سکونت ۱۲ درصدی در سکونت‌گاه غیر رسمی

عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: بیش از ۷۲ هزار هکتار از شهر‌های ما بافت فرسوده است و باید سریعتر نوسازی شود.
به گزارش فارسمجید کیانپور در برنامه گفتگوی ویژه خبری سه شنبه شب شبکه دو سیما افزود: ۱۸ درصد جمعیت شهری کشورمان در این بافت‌ها ساکن هستند و حدود ۱۱ تا ۱۲ درصد هم در سکونت گاه‌های غیر رسمی یا بافت‌های ناقص ساکن هستند که در مجموع ۳۰ درصد جمعیت شهری معادل ۱۹ میلیون نفر در بافت‌های نابسامان شهری هستند که ۷۲ هزار هکتار بافت‌های فرسوده شهری و ۵۵ هزار هکتار­ سکونت گاه‌های غیر رسمی هستند.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه کشورمان حادثه خیز است و به لحاظ بلا‌های طبیعی در معرض خطر قرار داریم، توجه به بازآفرینی و نوسازی بافت‌های شهری مهم است.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه کمتر از ۶ تا ۷ درصد برنامه‌های دولت در این زمینه اجرایی شده است، گفت: شاید یکی از علت ها، این است که همه بخش‌ها خود را ملزم به اجرای این برنامه ندانستند، در حالی که مسکن مقوله فرابخشی است و همه دستگاه‌های مربوط باید کمک کنند.
کیانپور افزود: مجلس با دست اندارکاران اجرای این برنامه از جمله بانک‌ها و وزارت خانه‌های امور اقتصادی و دارایی، کشور، راه و شهرسازی و جامعه مهندسان مشاور و انبوه سازان جلسات متعددی را برگزار کرده است.
وی با بیان اینکه دولت باید سیاستگذار و تسهیل گر باشد و زمینه را برای ورود بخش خصوصی فراهم کند، افزود: بخش خصوصی وارد بحث نوسازی بافت‌های فرسوده نمی‌شود، زیرا برای او توجیه اقتصادی و ارزش افزوده مناسب ندارد، بنابراین باید مشوق‌هایی مانند صدور پروانه رایگان و معافیت مالیاتی را برای او در نظر بگیریم تا نوسازی انجام شود.
عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی ادامه داد: باید از تجربه موفق کشور‌های دیگر در این زمینه استفاده کنیم.
کیانپور با اشاره به اینکه ۱۶ تا ۱۷ هزار میلیارد تومان از اقساط مسکن مهر به بانک مسکن بر می‌گردد، افزود: این منابع باید در اختیار بانک مرکزی قرار گیرد و ارزش افزوده آن که سالی حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد تومان می‌شود در اهداف تولید مسکن و زیرساخت‌های مسکن مهر استفاده شود.
مجید روستا عضو هیئت مدیره شرکت باز آفرینی­ شهری ایران هم با حضور در این برنامه با اشاره به بند الف. ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه گفت: با توجه به این بند مقرر شد دولت هر سال ۲۷۰ محل را با رویکرد محله محور در دستور کار قرار دهد تا همه شاخص‌های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی در این محلات ارتقاء یابد.
وی ادامه داد: به استناد این موضوع در سی و نهمین ستاد ملی باز آفرینی شهری کشور با حضور رئیس جمهور برای نخستین بار برنامه جامع ملی بازآفرینی در کشور به تصویب هیئت وزیران رسید.
روستا با بیان اینکه این برنامه ۴ بخش اصلی دارد افزود: ۳۰ درصد این برنامه به موضوع نوسازی و مقاوم سازی مسکن اختصاص دارد و تا پایان برنامه ششم توسعه با اعتبار بالغ بر ۱۲۳­ هزار میلیارد تومان شامل ۱۳۳۴ محله در ۵۴۳ شهر کشور این برنامه مصوب شد.
وی اضافه کرد: برای تحقق این برنامه هیئت وزیران در تاریخ ۱۰ خرداد ۱۳۹۷ مصوبه ۲۱ بندی را تصویب کرد که در آن ابزار‌های مالی و حمایتی مورد نیاز این برنامه تصویب شد.
عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: در ارتباط­ با بخش مسکن در ۱۷۲ محله در زمینه­ توسعه خدمات روبنایی و زیربنایی و ۳۷۰ طرح با اعتبار ۲ هزار و ۹۰۶ میلیارد ریال ورود کردیم.
