دولت یا مجلس؛ کدام یک باید در خصوص گرانی های اخیر پاسخ بدهند؟

گروه سیاسی – حسین قبادیان: در حالی که مردم این روزها نگران معیشت خود هستند و سایه گرانی نان بر بسیاری از خانواده های کم درآمد سایه افکنده است، دغدغه بخشی از دولت و مجلس این است که اولا دامان خود را از تبعات حذف ارز 4200 تومانی برای اقلام ضروری کنار بکشد، ثانیا تصمیمات اقتصادی دولت که منجر به این وضعیت شده را به جای «حذف ارز ترجیحی»، «اصلاح نظام یارانه ای» بنامد! این موضوع که نمود خود را دیروز در سخنان رئیس مجلس هم نشان داد، بازگو کننده این امر است که متاسفانه دغدغه دولت و مجلس چگونگی اجرای قانون برای فشار کمتر به مردم نیست؛ بلکه فقط به آینده سیاسی خودشان نظر دارند. این موضوع وقتی نکران کننده تر می شود که با توجه به اظهارنظرهای صورت گرفته، این احتمال تقویت می شود که دولت هنوز نمی داند قرار است با چه روشی ارز 4200 تومانی را حذف کند و چگونه به مردم یارانه بیشتر بدهد!
حذف ارز ترجیحی،  موضوعی است که یک سال است که دولت و مجلس بر اجرای آن تصمیم دارند اما هر دو قوه کوشیده است که این تصمیم را به گردن دیگری بیندازد؛ دولت یکبار با ارسال بی سرو صدای لایحه مجزا و بار دیگر در لایحه بودجه بر این موضوع البته به دستور مجلس اصرار داشت، اما نمایندگان مجلس در برابر این موضوع مقاومت کردند و نهایتا هم اجازه تصمیم گیری در این خصوص را به طور مشروط به دولت دادند! بر همین اساس در جلسه علنی روز یکشنبه مجلس، با توجه به اعتراضات و نگرانی های بسیار شکل گرفته پس از حذف یارانه آرد و افزایش قیمت ماکارونی و نان، بررسی گرانی های اخیر با حضور وزرای امور اقتصادی و دارایی و جهاد کشاورزی در دستور کار نمایندگان قرار گرفت.
رئیس مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور خود نسبت به گرانی‌های اخیر و موضوع ارز ترجیحی واکنش نشان داد و تاکید کرد: ما با هرگونه اقدام درباره ارز ترجیحی قبل از اجرا شدن کالابرگ الکترونیکی مخالفیم. باید کالابرگ الکترونیکی اجرایی شود و این نظر دولت و رییس جمهور است و قیمت هم همان قیمت های شهریور ۱۴۰۰ باشد و این موضع دولت و مجلس است.
اشاره قالیباف به قانون مجلس در این خصوص بود که اگر چه به دولت اجازه داده ارز ترجیحی حذف شود اما دولت را موظف کرده که قیمت ها را در حد قیمت شهریور 1400 نگاه دارد؛ امری که محال به نظر می رسد!
قالیباف خاطرنشان کرد: مساله اصلی که باعث نگرانی بیشتر مردم شده این است که گرانی اخیر شروع گرانی های کالاهای اساسی باشد که معیشت مردم به آن گره خورده است. ریشه این نگرانی های مردم به این بر می‌گردد که اگر قرار است ارز ترجیحی مربوط به کالاهای اساسی هدفمند شود، گرانی های شدیدی در دیگر کالاها که مرتبط با آن هستند ایجاد خواهد شد و دولت در موضوع ماکارونی و آرد صنعتی به گونه ای عمل کرد که باعث نگرانی بیشتر مردم شد.
رئیس مجلس اگرچه خودش درسخنانش از « اقدام درباره ارز ترجیحی» گفته بود اما در بخش دیگری از سخنانش اعلام کرد: دولت و مجلس اصلاً قصد حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را ندارد و اینکه بیان می‌شود دولت و مجلس قصد حذف ارز ترجیحی را دارند کاملا اشتباه است، بلکه هدف از این کار ساماندهی به پرداخت نظام یارانه کشور است، یعنی به جای آنکه یارانه‌ای در ابتدا به نهادها تعلق گیرد، یارانه‌ها را به طور مستقیم به دست مردم می‌رسانیم.
