ایده مالیات برای صاحبخانه‌های بی‌انصاف

وزیر راه و شهرسازی از یک طرح جدید برای کنترل اجاره بها خبر داد.
روزنامه شهروند نوشت: «از صاحبخانه‌های بی‌انصاف مالیات می‌گیریم! این کلیت خبری است که محمد اسلامی، وزیر ‏راه و شهرسازی اعلام کرده و گفته است که این وزارتخانه به کمک مجلس به دنبال طرحی است که از ‏صاحبخانه‌های متخلف مالیات بگیرد. او تخلف صاحبخانه‌ها را اجاره بهای خارج از عرف و بی‏حساب و کتاب دانسته است. با این حال مالیات بر اجاره خانه همیشه حرف و حدیث‌های زیادی درباره ‏آن داشته است. حالا از آنجایی که نرخ اجاره بها در سال‌های اخیر افزایش چشمگیری داشته، به نظر ‏مسئولان گرفتن مالیات می‌توانند این بازار را کنترل کنند.‏
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، اعلام کرده قرار است قوانین جدیدی برای گرفتن مالیات از ‏صاحبخانه‌ها تدوین شود تا اجاره بهای مستأجران کنترل شود. او دراین‌باره گفته است: «در سال‌های ‏اخیر واقعاً در حق مستأجران ظلم شده است و به همین خاطر طرحی را همراه با مجلس دنبال می‌کنیم تا ‏از صاحبخانه‌ها مالیات بگیریم و لجامگسیختگی بازار اجاره بها کنترل شود‎.‎‏» ‏
وزیر با انتقاد از عملکرد صاحبخانه‌ها و این‌ که هیچ نظارتی روی نرخ اجاره بها نیست، می‌گوید: «‏متاسفانهصاحبخانه‌ها در بازار، خانه‌های‌شان را با نرخ تورم مسکن اجاره می‌دهند که این موضوع ‏اصولی نیست و باید کنترل شود. ‎به همین خاطر با مجلس به دنبال این هستیم که در بندی که در قانون ‏معافیت مالیاتی موجرها وجود دارد یکسری تسهیلات ایجاد کنیم و این مسأله به‌طور جدی درحال ‏پیگیری است.»‏
آیا صاحبخانه‌های ایرانی واقعاً هیچ مالیاتی نمی‌دهند؟
اما آیا از صاحبخانه‌های ایرانی هیچ مالیاتی گرفته نمی‌شود؟ طبق قانون موجود یکی از فاکتورهای ‏گرفتن مالیات ازصاحبخانه‌ها متراژ خانه‌های آنها است. طبق قانون اگر موجری خانه‌ای که اجاره داده ‏پایین‌تر از ٢٠٠ متر باشد، مشمول پرداخت مالیات نمی‌شود. از طرف دیگر اگر فردی خانه‌اش را به ‏اقوام درجه یک اجاره دهد و هیچ سند و مدرکی هم مبنی بر دریافت اجاره از آن ملک وجود نداشته باشد، ‏از پرداخت مالیات معاف می‌شود.‏
یکی دیگر از راه‌های معافیت مالیاتی این است که اگر مالک خانه یا آپارتمان مسکونی، خانه خود را به ‏اجاره فرد دیگری واگذار کند و خانه دیگری را برای سکونت خود اجاره کند یا به خانه‌های سازمانی نهادها مراجعه کند، مالیات منظورشده برای او مابه‌التفاوت مبلغ اجاره بهای دریافتی خود از اجاره ‏پرداختی خواهد بود‎.‎ همچنین اگر ثابت شود که فردی تنها منبع درآمدش اجاره خانه‌ای است که دریافت ‏می کند، باز هم دولت از او مالیات نمی‌گیرد.‏
بازار اجاره بها با مالیات کنترل می‌شود
عباس زینعلی، کارشناس اقتصاد مسکن اما درباره این‌ که گرفتن مالیات از صاحبخانه‌هایی که خانه‌هایشان را بالاتر از نرخ در نظر گرفته شده اجاره می‌دهند، به «شهروند» می‌گوید: «این‌ که با صاحبخانه‌هایی که از شرایط اقتصادی سوءاستفاده می‌کنند و نرخ‌های غیر واقعی برای اجاره بهای خانه‌هایشان درنظر می‌گیرند، برخورد کنیم و مالیات‌های سنگین برایشان درنظر بگیریم، اتفاق خوبی است ‏و می‌تواند در دراز مدت، روی بازار اجاره بها تأثیر مثبت داشته باشد.‏»
او ادامه می‌دهد: «این روش در کشورهای اروپایی هم انجام شده و تأثیر مثبتی داشته است، اما باید این را ‏در نظر بگیریم که این‌جا ایران است و مردم برای دور زدن قانون روش‌های زیادی را به کار می‌گیرند. ‏بنابراین طراحی سامانه‌های دقیقی که بتواند قراردادهای اجاره را کنترل کند و با تخلفات آن برخورد ‏قانونی انجام دهد، در تاثیرگذاری این روش بسیار موثر است.»‏
زینعلی با بیان این‌که برای گرفتن مالیات از صاحبخانه‌ها باید قانون به‌ طور جدی اجرا شود، ادامه ‏داد: «برای گرفتن مالیات از موجرانی که خانه‌های خود را با نرخ‌های غیر واقعی اجاره می‌دهند، لازم ‏است که همه اجاره‌نامه‌ها دارای کد رهگیری باشند. این در حالی است که همه ما به خوبی می‌دانیم که ‏برخی موجران و مستاجران برای این‌که کمیسیون ندهند، بین خودشان قرارداد می‌نویسند و همین ‏موضوع برایشان دردسرساز هم می‌شود. به همین دلیل برای گرفتن مالیات از متخلفان باید تمام اجاره‌نامه‌ها ثبت شود که درحال حاضر چنین اتفاقی نمی‌افتد. طرح مطرح شده از طرف وزیر هم فعلاً در ‏حد ایده مطرح شده و برای اجرای آن به مکانیسم‌ها و سامانه‌هایی نیاز داریم که همه چیز را ثبت ‏کنند.»‏