روستا با اشاره به اجرای این طرح در محله‌های پایلوت در تهران افزود: در محله سیروس یک طرح ۹۸ واحدی را با شرکت سرمایه گذاری ساختمان بانک مسکن به عنوان شرکت توسعه گر آغاز کردیم که در حال حاضر­ در حال انجام است.
وی ادامه داد: شهرداری هم در یک طرح فعال است و به طور کلی بالغ بر ۴۰ هزار واحد مسکونی­ در کل کشور از محل اراضی دولتی در حال انجام است که ۶ هزار واحد آن مربوط به دولت و شهرداری هاست و ۲۴ هزار واحد مربوط به بخش خصوصی است.
وی با بیان اینکه هرمحله به ۸۵ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، اضافه کرد: بازآفرینی شهری هر محله فرسوده حدود ۸ تا ۱۲ سال طول می‌کشد.
روستا با اشاره به اینکه دولت در ۴۷۲ محله ورود پیدا کرده است، گفت: ۱۹ توسعه گر بخش خصوصی برای نوسازی بافت‌های فرسوده احراز صلاحیت شدند، اما هنوز کار اجرایی را آغاز نکردند.
عضو هیئت مدیره شرکت بازآفرینی شهری ایران افزود: مبلغ ۱۵۰۰ میلیارد تومان برای توسعه خدمات روبنایی و زیربنایی بافت‌های فرسوده در نظر گرفته شده است.
وی افزود: دولت با مجموعه‌ای از ابزار‌های مالی و اراضی دولتی و تشویقی از نقش مداخله مستقیم کنار کشید و نقش تسهیل کننده دارد.
روستا اضافه کرد: از طریق بانک مرکزی به کمیسیون عمران پیشنهاد شده است حدود یک میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی استقراض شود و از محل آن به بخش خصوصی تسهیلات داده شود.
وی با اشاره به تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم گفت: در شهرداری تهران بیش ۵ هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی نوسازی شده در بافت‌های فرسوده داشتیم که مشتری نداشت، اما بر اساس آمار‌های سازمان نوسازی شهر تهران با توجه به این ابزار حمایتی دولت، بسیاری از این واحد‌ها فروش رفته است.
روستا افزود: سالی ۲۵ هزار میلیارد تومان منابع مورد نیاز است که از این مقدار ۷ هزار میلیارد تومان سهم شهرداری‌ها و ۸ هزار میلیارد تومان سهم دولت و ۱۰ هزار میلیارد تومان سهم بخش خصوص است.
فرهاد بیضیایی کارشناس مسکن نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: در بحث کارآفرینی شهری­ راهبرد مشخص برای ورود به بحث بافت فرسوده وجود ندارد.
وی با بیان اینکه مسیری که وزارت راه و شهرسازی در خصوص بافت فرسوده دنبال­ می‌کند با مسیری که از مشاور رئیس جمهور در بافت فرسوده می‌شنویم کاملاً متفاوت است، افزود: وزارت راه و شهرسازی معتقد است دخالت‌های سنگین در زمینه بافت‌های فرسوده نباید انجام شود، اما مشاور رئیس جمهور در امور بافت فرسوده نگاه کلید به کلید را مطرح می‌کند که در این طرح اعتقاد به نوسازی کامل بافت فرسوده دارد.
بیضایی گفت: بانک مسکن با توجه به ۱۴ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان اقساط برگشت مسکن مهر نیازی به منابع صندوق توسعه ملی و منابع بانک مرکزی ندارد و به راحتی می‌تواند از طرح نوسازی بافت‌های فرسوده حمایت کند، اما بانک مسکن با این پول کار تجاری می‌کند و تسهیلات بین بانکی پرداخت می‌کند و متاسفانه از تسهیلات مسکن مهر استفاده نامناسب می‌شود.
اسحاق رحمانیان یکی از انبوه سازان مسکن هم در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت:در خوزستان بافت‌های فرسوده در کنار بافت‌های جدید وجود دارند و جا به جایی آن‌ها به همت عالی نیاز دارد.
وی افزود: مشکل اصل برای انبوه سازان، مالکان و شهرداری‌ها هستند، شهرداری‌ها از حق خود نمی‌گذرند و با انبوه سازان به گونه مناسب و انگیزه بخش همکاری نمی‌کنند.