مروری بر زندگی کوفی عنان

رسانه ها در انتشار خبر درگذشت «کوفی عطا عنان» دبیر کل پیشین سازمان ملل، از وی به عنوان دیپلماتی بین المللی و مردی بزرگ یاد کردند. به همین بهانه بیوگرافی و سابقه حرفه ای این دیپلمات غنایی را مرور می کنیم.
به گزارش ایرنا، عنان بعد یک بیماری کوتاه صبح امروز شنبه در سوئیس در سن 80 سالگی درگذشت.
این سیاستمدار مسیحی 8 آوریل 1938 در بخش کفاندروس کوماسی غنا به دنیا آمد. پدرش از فرمانداران محلی غنا و از اصیل‌زادگان قبیله فانته بود.
در سال 1958، برای به دست آوردن مدرک آکادمیک در رشتهٔ اقتصاد مشغول تحصیل در دانشکدهٔ دانش و فناوری کوماسی شد. وی سپس از سال 1961 تا 1962 به تحصیل در «مؤسسه دانش‌آموختگان مطالعات بین‌المللی» در «شهر ژنو، سوئیس » پرداخت. از سال 1971 تا 1972 در رشته مدیریت فناوری اطلاعات تحصیل کرد و موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد از «دانشکدهٔ مدیریت اسلون» شد.
همسرش نان لگرگرن (متولد 1944 در استکهلم) که یک هنرمند و وکیل سوئدی است، سال 1984 در کوزوو با عنان آشنا شد و با او ازدواج کرد.
این دیپلمات غنایی در سن 26 سالگی نخستین سمتش در سازمان ملل در سال 1962 و در سازمان بهداشت جهانی به ‌دست‌آورد. مدیریت پرسنلی، مدیریت بودجه، قائم مقام اداره کمیساریای عالی پناهندگان، معاونت مالی دبیرکل و رهبری گروه حافظ صلح سازمان ملل، پست‌هایی بودند که او تا سال 1997 و رسیدن به دبیرکلی، آن‌ها را تجربه کرد.
عنان بین سالهای 1997 تا 2006 به عنوان هفتمین دبیر کل سازمان ملل فعالیت می کرد. وی جایگزین دبیرکل برکنار شدهٔ مصری، پطروس غالی شده بود و اولین کسی بود که از یک کشور سیاه آفریقایی به سمت دبیر کلی رسیده بود.
عنان در سال 2001 به دلیل فعالیت های بشردوستانه موفق به دریافت جایزه صلح نوبل شد. او به غیر از این جایزه ویژه، چندین مدرک افتخاری و جایزه ملی و بین المللی و مدال افتخار دریافت کرده است.
عنان بعد از دبیر کلی سازمان ملل به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه فعالیت خود را آغاز کرد و برای یافتن راه حلی صلح آمیز برای خروج از درگیری در این کشور تلاش کرد.
عنان همچنین موسس بنیاد کوفی عنان بود. این بنیاد در سال 2007 به عنوان سازمانی مستقل و غیرانتفاعی تاسیس شد و در زمینه بهبود حاکمیت جهانی و تقویت توان مردم و کشورها برای دستیابی به صلح و عدالت در جهان فعالیت می کند.
وی یکی از اعضای گروهی از رهبران جهانی موسوم به گروه «ریش سفیدان» بود که در زمینه کمک به ارتقای وضعیت حقوق بشر درجهان تلاش می کند. این گروه در سال 2007 تاسیس شد و عنان از همان بدو تاسیس عضو آن بود و در سال 2013 ریاست این گروه را برعهده گرفت.
عنان شش سال بعد از فروپاشی شوروی سابق دبیرکلی سازمان ملل را برعهده گرفت که این دوران با حملات یازده سپتامبر و اختلافات بعد از آن به دنبال حمله آمریکا به عراق مصادف شد.
وی کتابی تحت عنوان «مداخلات: زندگی در جنگ و صلح دارد». این کتاب خاطرات وی در دوران دبیرکلی سازمان ملل است و او در یک مصاحبه با مجله تایمز در این زمینه گفت: من فکر می کنم جنگ عراق تاریک ترین لحظه تاریخ بود.
عنان گفت: در آن زمان سخت کار می کردم، با رهبران جهان تلفنی مذاکره می کردم. آمریکا فاقد حمایت لازم در شورای امنیت بود و از این رو تصمیم گرفت بدون مجوز شورا جنگ را آغاز کند. اگر سازمان ملل جنگ عراق را تایید می کرد، می دانید چه اتفاقی برای اعتبار این سازمان رخ می داد؟
عنان را معمار اصلی آنچه که به «اهداف توسعه هزاره» شناخته می شود، قلمداد می کنند. گفته می شود که وی نقش کلیدی در ایجاد صندوق جهانی برای مبارزه با ایدز، سل و مالاریا و راهبرد اولیه مبارزه با تروریسم سازمان ملل داشته است.
این دیپلمات همچنین موفق شد در سال 2005 کمیسیون تحکیم صلح و شورای حقوق بشر را تشکیل دهد. کمیسیون تحکیم صلح از ارکان فرعی مشترک مجمع عمومی و شورای امنیت است که برای مشاوره در زمینه امنیت جمعی تشکیل شد. اما همان سال سازمان ملل با بیشترین حملات بر سر اتهامات مربوط به فساد در برنامه نفت در برابر غذا در عراق، رشوه از سوی مقامات سازمان خرید و سوء رفتار جنسی گسترده توسط نیروهای حافظ صلح مواجه بود.
عنان چندی پیش خواستار گفت و گوی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با ایران شد و در یک مصاحبه تلفنی با آسوشیتدپرس گفت که معتقد است ترامپ باید دست خود را به سوی ایران دراز کرده با این کشور گفت و گو کند.
عنان در زمان حیات با همسرش نان لگرگرن به همراه یک پسر و دخترش از اولین ازدواجش در غنا زندگی می کرد.