برخی ازخاطرات هاشمی هراس دارند!

سال ۹۴ از سوی مقام معظم رهبری به نام «دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی» نامگذاری شده است. شما راهکار تحقق این نام را چه می‌دانید؟
« دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی» نامگذاری بسیار خوبی برای سال ۹۴ بود که با توجه به نیاز کشور انتخاب شده است و تسریع در تحقق آن ضروری است. امیدواریم با توجه به نامی که برای سال ۹۴ انتخاب شده است و همچنین با توجه به بیانیه‌ای که میان ایران و کشورهای ۱+۵ در لوزان به امضا رسید، در سال ۹۴ جایگاه بخش خصوصی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در اقتصاد کشور افزایش یابد و شاهد رونق باشیم.


عملکرد مجلس در حوزه اقتصادی را چطور ارزیابی می‌کنید، درجهت شکوفا کردن اقتصاد و کاهش موانع تدبیری در پارلمان اندیشیده شده است؟
واضح است آن‌طور که انتظار می‌رفت مجلس نگاه کارشناسی به اقتصاد ندارد که البته طبیعی است چون برخی از نمایندگان مجلس عموما فاقد سابقه كار اقتصادی و بین‌المللی هستند و اندكی از آنان کارشناس هستند لذا تلاش می‌كنند مشکلات اقتصاد کلان را با راهکارهای اقتصاد خرد حل کنند و فاقد نگاه سیستمی باشند و این موضوع برای اقتصاد كشور راهگشا نیست و اكنون پالایش قوانین و اصلاح قوانین به‌منظور بهبود محیط کسب‌وكار یكی از ضرورت‌های اقتصاد كشور می‌باشد. مجلس ما هنوز نتوانسته از اقتصاد خرد عبور کند و تصور می‌كند با دخالت در قیمت‌گذاری یا پرداخت یارانه مشكل اقشار ضعیف جامعه حل می‌گردد، هنوز خاطره تثبیت قیمت‌ها که در مجلس هفتم اتفاق افتاد و لطمات جبران‌ناپذیری به كشور زد از اذهان پاك نشده است.


برخی معتقد هستند که مجلس بیش از توجه به مباحث تخصصی مانند آنچه شما اشاره کردید، در اندیشه‌های سیاسی است و به نوعی اهداف سیاسی را بیشتر و پررنگ‌تر از موضوعات اقتصادی و فرهنگی دنبال می‌کند. با این موضوع موافق هستید؟
بله؛ همینطور است؛ سایه سیاست بر خانه ملت بیش از سایر موضوعات وجود دارد. البته باید درنظر داشته باشید که برخی نمایندگان تندرو و از طیف مشخص، با دنبال کردن مباحث سیاسی و همچنین ایرادگرفتن از هر اقدام دولت درصدد رسیدن به هدف خود هستند. آنها مایل نیستند دولت تدبیروامید موفق شود، چون محبوبیت و موفقیت این دولت را شکست خود می‌دانند و با توجه به اینکه انتخابات مجلس دهم هم نزدیک است برای جلوگیری از تکرار پیروزی میانه‌روها و اصلاح‌طلبان از هر ترفندی برای ضربه زدن به دولت استفاده می‌کنند.



جالب اینجاست که اگر در گام اول موفق به تضعیف دولت نشوند، گام دیگری را برمی‌دارند که القای ناکارآمدی دولت در نزد افکار عمومی است. آنها تصور می‌کنند جامعه تحت‌تاثیر القائات آنها قرار خواهد گرفت و شانس حامیان دولت برای ورود به مجلس دهم کم می‌شود که این تصوری غلط است چون تندروها در سال ۹۲ هم بسیار تلاش کردند تا مانع پیروزی دکترروحانی شوند که نتیجه را دیدید.


به هر حال در دو دوره انتخابات مجلس شاهد بودیم که اصلاح‌طلبان و میانه‌روها به‌دلیل شرایطی که وجود داشت، کمتر برای حضور در انتخابات تمایل داشتند و اصولگرایان در فضای بدون رقیب جدی و به‌نوعی بدون رقابت واقعی با رقیب بر کرسی‌های مجلس نشستند. نقش دولت و مجلس را در این فضا چطور ارزیابی می‌کنید؟
واقعیت این است که مجلس بیش از دولت در پدیدآمدن فضایی که رقیب حضور نداشته باشد تمایل دارد که شما از عملکرد برخی نمایندگان این علاقه را می‌توانید درک کنید. فضای غیررقابتی و نبود رقیب برای دولت از اهمیت زیادی برخوردار نیست لذا تلاشی در یک قطبی‌کردن فضا ندارد و حتی می‌توان اذعان داشت که دولت تمایل دارد فضا چندقطبی باشد تا رقابت معنا پیدا کند. برخی در مجلس تمایل دارند که تمام تصمیمات برعهده آنها باشد. مثلا قیمت خوراک پتروشیمی یا ساعت كار بانك‌ها كه امور اجرایی می‌باشد، مجلس اقدام به دخالت می‌نماید.


