ریزش قیمتها در بازار ارز دوامی دارد؟ نرخها بر چه قیمتی تثبیت میشود؟ تاثیر ریزش قیمت ارز در بازارهای موازی چیست؟ اینها سوالاتی است که به کرات این روزها از فعالان و کارشناسان اقتصادی پرسیده میشود.
به گزارش خبرآنلاین، حالا سرمایه گذاران در بازار ارز باور کردند که باید زیان چند درصدی را، تا همین حالا، اواخر تیرماه تحمل کنند، ریزش قیمتها از پس تداوم چند روزه در بازار ارز، به بازار خودرو سرایت کرد تا متقاضیان مسکن چشم انتظار تحول در این بازار باشند، بازار سرمایهایترین کالا در ایران.
مسکن را میتوان عصاره یک عمر فعالیت اقتصادی خانوار دانست، کالایی که بخش مهمی از درآمد خانوار را میبلعد و در اغلب موارد اجاره یک واحد مسکونی هزینهای بیش از متوسط حقوق دریافتی روی دست مستاجران، حداقل در تهران به جا میگذارد.
اکنون که قیمت هر دلار آمریکا به ۱۱ هزار و ۸۰۰ تومان رسیده و حتی انتظار برخی از فعالان بر تداوم کاهش قیمت است، این بازار دیگر بازدهی گذشته خود را نخواهد داشت. آیا این معادله در بازار مسکن و خودرو نیز قابل حل است؟ نه فقط ارز، که مسکن و خودرو، همگی انفجاری قیمتی را در سال ۱۳۹۷ تجربه کردهاند، این بدان معناست که حالا فواره از پس رسیدن به اوج سرنگون شده است.
بررسیها نشان میدهد قیمت مسکن در فاصله زمانی خرداد ۹۷ تا خرداد ۹۸ افزایش ۱۰۷ درصدی را در تهران تجربه کرده اما این همه ماجرای حوزه مسکن نیست، آن طور که نایب رییس اتحادیه املاک تهران میگوید: «مسکن بزرگترین رکود ۲۰ سال اخیر خود را از سر میگذارند، به گونهای که اکنون معاملات نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش ۷۰ درصدی داشته است.» به این اعتبار مسکن چون زمینی میماند که ورود بخشی از این سرمایهها میتواند تا حدودی از قفل شدن این بازار بکاهد. رکود بازار مسکن در سه ماهه نخست سال به گونهای بود که برخی آن را به سکته تشبیه میکردند، سکتهای ناشی از رشد انفجاری قیمت و از دست رفتن قدرت خرید طبقه متوسط.
در این شرایط رییس کل بانک مرکزی وعده داده رشد قیمتها در بازار ارز دیگر اتفاق نخواهد افتاد و بازار ارز به تعدیل خود ادامه میدهد چرا که شوک ارزی تخلیه شده و نرخ بیکاری و تورم نیز رو به کاهش رفت تاثیر این اتفاقات بر بازار مسکن چیست؟
دلار مسکن را ارزان میکند
حسام عقبایی، نایب رییس اتحادیه املاک تهران گفت: «چنانچه روند کاهنده قیمتی ارز ادامه داشته باشد، تا پایان شهریور ماه قیمت واحدهای بزرگ با متراژ بیش از ۱۵۰ متر با کاهش قیمت روبرو خواهند شد. این روند اگر تداوم یابد در نیمه دوم سال نیز کاهش ۱۰ تا ۲۵ درصدی در کل بازار مسکن در نیمه دوم سال عملی خواهد شد.»
از طرف دیگر، مهدی سلطان محمدی، کارشناس بازار مسکن نیز با اشاره به روند کاهشی بازار ارز، تاکید کرد: «قطعا مسکن از این روند تاثیر روانی خواهد گرفت که این مهم در عمل افزایش قیمتها را متوقف خواهد کرد و نرخ تورم در مسکن هم کاهش خواهد یافت. این امر احتمالاً کاهش تولید و رکود در بخش عرضه را به همراه می آورد چرا که اکنون در وضعیت پایان رونق و دوره رکود هم قرار داریم و اگر روند قیمتها کاهشی شود، تولیدکنندگان کمتری حاضر به سرمایه گذاری در بخش ساخت میشوند. به این اعتبار میتوان گفت تداوم روند کاهشی در بازار ارز و تثبیت قیمت دلار در نرخهای پایینتر بر قیمت مسکن هم اثر گذاری مهمی خواهد داشت.»
مسکن راکد میماند
عقبایی در رابطه با رونق بازار و افزایش معاملات تصریح کرد: «قیمت هر متر مربع مسکن در تهران به طور میانگین ۱۲ میلیون تومان است که این بیانگر آن است که بخش بزرگی از جمعیت کشور با وجود نیاز امکان متقاضی شدن را ندارند، حال آنکه بازار ارز چنین نیست. به همین دلیل من برای کوتاه مدت نسبت به افزایش معاملات حتی با تصور کاهش نسبی و ۲۵ درصدی قیمت را در کوتاه مدت ممکن نمیدانم و رکود بزرگی که از ابتدای امسال در معاملات آغاز شده تا پایان سال احتمالاً ادامه مییابد.»
سلطان محمدی نیز به تعبیری دیگر این گفتهها را تایید کرد و افزود: «رکود معانی متفاوتی میتواند داشته باشد، برخی کاهش معاملات، برخی کاهش ساخت و ساز و برخی کاهش قیمتها یا توقف افزایش قیمتی را رکود تعریف میکنند. با این همه اگر قیمتها آن قدر بالا برود که متقاضی امکان خرید را از دست بدهد و یا آن قدر کاهش بیابد که فروشنده و تولیدکننده تمایلی به عرضه نداشته باشند، رکود به وجود میآید. با توجه به کاهش قیمت ارز و تاثیر کاهشی آن بر قیمت مسکن فکر میکنم رکود بر مسکن حکمفرما شود.»