سلاح شیمیایی بهانه ای برای دخالت آمریکا

این روزها بار دیگر موضوع استفاده از سلاح شیمیایی در بحران سوریه از سوی برخی رسانه ها مطرح شده است .
به گزارش ايرنا، شورای امنیت سازمان ملل متحد چهارشنبه گذشته در نشست غیر علنی، گزارش استفاده از سلاح های شیمیایی در دومای سوریه را بررسی کرد و وزارت خارجه این کشور نیز به آن واکنش نشان داد و گزارش را تحریف شده خواند.
دوما مهم ترین شهر استان 'ریف دمشق' سوریه است که مرکز اداری آن نیز محسوب می شود. این شهر که تا پیش از حوادث سوریه در سال 2011 بیش 110 هزار نفر جمعیت داشت ، در 9 کیلومتری پایتخت سوریه قرار دارد.
تروریست های سوری 18 فروردین ماه مدعی شدند که این شهر از سوی دولت دمشق هدف بمباران شیمیایی قرار گرفته و در جریان آن 75 سوری کشته و ده ها تن دیگر زخمی شدند ، ادعایی که بسرعت از سوی سوریه رد شد و بازرسان برای بررسی موضوع وارد منطقه شدند.
در نشست اخیر شورای امنیت گزارش سازمان منع سلاح شیمیایی قرائت شد که 'فرانسوا دلاتره' نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد که ریاست دوره ای این شورا هم بر عهده دارد، گفت تلاش شده تا مساله استفاده از سلاح ها شیمیایی به یک موضوع سیاسی تبدیل نشود.
رئیس دوره ای شورای امنیت سازمان ملل متحد تصریح کرد که عاملان استفاده از سلاح های شیمیایی باید شناسایی و مجازات شوند.
موضوع استفاده از سلاح های شیمیایی در جریان بحران هشت ساله سوریه که این روزها می رود تا وارد نهمین سال خود شود ، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات این بحران در کنار عاملان اصلی بحران، علل و انگیزه های آنان ، حامیان واقعی تروریست ها ، نقش رسانه های مغرض در انتشار اخبار این بحران ، نقش آمریکا در این بحران ، علل سفر آسان تروریست ها از مناطق مختلف جهان به سوریه ، غارت میراث فرهنگی، نابودی زیرساخت های آن تقریبا در بیشتر مناطق ، حمله به مراکز درمانی و بهداشتی و استفاده از سلاح های آمریکایی و اسراییلی پیشرفته از سوی تروریست ها در کنار تجهیزات مخابراتی مدرن، همه و همه نیازمند بررسی های جامع و کامل در ارتباط با عوامل پشت پرده این اقدامات و علل و انگیزه های آنها دارد.
تاکنون بیش از ده مورد گزارش در طول هشت سال گذشته در ارتباط با استفاده از سلاح های شیمیایی حاوی گازهای 'کلر ، خردل ، سارین ، فسفر سفید' و مواد نامشخص در جریان درگیری ها بین ارتش سوریه و تروریست ها در رسانه های منتشر شده که مهم ترین آنها منطقه 'غوطه' در حومه دمشق و استان ریف دمشق، درعا در جنوب ، خان العسل در شمال ، دوما در غوطه شرقی ، حلب در شمال ، حماء در مرکز ، دیرالزور در شرق ، خان شیخون در ادلب ، حسکه و رقه در شمال و شرق این کشور است.
البته برخی منابع رسانه ای غرب که همواره در طول بحران از تروریست ها حمایت کردند، در این ارتباط نیز رقم استفاده از سلاح های شیمیایی در جریان بحران سوریه را 164 مورد اعلام می کنند و معتقدند که از این تعداد 106 مورد آن قریب به یقین است و از بین آنها 18 مورد نیز حتمی است و استفاده از سلاح شیمیایی در میزان های مختلف و با مواد مختلف صورت گرفته است.
به دنبال هر بار اعلام استفاده از سلاح های شیمیایی نیز سازمان های مرتبط با آن بسرعت ورود کرده و با اعزام کارشناسانی به سوریه شامل مناطق در کنترل ارتش این کشور و یا تروریست ها اقدام به بررسی شواهد و قراین و نمونه برداری مختلف برای اطمینان از بهره گیری از سلاح های شیمیایی کرده، ولی تاکنون به طور دقیق اعلام نشده که طرف استفاده کننده چه کسی بوده است ، ارتش سوریه یا تروریست های مورد حمایت کشورهای غربی و عربی در کنار رژیم صهیونیستی.
در آخرین مورد از این بررسی ها که 15 اسفند ماه صورت گرفت، با وجود اعلام گزارش تخصصی و سیاسی نشدن موضوع بار دیگر گزارش دقیقی از طرف استفاده کننده از سلاح شیمیایی در دوما در نزدیک دمشق ارایه نشد و 'کریستف هاسگن' نماینده آلمان در سازمان ملل متحد گفت که ما درباره استفاده از اینگونه سلاح ها در دومای سوریه نگرانی جدی داریم. متاسفانه شواهدی از استفاده دولت از این سلاح ها دیده شده و باید تلاش کنیم تا همه عوامل استفاده کننده از این سلاح ها پاسخگو شوند.