اتفاقا یکی از انتقاداتی که در آغاز فعالیت وزرا وجود داشت دخالت برخی نمایندگان در انتصاب‌های وزارتخانه‌هاست به‌ویژه بسیار شنیده شد که تمایل داشتند در انتصاب استانداران نیروهای دلخواه آنها معرفی شوند.
درست است و این یک آفت بزرگ محسوب می‌شود. در این چند ماه پس از آغاز دولت یازدهم شاهد بودیم که هر روز به یک بهانه وزرا را به مجلس فراخواندند و سوال کردند که چرا در انتصاب مدیران به خواست نمایندگان توجه نشد و یا کاری که مدنظر آنهاست را انجام نداده‌اند. یازده کارت زرد به وزرا دادند و فضایی را ایجاد کردند که وزرا بیش از انجام وظایف باشند در فکر پاسخگویی به نمایندگان باشند البته اغلب وزرای دولت یازدهم باتجربه بوده و بعضا مثل دكتر فرجی‌دانا حاضرند از وزارت بروند ولی مماشات نكنند. جالب اینجاست كه قادر به نقد كارشناسی سیاست‌های اقتصادی دولت نیستند و نمی‌توانتد بگویند برنامه و مسیر دولت غلط است یا اقدام اشتباهی انجام می‌دهد؛ ولی یکباره فشار می‌آورد چرا قیمت ارز پایین نمی‌آید؛ درحالی که سیاست دولت این است که در بازار ارز دخالت نکند. اگر این عدم دخالت را قبول دارند، نباید به وزیر کارت زرد بدهند .


چندی قبل از عملکرد شورای گفت‌وگو انتقاد کردید. ضعف این شورا را چه می‌دانید که این‌چنین انتقاد کردید؟
شورای گفت‌وگو انتظاراتی را که بخش خصوصی و اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران از این شورا و مجلس دارد، برآورده نکرده است. ابزاری که لازم بود در شورای گفت‌وگو تعبیه شود تا بتوانیم از آن نتیجه بگیریم وجود نداشته است. به‌عنوان یک عضو اتاق ایران، خیلی با این رویکرد که همیشه در پی مشورت دادن و تعامل با دولت باشیم اعتقاد ندارم و فکر می‌کنم بخش خصوصی زمانی می‌تواند با دولت تعامل و گفت‌وگو کند که وزن مناسبی داشته باشد.


یعنی قائل به تعامل با دولت نیستید؟
زمانی مشکل بخش خصوصی حل می‌شود که به عنوان قوه چهارم کشور پذیرفته شود. مقام معظم رهبری، شجاعانه در پیام نوروزی خود گفتند که دو اشتباه در اقتصاد کشور کردیم؛ یکی اینکه پس از انقلاب به بخش خصوصی میدان ندادیم و دیگر اینکه بودجه دولت را به نفت وصل کردیم. انتظار داریم با این سخنان مقام معظم رهبری وزن بخش خصوصی را در اقتصاد کشور افزایش دهیم و جایگاه بخش خصوصی بالاتر از جایگاه تعامل و گفت‌وگو با دولت باشد. در پیام نوروزی نیز ایشان دولت را پیمانكار ملت دانستند و لذا ضروری است دولت در سال همدلی و همزبانی از برج عاج كارفرمای بزرگ خارج شود و خود را پیمانكار بداند.


عملکرد کمیته موضوع ماده ۷۶ قانون فضای کسب و کار را چطور ارزیابی می‌کنید؟
این کمیته ظرفیت خوبی دارد و به نظر می‌آید قانون، عیب دارد زیرا معلوم نیست پس از شناسایی قوانین مزاحم چه باید کرد. اگر ماده ۷۶ این موضوع را مشخص می‌کرد، دست اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران برای نتیجه‌گیری بازتر بود. اگر اتاق به‌جای بررسی قوانین، قوانین ضدرقابتی اقتصاد کشور را در سرلوحه کار خود قرار می‌داد، اکنون دولت روحانی که دولت دوستدار رقابت است، دستور كار مشخصی داشت و می‌توانست با مطالبات بخش خصوصی آشنا شده و در قوانین، ساختار و رفتار خود تجدیدنظر می‌كرد.


شورای گفت وگو از ظرفیت‌های خود استفاده کرده است؟
در این راستا تلاش شده و در استان‌ها این شورا موفق بوده ولی شورای اصلی كه با حضور وزرا تشكیل می‌شود دستاوردی نداشته است. اگر قانون اتاق اصلاح شود و در شوراهای تصمیم‌سازی مانتد پول و اعتبار، شورای اقتصاد و... به نمایندگان اتاق نه‌فقط رئیس اتاق اجازه داده می‌شد كه در این شوراها حضور یابند قطعا شاید بیش از این می‌توانستیم مؤثر باشیم.


رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران امکانی داشت تا جلوی انحراف در اجرای قانون اصل ۴۴ را بگیرد؟
قطعا یکی از کارهایی که اتاق می‌تواند انجام دهد گفتمان‌سازی در سطح اقتصاد کشور و جلب توجه روشنفکران، مسئولان و رسانه‌هاست. قطعا اتاق دراین زمینه کار مثبت انجام داده و توانسته است موضوعاتی نظیر بحران آب، فساد اداری، خصوصی‌سازی، فضای كسب‌وكار و بنگاه‌داری بانک‌ها را در سطح جامعه به‌عنوان مشکلات اصلی اقتصادی مطرح کند و کارهایی را در این زمینه انجام دهد.



در موضوع خصوصی‌سازی هم اتاق رسما اعلامیه داد که باید جلوی خصوصی‌سازی به روش آن زمان را بگیرند. اما اتاق در شورای‌عالی خصوصی‌سازی نماینده داشته و گله‌ام این است که چرا از ظرفیت‌های خود استفاده نکردیم. در شورای‌عالی اصل ۱۴۴ و هم در واگذاری نماینده داشتیم اما نمایندگان اتاق حتی یک‌بار هم به ما گزارش ندادند. نتوانستیم آن‌طور که باید از ظرفیت‌های اتاق و جاهایی که امکان حضور در صحنه داشتیم استفاده کنیم. شاید اگر بتوانیم در آینده از ظرفیتی که قانون برای اتاق ایجاد کرده استفاده کنیم موثرتر باشیم.


گفته شد شبه‌دولتی‌ها در اتاق ایران حائز کرسی بیشتری شدند. این یک خطر نیست؟
تصور نمی‌کنم خطر باشد، واقعیت این است كه جایگاه اتاق ارتقا یافته و لذا همه بخش‌های اقتصادی کشور تمایل به حضور در آن را دارند، شبه‌دولتی‌ها هم یک گروه هستند كه عضو اتاق هستند یا بازار سرمایه، بانکی‌ها و بسیاری از شرکت‌ها علاقه‌مند به حضور در اتاق هستند، به اعتقاد من حضور تمام بخش‌ها راباید یک امر مثبت تلقی کرد و به آینده اتاق امیدوار بود.


اتاق بازرگانی مگر یک نهاد خصوصی نیست پس چرا شبه‌دولتی‌ها تمایل به حضور در آن دارند؟
اینطور نیست چون در قانون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران بندی وجود ندارد که فقط بخش خصوصی در آن حضور داشته باشد. در اتاق تمام بخش‌های خصوصی، دولتی و شبه‌دولتی می‌توانند حضور داشته باشند و آنها حق دارند در انتخابات اتاق شرکت کنند و اعضا تصمیم می‌گیرند که به چه کسی رای دهند. مشکل انتخابات این دوره این نبود بلکه آیین‌نامه‌ای كه توسط شورای‌عالی نظارت تصویب شد برخلاف قانون اتاق بود و این موضوع مشروعیت انتخابات را زیر سوال برده است و دیوان عدالت اداری به این موضوع ورود كرده و قرار است به‌زودی در این رابطه اعلام نظر نماید، همه حقوقدانان اعتقاد دارند كه دیوان این آیین‌نامه را لغو خواهد نمود.


سال‌های سال شاهد هستیم که برخی به بهانه‌های واهی به آیت‌ا... ‌هاشمی هجمه میِ‌برند که مورد آخر خاطره‌ای بود که او از همسر امام درباره سال ۸۴ تعریف کرد. چرا برخی سعی در غیرمستند نشان دادن این خاطرات دارند؟
مایه تاسف است که همان برخی چقدر زود فراموش می‌کنند که آیت‌ا... ‌هاشمی از معتمدان حضرت امام بودند و بسیاری از اسرار نظام در قلب ایشان است. قابل باور نیست که چطور به خود اجازه می‌دهند آنچه را مورد تردید قرار دهند که خود به صحت آن آگاهی دارند و تنها برای حفظ منافع فردی و جناحی خود اینچنین مغلطه می‌کنند.



تردیدی در صحت خاطرات آیت‌ا... ‌هاشمی نیست و تشکیک در این خاطرات بی‌احترامی به سال‌ها مجاهدت و فداکاری بزرگان کشور است. مگر در خاطرات آقای ‌هاشمی جز بازگویی سال‌ها تلاش برای حفظ کشور از خطر تندروهای داخلی و دشمنان خارجی چیست که برخی از بیان آن هراس دارند. برخی از افرادی که سعی در ایجاد تردید در خاطرات آیت‌ا... ‌هاشمی دارند فراموش نکنند که امام خمینی(ره) گفته بود «نهضت زنده است تا ‌هاشمی زنده است». آیا این افراد تفسیر دیگری از این فرمایش امام دارند که بی‌محابا به آیت‌ا... ‌هاشمی حمله می‌کنند. از سویی آیت‌ا... ‌هاشمی با این هجمه‌ها آشناست و بی‌تفاوتی او نشان از آن دارد که می‌داند عمر افراط کوتاه است و تندروها درنهایت مجبور به سکوت می‌شوند.



اخبارسیاسی - آرمان