روزنامه دولتی ایران در گزارشی با تیتر «بازی برخی نانوایان با اعصاب مردم» نوشت: کاهش زمان پخت نان در برخی از نانواییها سبب شده صفهای عریض و طویلی در سراسر کشور تشکیل شود که همین امر سبب نارضایتی بیشتر مردم شده است، علاوه بر این شاهد تعطیلی خودسرانه برخی از نانواییها در ساعات کاری هستیم.
گرانفروشی و کمفروشی نان، آب رفتن وزن چانه، کیفیت پایین بعد از پخت، آرد فروشی به واحدهای صنفی و صنعت، ترش بودن نان و غیرقابل مصرف شدن زود هنگام نان از دیگر گلایههای این روزهای مردم سراسر کشور نسبت به وضعیت نان در خبازیهاست. به همین دلیل خبرنگار «ایران» به سراغ برخی از نانواییها، مسئولین امر در سازمان تعزیرات حکومتی، اتاق اصناف کشور و مردم رفته تا علت این امر را جویا شود.
جلوی چشممان آرد میفروشند و میگویند آرد نداریم
گلایه شهروندان از کاهش مدت زمان فعالیت بعضی نانواییها در اردبیل، شیراز، قزوین، سیستان و بلوچستان، مازندران و برخی استانهای دیگر بالا گرفته، به طوری که این امر سبب نارضایتی مردم و ایجاد صفهای طولانی شده است.
در این خصوص همتی یکی از شهروندان اردبیلی در گفتوگو با «ایران» اظهار کرد: دو هفتهای هست که به صورت خانوادگی و چندنفره برای خرید اقدام میکنیم ولی در عین حال باید چندین ساعت نیز در صفها بمانیم تا شاید نانی تهیه کنیم. وی افزود: نانواییها جلوی چشم خودمان آرد را به دلالان و دیگر اصناف میفروشند و در عین حال به ما میگویند دولت سهمیه آرد روزانه نانواییها را کم کرده است.
فروش آرد یارانهای به قنادیها
پیران، یکی از شهروندان زاهدانی نیز در این باره به «ایران» میگوید: نانواییها هر کیسه آرد را به قنادیها با قیمت بسیار زیادی میفروشند تا سود بیشتری نصیب آنها شود به همین دلیل همیشه کمبود نان و تعطیلی برخی نانواییها طی یک ماه اخیر وجود داشته است.
یکی از شهروندان شیرازی هم گفت: در حدود یک ماه گذشته بعضی نانواییهای شیراز، صبحها دیرتر از موعد مقرر شروع به پخت نان کرده و عصر نیز زودتر از موعد و حوالی ساعت ۶ و نیم عصر اعلام میکنند که آرد نیست و تعطیل میکنند. عبدالله اسلامی ادامه داد: اغلب این نانواییها در این شرایط اعلام میکنند که سهمیه آرد آنها کم شده و همین موضوع روی پخت آنها تأثیر گذاشته است.
وی ادامه داد: بعضی نیز میگویند که قیمت آرد در بازار افزایش یافته و به همین علت بعضی نانواییها ترجیح میدهند آرد را به جای پخت در بازار آزاد بهفروش برسانند.
نانوایان چه میگویند؟
هانی عزیزی، کارگر یکی از نانوایی بربریهای شرق تهران در گفتوگو با «ایران» میگوید: چندین نانوایی در اطراف وجود دارد که نانی پخت نمیکند چون براحتی با اتحادیهها زد و بند دارند و مجوز آنها هنوز باطل نشده است بنابراین طبیعی است که نانواییها شلوغ شود.
وی افزود: از طرف دیگر قیمت نان طی چند سال اخیر متناسب با هزینهها افزایش نیافته است به همین دلیل نانواییها ترجیح میدهند به جای پخت آن را به دلالان بفروشند.