با این وجود، سخنان نمایندگان در انتقاد از عملکرد دولت به مراتب شدیدتر از قالیباف بود. محمد وحیدی نماینده مردم بجنورد با انتقاد از عملکرد دولت در اصلاح نظام یارانه ای در حوزه نان گفت: سوال ما از دولت این است که چرا اصلاح نظام پرداخت یارانه را از حوزه ای پرالتهاب نظیر نان آغاز کرد؟ زمانی که قیمت نان آزادپز از ۲ هزار و ۲۰۰ به ۷ هزار تومان می‌رسد آثار خود را در کمبود و نبود نان در روستاها و نقاط حاشیه‌ای نشان می‌دهد. ابراهیم عزیزی نماینده مردم شیراز تصریح کرد که بی توجهی به اقناع سازی مردم در کنار تصمیمات خلق الساعه مردم را نگران کرده است. جلیل رحیمی جهان آبادی نماینده مردم تربت حیدریه با اشاره به اینکه این روزها به حوزه های انتخابیه خود که می‌رویم چیزی جز بد و بیراه و آه و نفرین از مردم نمی‌شنویم، تاکید کرد: دولت در اداره امور مانده است، مجلس به عنوان نهاد نظارتی و قانون گذار باید دخالت کند نه این که صرفا نطق داشته باشد. محمدرضا صباغیان نماینده بافق و مهریز هم در تذکر خود با بیان اینکه گرانی‌ها ستون فقرات مردم را می‌شکند، خاطرنشان کرد: با توجه به گرانی‌های اخیر باید کار اساسی و بنیادی انجام شود.
مجتبی یوسفی عضو هیات رئیسه مجلس با طرح این سوال که چرا این موضوع از نان شروع شد؟ افزود: ابتدا به سراغ حیاط خلوت شرکت‌های خصولتی باید می‌رفتیم، مردم نمی‌توانند از فردا به بچه خود بگویند که بیسکویت یک خوراکی لاکچری است و به جای آن نان سنگک به مدرسه ببر. گله مندی مردم در این زمینه است. همه باید دست به دست هم دهیم تا راهکاری مناسب در این زمینه اتخاذ شود. همچنین صدیف بدری نماینده مردم اردبیل خطاب به رئیس جمهور پرسید چرا از بین این همه یارانه پنهان سراغ یارانه نان، معیشت و امنیت غذایی مردم رفته‌اید؟ تاکید کرد: متأسفانه دولت برای اصلاح نظام یارانه سراغ حوزه‌ای رفته است که چالش آن از همه بیشتر است و قبول مسئولیت هم نمی‌کند و هر جا به مشکل می خورد توپ را به زمین مجلس می‌اندازد.
رمضانعلی سنگدوینی نماینده مردم گرگان و آق قلا  نیزدر تذکر شفاهی  گفت: سوال من اینجاست چرا هر اتفاقی در این کشور می‌افتد و یا هر خواسته‌ای که مردم دارند، فشار آن به نمایندگان وارد می‌شود و چرا دولت پاسخگو نیست؟ چرا نابسامانی قیمت‌ها به شدت جولان می‌دهد؟ دولت طبق قانون بودجه ۱۴۰۱ باید قیمت‌ها را طوری سامان می‌داد که قیمت کالاهای اساسی مردم بیشتر از شهریور ۱۴۰۰ نشود؛ آیا این طور است؟ چرا از نان که قوت غالب مردم و قشر ضعیف است شروع کردید؟ این عضو کمیسیون انرژی مجلس یازدهم از رئیس جمهور و معاون اول خواست تا درباره چگونگی پرداخت یارانه و عواقب حذف ارز ترجیحی با مردم واضح سخن بگویند.
کمال حسین پور نماینده پیرانشهر و سردشت هم در انتقاد از حذف ارز ترجیحی گفت: مسئولان دولتی کجا هستند و چه اقدامی می کنند؟ دولت به این موضوع توجه کند که مجوز حذف ارز ترجیحی مجوزی مشروط بوده است. مردم از این گرانی‌های افسارگسیخته در رنج و سختی هستند و از وعده و وعید خسته شده‌اند. مردم فقیر هر روز فقیرتر شده و سفره‌های آنها کوچک‌تر می‌شود. بسیاری از خانواده‌ها به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی در معرض آسیب جدی قرار گرفته‌اند. وضعیت فعلی کنترل قیمت‌ها به هیچ وجه قابل قبول نیست. این وضعیت در شأن دولت و مجلس نیست،. به مسئولان دولتی تذکر می‌دهم که هر چه سریعتر به این موضوع ورود کنند. چرا که سفره‌های مردم تحمل موج گرانی تورم را ندارد.
در مقابل این انتقادات، البته وزرای جهاد کشاورزی و اقتصاد هم توضیحاتی دادند که همه آمها با «فعل مضارع» همراه بود و از اقداماتی که دولت «در آینده می خواهد انجام دهد» رونمایی کردند. مثلا ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی گفت: هدف ما از اجرای نظام اصلاح پرداخت یارانه‌ها، توزیع عادلانه یارانه‌ها است. یارانه‌ی هیچ کالایی حذف نمی‌شود، بلکه به افراد تخصیص خواهد یافت. سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی هم اعلام کرد که سامانه‌ای طراحی شده که براساس آن قیمت خرید نان برای مصرف‌کنندگان متعارف و عادی تفاوتی نمی‌کند، اما از طرفی انگیزه‌ای هم برای قاچاق باقی نمی‌ماند همچنین با این سامانه اتباع خارجی و ایرانیان فاقد هویت و کارت بانکی شناسایی می‌شوند.