در دنیای پر مشغله امروز زندگی برای بسیاری از ما استرسزاست. اما آیا می دانستید گاهی اوقات استرس میتواند برای شما خوب باشد؟ شاید باور این مساله دشوار باشد اما همه موارد استرس بد نیستند.
به گزارش عصر ایران به نقل از «لیو استرانگ» نوشت: احتمالاً شنیدهاید که استرس برای سلامت انسان مضر است و بی تردید، این مساله در بلند مدت درست است. اما پژوهشگران در دانشگاه استنفورد بر این باورند که استرس کوتاه مدت ممکن است سیستم ایمنی را تحریک کرده و در واقع به تقویت آن کمک کند.
یوسترس (Eustress) یا استرس مفید، نوعی استرس است که بیشتر شبیه به هیجان یا انتظار به نظر میرسد. به جای اینکه موجب ورود جسم و روان به حالت جنگ یا گریز شود، یوسترس در واقع به افزایش انگیزه در فرد و دستیابی به آنچه میخواهد، کمک میکند. در واقع، ما به استرس نیاز داریم. بی حوصلگی به اندازه خستگی ناشی از استرس زیاد برای سلامت انسان مضر است، اما نکته کلیدی حفظ استرس در منطقه یوسترس است.
هنگامی که عصبی هستید
هنگام ایراد یک سخنرانی در جمع، افراد بسیاری با عرق کردن کف دستهای خود، تسریع ضربان قلب و احساس ناراحتی در معده مواجه میشوند. مطالعات نشان دادهاند برخی افراد از صحبت کردن در برابر دیگران حتی بیشتر از مرگ هراس دارند. با این وجود، علائم جسمانی که هنگام اضطراب احساس میکنیم، تقریباً مشابه علائمی است که هنگام هیجان احساس میکنیم. به گفته دانشمندان، زمانی که با چالشی جدید مانند صحبت در یک جمع مواجه میشوید، اقدامی ساده مانند گفتن "من هیجان زده هستم" به جای "مضطرب / هراسان هستم"، موجب تغییر وضعیت مغز میشود. در این شرایط دوپامین بیشتری ترشح شده که تمرکز و قدرت ذهنی شما را تقویت کرده و میتواند اعتماد به نفس و عملکرد شما را بهبود ببخشد.
هنگامی که قصد دارید جریان خود را بیابید
یکی دیگر از فواید یوسترس ایجاد انگیزه لازم برای برتری در کاری است که انجام میدهید. مقدار کافی از استرس میتواند موجب ورود شما به وضعیتی شود که میهالی چیک سنت میهالی، روانشناس، آن را «حالت غرقگی» (Flow State) نامیده است. این حالتی ارتقا یافته از بهرهوری در یک فعالیت مانند کار، ورزش یا کارهای خلاقانه است. برای دستیابی به یک حالت غرقگی به سطحی خاص از مهارت نیاز است. عامل کلیدی برای غرقگی مهارتهایی هستند که به خوبی بر وظیفه منطبق شده و احساس به چالش کشیده شدن به اندازه ایست که انگیزه لازم برای کسب موفقیت را در فرد ایجاد میکند.
هنگامی که به تقویت سیستم ایمنی خود نیاز دارید
احتمالاً شنیدهاید که استرس برای سلامت انسان مضر است و بی تردید، این مساله در بلندمدت درست است. اما پژوهشگران در دانشگاه استنفورد بر این باورند که استرس کوتاه مدت ممکن است سیستم ایمنی را تحریک کرده و در واقع به تقویت آن کمک کند. اگرچه این مطالعه روی موشها انجام شد، اما نتایج کسب شده برای افرادی که در زندگی خود با استرس کوتاه مدت مواجه میشوند، امیدوارکننده هستند. مطالعه پژوهشگران دانشگاه استنفورد نشان داد که استرس خفیف موجب بسیج گسترده سلولهای ایمنی در جریان خون میشود. سلولهای ایمنی مسئولیت مبارزه با عفونتها و بهبودی زخمها را بر عهده دارند. به نظر میرسد هورمونهایی که توسط غدد آدرنال طی واکنش به یک رویداد استرسزا ترشح میشوند، مسئول این اتحاد گسترده هستند.
هنگامی که قصد دارید قدرت مغز خود را افزایش دهید
سطوح بالای استرس میتواند توانایی ما در تفکر بهتر را مختل کند، اما به گفته پژوهشگران، سطوح کم استرس میتواند ارتباطات عصبی در مغز را تقویت کند. مطالعهای با حضور سوژههای حیوانی نشان داد که سطوح کم عوامل استرسزا موجب تحریک نوروتروفینها میشود که مواد شیمیایی مغزی مسئول بقا، رشد و عملکرد نورونها هستند. همچنین، این مطالعه نشان داد که استرس کوتاه مدت میتواند به مغز در دستیابی به پتانسیل مطلوب خود کمک کند. طی این مطالعه، واکنش موشها به استرس به افزایش موقت حافظه و امتیازهای یادگیری آنها منتج شد.
هنگامی که در حال گسترش انعطافپذیری خود هستید
استرس مزمن بر سلولهای انسان تأثیرگذار بوده و موجب آسیب اکسیداتیو به DNA و RNA میشود. این شرایط موجب پیری زودرس و پیشرفت بیماریها میشود. اما مطالعات نشان داده اند که سطوح متوسط استرس روزانه میتواند طی فرآیندی به نام «انعطاف پذیری روانشناسی زیستشناختی» (Psychobiological Resilience) در برابر آسیب اکسیداتیو از سلولها محافظت کند.
این موارد نشان میدهند که سطوح کم تا متوسط استرس مهارتهای زندگی، مانند انطباق پذیری و اعتماد به نفس برای مقابله با مشکلات را در انسان تقویت میکنند. به بیان دیگر، عاداتی که از نظر روانی لحظات دشوار در زندگی را به فرصتهای یادگیری و رشد تبدیل میکنند، میتوانند به شما در رسیدگی به موقعیتهای استرسزا در آینده کمک کنند.