محسن شاپوری، یکی از کارگران نانوایی لواشیهای مرکز تهران نیز در گفتوگو با «ایران» اظهار کرد: همه چیز گران شده، از آب و برق و گاز گرفته تا حقوق کارگران و هزینههای دیگر، بنابراین طبیعی است که آرد خود را به دیگران بفروشیم، بیشتر نانواییها همین کار را میکنند و اتحادیه نیز هیچ برخوردی نمیکند.
قیمت نان واقعی میشود ولی برای مردم گران نمیشود
اصغر پابرجا، یکی از فعالان صنعت نان در کشور نیز در این باره به «ایران» گفت: هزینههای نانوایان طی چند سال اخیر با افزایش زیادی روبهرو بوده است، به همین دلیل تخلفاتی از جمله فروش آرد به واحدهای صنف و صنعت و گران شدن نان در برخی واحدها صورت میگیرد. وی افزود: از طرف دیگر وقتی قیمت گندم بیش از 11 هزار تومان است و هر عدد نان سنگک 3 هزار تومان است طبیعی است که مردم علاوه بر مصرف خود اقدام به خرید نان برای خوراک دامهای خود نیز کنند. پابرجا در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: با این حال اخبار موثق حاکی از آن است که بزودی قیمت نان در نانواییها به قیمت واقعی برگردد ولی مردم با همان نرخهای قبلی نان خریداری کنند به طوری که آرد با قیمت تمام شده و واقعی به دست نانوایان میرسد و دولت مابه التفاوت هزینهها را به نانواییها میپردازد.
این فعال صنفی با بیان اینکه طبیعی است که در هر صنفی تخلف وجود داشته باشد که باید نهادهای نظارتی به این امر ورود کنند، خاطرنشان کرد: با این حال انتظار میرود تا یک ماه آینده مشکلات صنعت نان مرتفع شود.
اتاق اصناف: نمیتوانیم بهطور کامل جلوی تخلفات نانوایان را بگیریم
بهنام نیک منش، معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران نیز در گفتوگو با «ایران» درخصوص تخلفات نانوایان عنوان کرد: مقصر اصلی ایجاد صفهای عریض و طویل در کشور تفاوت نرخ آرد است بهطوری که آرد نان فانتزی، قنادیها و صنف و صنعت به یکباره به ازای هر کیسه 640 هزار تومان میشود، بنابراین طبیعی است که این تخلفات صورت گیرد.
وی افزود: تا زمانی که آرد یارانهای در کشور وجود داشته باشد، آنها به جای خرید آرد 640 هزار تومانی، اقدام به خرید آرد 300 تا 400 هزار تومانی از نانوایان سنتی میکنند، چون هزینههای نانوایان سنتی نیز افزایش یافته، بنابراین این اقدام برای نانوایان سنتی پز و واحدهای صنف و صنعت دوسر برد است.
معاون بازرسی و نظارت اتاق اصناف ایران در پایان درخصوص برخورد اتاق اصناف با نانوایان اظهار کرد: اتاق اصناف نمیتواند به صورت شبانه روزی بازرسان خود را به در تک تک نانواییها بفرستد تا تخلف صورت نگیرد.
سازمان تعزیرات: در حال رسیدگی به تخلفات نانوایان هستیم
محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی در گفتوگو با «ایران» اظهار کرد: تخلفات نانواییها به سازمان تعزیرات حکومتی گزارش شده و در حال رسیدگی به آنها هستیم.
وی افزود: تخلفات نانواییها عمدتاً به این امر برمیگردد که آنها معتقدند طی دو سال اخیر هزینههای جانبی آنها از جمله دستمزد کارگران، اجاره بها، آب و برق و گاز نیز افزایش یافته ولی متناسب با آن نان با افزایش قیمت روبهرو نشده است تا هزینههای آنها جبران شود.
سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی خاطرنشان کرد: به همین دلیل به عرضه خارج از شبکه آرد، فروش اجباری نان کنجدی و سبزیجات و کم کردن چانه نان روی میآوردند. به همین دلیل قرار است سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان در این خصوص تصمیمگیری کند.