منطقهای در فاصله ۶۵ کیلومتری شهرستان اردکان و در مسیر طریقالرضا وجود دارد که وسعت آن به تنهایی با مساحت استان آذربایجان شرقی برابری میکند و مساحت تقریبی ۱۸ هزار کیلومتری با جمعیتی بالغ بر ۶۰۰۰ نفر، خرانق را به عنوان بزرگترین بخش کشور معرفی کرده است.
قلب کویر این بخش، مردمانی سختکوش با دلی به وسعت آسمان را در خود جای داده که به اندک قطرههای باران فصل بارش که از اواخر مهر تا اواسط فروردین است، دل خوش کردهاند.
در جای جای روستاهای این بخش حفرههایی مربوط به قنوات روستاهای این بخش به چشم میخورد که باز نشانی بر تلاش و پشکار مردمان این بخش دارد. بخش خرانق را شاید بتوان از لحاظ قدمت مقدمتر از خود یزد در تاریخ ایران نام برد چرا که برخی معتقدند با وجود آثار تاریخی چند هزار سالهای که هنوز بخشهایی از آن در قلعه و باروهای این بخش باقی مانده است، میتوان خرانق را به عنوان گوشهای از تاریخ این کشور به جهانیان شناساند.
سنگ نگارههای چند هزار ساله که تاریخ اردکان را به قرنها پیش برمیگرداند و هنوز برخی بقایای آن در روستای مفیدی از توابع بخش خرانق وجود دارد، خود سند و گواهی بر قدمتی طولانی این بخش است. قلعه خشتی خرانق که منار جنبان آن زیبایی دو چندان به آن بخشیده، بافتی قدیمی و دست نخوردهای را تداعی میکند، هرچند که هنوز چشم این بافت به دست کسانی است که برای از بین نرفتنش میکوشند.
"محمود فتاحی" از نویسندگان طنزپرداز اردکان به منارجنبان خرانق لقب "منارجنبان بدشانس" را داده است چرا که به گفته وی، اگر این منار جنبان که تنها منار جنبان تمام خشتی دنیا است، در جایی دیگر از ایران بود، شاید روزانه هزاران نفر از دوستداران به میراث کهن ایران را از چهار گوشه دنیا به آنجا میکشاند.
منار جنبان خرانق که با نوع معماری خارقالعاده خود با زور دست به حرکت در میآید، تنها منار جنیانی است که تمام خشتی است، چرا که دیگر منار جنبانی که در میدان نقش جهان اصفهان بنا شده، در خود کاشیکاریهایی نیز دارد که منار جنبان خرانق را در تمام خشتی بودنش در دنیا تک میکند.
استقبال گردشگران خارجی از جاذبههای خرانق
"مجتبی خالصی" بخشدار جوان خرانق در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، از فراموش شدن پتانسیلهای این بخش وسیع کشور گلایه کرد و گفت: متاسفانه به بخش خرانق که به عنوان بزرگترین بخش کشور و یکی از بخشهای زرخیز ایران است آن طور که باید بها داده نشده است.
وی، بخش خرانق را بهشت معادن ایران، معرفی و اضافه کرد: این بخش از لحاظ وجود معادن غنی و بیشمار جزء اصلیترین مراکز معدنی ایران است ولی باید در ازای بهرهبرداری از این معادن به این بخش نیز رسیدگی شود.
بخشدار بزرگترین بخش کشور با اشاره به موضوع صنعت توریسم در ایران، خاطرنشان کرد: در مقوله صنعت توریسم در کشور دچار کندی عملکرد هستیم و آنچنان که باید و شاید مانند دیگر کشورها به آن توجه نمیکنیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه توریستهایی که روزانه از بخش خرانق بازدید میکنند، نسبت به دیگر بخشهای استان نه تنها بیشتر هستند بلکه روز به روز نیز به تعداد آنها افزوده میشود و امیدواریم بتوانیم این صنعت را در بخش خرانق رونق بیشتری ببخشیم.
خرانق دروازه ایالت شرقی پارس
حسین اسماعیلی، فرماندار اردکان نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنای منطقه یزد در اردکان، خرانق را دروازه ایالت شرقی پارس خواند و اظهار کرد: متاسفانه خرانق برای توریستها و خارجیهایی که به ایران سفر میکنند، بیشتر از مردم ایران شناخته شده است و این موضوع بسیار مهمی است که چرا نباید از پتانسیلهای موجود در این بخش به درستی استفاده کرد.
وی ابراز امیدواری کرد، با تلاشهای در دست اقدام مسئولان اردکان، اهمیت و جایگاه این بخش به مردم ایران شناسانده شود و بتوان از تمام جاذبههای آن استفاده کامل را برد.