بخش آخر این سخنان بسیار معنا دار است و به عبارتی حاکی از وجود طرف های گوناگون در این ارتباط است و به نوعی یکطرف مورد نظر نیست و نشان از چند پهلو بودن گزارش دارد.
به طور کلی سه فرض را در این ارتباط می توان در نظر گرفت که فرض اول استفاده دولت سوریه از این سلاح ها ، فرض دوم استفاده تروریست ها از آنها و فرض سوم و آخر استفاده هر دو طرف از سلاح های شیمیایی علیه یکدیگر است.
در ارتباط با فرض اول باید گفت که از 21 اوت سال 2013 یعنی اولین حمله شیمیایی گزارش شده در غوطه و نزدیک دمشق تحرکات در ارتباط با مقابله استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه آغاز شد و در نهایت نیز بدون نتیجه خاتمه یافت و فقط به تحویل سلاح های شیمیایی در اختیار سوریه به کنوانسیون بین‌المللی منع سلاح‌های شیمیایی در سپتامبر همان سال به میزان یک هزار و 300 تن منجر شد.
به دنبال انتشار این خبر که در زمان ریاست جمهوری 'باراک اوباما' رئیس جمهوری پیشین آمریکا بود، وی خط قرمز واشنگتن برای ورود و مداخله نظامی را استفاده از سلاح های شیمیایی از سوی دولت سوریه اعلام کرد و برخی برداشت ها از این سخنان زمینه سازی برای دخالت آمریکا در بحران سوریه بود.
با توجه به تحویل سلاح های شیمیایی سوریه در سال 2013 به سازمان مزبور و تعهدات این کشور به سازمان های بین المللی، اگر هم اقدام اولیه متوجه سوریه باشد که ثابت نشده، حملات شیمیایی بعدی با توجه به تحویل سلاح های شیمیایی نمی تواند از سوی دولت دمشق باشد.
البته برخی کارشناسان برای توجیه اتهام های خود در این ارتباط مدعی هستند که ممکن است سوریه همه سلاح های شیمیایی خود را تحویل نداده باشد و اکنون به برخی از آنها دسترسی داشته باشد.
مسوولان عالی رتبه سوریه بارها و برای آخرین بار 16 اسفند ماه چنین اتهاماتی را در ارتباط با حمله شیمیایی به منطقه دوما در نزدیک دمشق در فروردین ماه امسال را رد کرده و گزارش های منتشره از سوی بازرسان را تحریف شده خواندند و درخواست کردند تا بازرسان پاک دست ، بیطرف و حرفه ای و متعهد به قوانین این سازمان انتخاب شوند.
سخنگوی وزارت خارجه سوریه در این ارتباط افزود: آنچه قابل توجه است نادیده گرفتن سخنان شاهدان عینی این حادثه است که آن را سناریویی از سوی گروه های تروریستی اعلام کردند.
فرض دوم نیز این است که تروریست ها که از انواع حمایت های تسلیحاتی از سوی کشورهای غربی و عربی و رژیم صهیونیستی برخوردار هستند، به سلاح های شیمیایی نیز دست یافته اند و می توانند هر زمان که اراده کردند از آنها استفاده کنند.
در این ارتباط می توان به مواردی مانند انفجار در برخی مراکز و آزمایشگاه های شیمیایی تروریست ها (شهریور ماه ) ، دستیابی به مراکز نگهداری کلر در شهرهای سوریه برای اضافه کردن آن به آب های شهری هنگام اشغال شهرها و مناطق ، کشف انبارهای سلاح های شیمیایی در برخی مناطق آزاد شده ، گزارش های منتشره درباره ربوده شدن 44 کودک سوری قبل از حملات شمیایی (مهر ماه) و افشاگری برخی کشورها در ارتباط با تحرکات تروریست ها برای نقل و انتقال سلاح های شیمیایی در ادلب و شمال سوریه مانند روسیه و نظایر آن اشاره کرد.
رسانه های سوریه 28 مهر ماه اعلام کردند که 11 نفر از جمله چند کارشناس انگلیسی، چچنی و ترک در انفجار کارگاه مواد شیمیایی در استان ادلب در شمال این کشور کشته شدند.
بر پایه این گزارش، این انفجار در کارگاه ساخت مواد منفجره در شهرک 'ترمانین' در شمال استان ادلب و در نزدیکی مرزهای این کشور با ترکیه روی داده است.
این کارگاه حاوی مقادیر زیادی مواد منفجره و اولیه ساخت سلاح شیمیایی و چند بشکه کلر مایع بوده است . در این انفجار 9 کارشناس خارجی به همراه 2 عضو گروه تروریستی 'کلاه سفیدها' کشته شدند که جنازه ها به علت سوختگی قابل شناسایی نبوده است.
