است؛ دومینویی که به دلایل مختلف به پیش می رود و در آینده ای نزدیک به «جیمز متیس» وزیر دفاع این کشور خواهد رسید.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، چند روز پیش بود که رسانه های جهان از کناره گیری «نیکی هیلی» نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد نوشتند. هر چند در مورد چرایی این استعفا صحبتی به میان نیامده اما برخی ناظران اختلاف نظر وی با اعضای جدید الورود کابینه از جمله ««مایک پمپئو» وزیر امور خارجه و «جان بولتون» مشاور امنیت ملی ترامپ را مهمترین دلیل آن می دانند.
هنوز یک هفته ای از این خبر نگذشته که خبر دیگری مبنی بر کناره گیری وزیر دفاع بر سر زبان ها افتاده و رسانه های مختلف جهان از احتمال برکناری وی در آینده ای نزدیک خبر می دهند.
البته این خبر تازه ای نیست و از ماه های پیش گمانه زنی ها در مورد برکناری متیس قوت گرفته بود چرا که اختلاف نظر وی با ترامپ در ارتباط با پاره ای از مسائل بین المللی جدی به نظر می رسد. همان طور که در قضیه مانور نظامی در کره جنوبی گرفته و پیمان تجاری اقیانوس آرام یا شراکت ترنس-پاسیفیک ((TPP این اختلاف نظر خود را علنی ساخت.
چند هفته پیش «باب وودوارد» روزنامه ‌نگار و نویسنده آمریکایی، در کتاب جنجالی خود تحت عنوان «ترس: ترامپ در کاخ سفید» به اختلاف نظرات و بحث های پیش آمده بین متیس و ترامپ اشاره کرد و با استناد به منابع آگاه نقل کرده که «متیس در محافل داخلی گفته درک سیاسی ترامپ به اندازه یک دانش‌آموز کلاس پنجم یا ششم است.»
اختلاف نظرهایی از این دست باعث برکناری «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه پیشین ترامپ شد. ضمن این که پیش از تیلرسون نیز ده ها نفر یا خود به ناچار استعفا کرده و یا به بهانه ای از کار کنار گذاشته شده اند؛ رخدادی که از همان روزهای نخست روی کار آمدن دولت آغاز و تاکنون نیز ادامه یافته است.
پس از کنار گذاشته شدن «مایکل فلین» مشاور امنیت ملی دولت ترامپ به عنوان نخستین قربانی سیاسی کاخ سفید، «جیمز کومی» رییس پلیس فدرال نیز با دستور مستقیم ترامپ از کار برکنار شد. با وجود اخراج «راینس پریبس» رییس دفتر کارکنان و شاغلان کاخ سفید، کناره گیری «والتر شاب» مدیر دفتر ملاحظات اخلاقی دولت آمریکا و «مایکل دوبکه» مدیر پیشین ارتباطات کاخ سفید باز هم این قطار از حرکت باز نایستاد.
مدتی بعد «شان اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید از منصب خود کناره گیری کرد و به فاصله چند روز از این رویداد، «آنتونی اسکاراموچی» مدیر ارتباطات کاخ سفید در حالی که تنها ده روز در این سمت قرار داشت اخراج شد. چندی پیش شاهد کنار گذاشته شدن «استیو بنن» از شورای امنیت ملی کاخ سفید بودیم؛ شخص تاثیرگذاری که در دوره کارزار انتخاباتی بیشترین حمایت را از ترامپ به عمل آورد و با ورود ترامپ به کاخ سفید، وی در جایگاه مشاور ارشد وی قرار گرفت. بعدها اختلافات این دو نفر به قدری بالا گرفت که با ادبیات خصمانه و تحقیرآمیز راه خود را از یکدیگر جدا کردند.
موج جابجایی ها در کاخ سفید به موارد مذکور محدود نماند و ترامپ در توئیتی «مک‌ مستر» مشاور ارشد امنیت ملی خود را برکنار و «جان بولتون» سفیر سابق این کشور در سازمان ملل متحد را جایگزین وی کرد. یکی از عمده ترین دلایل انتخاب بولتون برای این جایگاه را می توان عدم مخالفت وی با تصمیمات رئیس جمهوری و همچنین حمایت وی از اقدامات ضد ایرانی ترامپ دانست. با برگزیده شدن پمپئو به عنوان وزیر امور خارجه نیز تیم ترامپ شباهت زیادی به شخص رئیس جمهوری پیدا کرد.
در همین ارتباط «ابوذر گوهری مقدم» استاد روابط بین الملل در کانال تلگرامی «رهیافت آمریکا» به تکرار تجربه ریگان اشاره دارد، فردی که به دلیل ورود به سیاست آمریکا با رویکردی فراساختار و حتی ضدساختار، تغییرات زیادی در تیم خود تا پایان دوره ریاست‌ جهوری‌ اش به ناچار اعمال کرد.
وی در این باره می‌ نویسد «تلاش برای دور زدن ساختارهای رسمی، عدم پذیرش روابط قانونی و رویه‌های مستقر در دولت، عدم درک از روابط میان قوا توسط شخص ترامپ و دولت جدید، اتخاذ تصمیمات عجولانه و شخصی خصوصاً در رابطه با مسائل مهم امنیت ملی نظیر روابط با روسیه و چین و اتحادها و ائتلاف‌های آمریکا، می‌ تواند تبعات جدی ‌تر هم برای دولت ترامپ به دنبال داشته باشد.»
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که کاخ سفید رکورد دار تغییر کارمندان در تاریخ آمریکا شده است. در همین ارتباط چندی پیش خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در گزارشی نوشت که «در دوره 12 ماهه‌ منتهی به 30 ژوئن 2018 میزان تغییرات کارمندان در کاخ سفید معادل 37 درصد بوده است. بر اساس این تحلیل 141 کارمندی که از تاریخ 30 ژوئن 2017 در کاخ سفید کار می‌کرده‌ اند شغلشان را ترک کرده‌ اند و از آن زمان تاکنون 138 کارمند استخدام شده‌ اند.»
باوجود اینکه برخی منتقدان ویژگی هایی نظیر سلیقه شخصی و خودمحوری ترامپ را دلیل اصلی برکناری ها می دانند اما برخی کارشناسان و همچنین شخص ترامپ نظری عکس داشته و چنین روندی را برای یکپارچه و هماهنگ شدن تیم ضروری می دانند. دومینوی جابجایی ها و برکناری ها در کاخ سفید به هر دلیلی که به راه افتاده با توجه به تجربه دو سال گذشته این احتمال وجود دارد که در ماه ها و سال های آینده نیز همچنان به حرکت خود ادامه دهد.