منار جنبان خرانق که با نوع معماری خارق‌العاده خود با زور دست به حرکت در می‌آید، تنها منار جنیانی است که تمام خشتی است، چرا که دیگر منار جنبانی که در میدان نقش جهان اصفهان بنا شده، در خود کاشی‌کاری‌هایی نیز دارد که منار جنبان خرانق را در تمام خشتی بودنش در دنیا تک می‌کند.

منطقه‌ای در فاصله ۶۵ کیلومتری شهرستان اردکان و در مسیر طریق‎الرضا وجود دارد که وسعت آن به تنهایی با مساحت استان آذربایجان شرقی برابری می‏‌کند و مساحت تقریبی ۱۸ هزار کیلومتری با جمعیتی بالغ بر ۶۰۰۰ نفر، خرانق را به عنوان بزرگترین بخش کشور معرفی کرده است.

 قلب کویر این بخش، مردمانی سخت‏کوش با دلی به وسعت آسمان را در خود جای داده که به اندک قطره‌‏های باران فصل بارش که از اواخر مهر تا اواسط فروردین است، دل خوش کرده‌‏اند.

در جای جای روستاهای این بخش حفره‏‌هایی مربوط به قنوات روستاهای این بخش به چشم می‏‌خورد که باز نشانی بر تلاش و پشکار مردمان این بخش دارد. بخش خرانق را شاید بتوان از لحاظ قدمت مقدم‎تر از خود یزد در تاریخ ایران نام برد چرا که برخی معتقدند با وجود آثار تاریخی چند هزار ساله‎ای که هنوز بخش‏هایی از آن در قلعه و باروهای این بخش باقی مانده است، می‎توان خرانق را به عنوان گوشه‏‌ای از تاریخ این کشور به جهانیان شناساند.

سنگ نگاره‏‌های چند هزار ساله که تاریخ اردکان را به قرن‏ها پیش برمی‏‌گرداند و هنوز برخی بقایای آن در روستای مفیدی از توابع بخش خرانق وجود دارد، خود سند و گواهی بر قدمتی طولانی این بخش است. قلعه خشتی خرانق که منار جنبان آن زیبایی دو چندان به آن بخشیده، بافتی قدیمی و دست نخورده‏ای را تداعی می‏‌کند، هرچند که هنوز چشم این بافت به دست کسانی است که برای از بین نرفتنش می‏‌کوشند.

"محمود فتاحی" از نویسندگان طنزپرداز اردکان به منارجنبان خرانق لقب "منارجنبان بدشانس" را داده است چرا که به گفته وی، اگر این منار جنبان که تنها منار جنبان تمام خشتی دنیا است، در جایی دیگر از ایران بود، شاید روزانه هزاران نفر از دوستداران به میراث کهن ایران را از چهار گوشه دنیا به آنجا می‌کشاند.

منار جنبان خرانق که با نوع معماری خارق‌العاده خود با زور دست به حرکت در می‌آید، تنها منار جنیانی است که تمام خشتی است، چرا که دیگر منار جنبانی که در میدان نقش جهان اصفهان بنا شده، در خود کاشی‌کاری‌هایی نیز دارد که منار جنبان خرانق را در تمام خشتی بودنش در دنیا تک می‌کند.

استقبال گردشگران خارجی از جاذبه‎های خرانق

"مجتبی خالصی" بخشدار جوان خرانق در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، منطقه یزد، از فراموش شدن پتانسیل‏های این بخش وسیع کشور گلایه کرد و گفت: متاسفانه به بخش خرانق که به عنوان بزرگترین بخش کشور و یکی از بخش‏های زرخیز ایران است آن طور که باید بها داده نشده است.

وی، بخش خرانق را بهشت معادن ایران، معرفی و اضافه کرد: این بخش از لحاظ وجود معادن غنی و بی‏شمار جزء اصلی‎ترین مراکز معدنی ایران است ولی باید در ازای بهره‏‎برداری از این معادن به این بخش نیز رسیدگی شود.

بخشدار بزرگترین بخش کشور با اشاره به موضوع صنعت توریسم در ایران، خاطرنشان کرد: در مقوله صنعت توریسم در کشور دچار کندی عملکرد هستیم و آنچنان که باید و شاید مانند دیگر کشورها به آن توجه نمی‏‌کنیم.

وی ادامه داد: خوشبختانه توریست‎هایی که روزانه از بخش خرانق بازدید می‎کنند، نسبت به دیگر بخش‏های استان نه تنها بیشتر هستند بلکه روز به روز نیز به تعداد آنها افزوده می‎‌شود و امیدواریم بتوانیم این صنعت را در بخش خرانق رونق بیشتری ببخشیم.

خرانق دروازه ایالت شرقی پارس

حسین اسماعیلی، فرماندار اردکان نیز در گفت‎وگو با خبرنگار ایسنای منطقه یزد در اردکان، خرانق را دروازه ایالت شرقی پارس ‎خواند و اظهار کرد: متاسفانه خرانق برای توریست‎ها و خارجی‎هایی که به ایران سفر می‎کنند، بیشتر از مردم ایران شناخته شده است و این موضوع بسیار مهمی است که چرا نباید از پتانسیل‏های موجود در این بخش به درستی استفاده کرد.

وی ابراز امیدواری کرد، با تلاش‎های در دست اقدام مسئولان اردکان، اهمیت و جایگاه این بخش به مردم ایران شناسانده شود و بتوان از تمام جاذبه‌‏های آن استفاده کامل را برد.