بر اساس برخی آمارها 146 هزار تروریست وابسته به 103 گروه تروریستی از اتباع 60 کشور جهان از مناطق مختلف سوریه در جریان آزادسازی مناطق اشغالی به ادلب و جرابلس منتقل شده اند و در کنار دیگر تروریست های ساکن در این استان و به خصوص 'اویغورهای' چینی، جمعیت این منطقه اکنون حدود سه میلیون نفر تخمین زده می شود.
از دیدگاه طرفداران این فرضیه با توجه به این که ارتش سوریه با همراهی برخی کشورهای دوست مانند ایران و روسیه برای مقابله با تروریست ها همواره دست بالا را در سال های اخیر داشته است ، نیازی به استفاده از چنین سلاح هایی وجود ندارد و این تروریست ها هستند که در موضع ضعف متوسل به سلاح شیمیایی می شوند.
بر این اساس حملات شیمیایی با توجه به این که در برخی از مواقع و به خصوص به دنبال شکست های تروریست ها، اتفاق می افتد و با توجه به این که آمریکا تهدید کرده که استفاده از چنین سلاح هایی خط قرمز این کشور است ، تروریست ها برای زمینه سازی کشاندن پای قدرت های بزرگ به صحنه درگیری های خود با ارتش سوریه و نجات از محاصره و نابودی از سلاح های شیمیایی استفاده می کنند تا زمینه دخالت های خارجی را فراهم می کنند.
استناد طرفداران این فرض این است که به دنبال طرح حمله شیمیایی در دوما در فروردین ماه امسال آمریکا ، فرانسه و انگلیس 25 فروردین ماه 1397 به حملات هوایی و موشکی به برخی از مراکز سوریه دست زدند تا بتوانند به تروریست ها روحیه داده و از فشارها بر آنان بکاهند.
از نگاه روسیه نیز چنین اقدامات به عنوان سناریوهای تعریف شده ای است که از سوی افرادی مانند کلاه سفیدها که به بهانه اقدامات انساندوستانه در سوریه حضور دارند، ولی در اصل به دنبال اجرای برخی سیاست ها هستند، اجرا می شود.
گروه موسوم به کلاه سفیدها در مارس 2013 از سوی 'جمیز لو میجرر' کارمند سابق اداره اطلاعات نظامی و کارشناس امنیتی انگلیس با کمک واشنگتن در ترکیه تاسیس و از همان ابتدا حوزه کار این گروه مناطق تحت تسلط گروه های تروریستی تعیین شد.
بسیاری از اسناد یافت شده توسط ارتش سوریه در مناطق آزاد شده از چنگ تروریسم در این کشور نشان می دهد که کلاه سفیدها عضو گروه های تروریستی هستند و از تروریست ها حمایت می کنند، بویژه آنکه فرآیند بکارگیری تسلیحات شیمیایی علیه غیرنظامیان توسط 'تحریر الشام' (جبهه النصره سابق) را فراهم کردند.
اقدامات کلاه سفیدها که همواره در راستای جنایات گروه های تروریستی در سوریه بوده است، نشان می دهد که عناصر این گروه سربازان انگلیس و بازوان آمریکا در سوریه هستند.
خبرگزاری روسی 'اسپوتینک'، شهریور ماه امسال به نقل از منابعی از داخل ادلب اعلام کرد که نیروهای گروه تروریستی کلاه سفید با هشت خودرو محموله جدیدی از بشکه های کلر را از کارگاهی در نزدیکی مرزهای ترکیه که به فرآوری این ماده شیمیایی می پردازد، به شمال استان ادلب تا اریحا و جسر الشغور منتقل کردند.
بر پایه این گزارش ، این محموله شیمیایی با حفاظت شدید گروه تروریستی تحریر الشام منتقل شده است و نیروهای ذخیره کلاه سفید ها در مناطق مختلف استان ادلب به صورت فوری فراخوان شده‌اند.
'ولید المعلم' وزیر خارجه سوریه نیز 11 شهریور در جریان سفر به روسیه در جمع خبرنگاران در مسکو گفت که گروه کلاه سفیدها 44 کودک را برای استفاده در صحنه سازی شیمیایی ربودند.
معلم افزود: دولت سوریه معتقد است که سازمان های اطلاعاتی انگلیس صحنه گردان این ماجرا هستند، چرا که آنها از گروه هایی همچون کلاه سفیدها حمایت مالی می کنند.
علاوه بر این سوریه بارها بر اساس درخواست های سازمان های بین المللی شرایط را برای ورود ، حضور و بررسی بازرسان در مناطق مورد ادعا برای استفاده شیمیایی فراهم کرده ، ولی تاکنون گزارش روشن و شفافی در این خصوص و مشخص شدن طرف استفاده کننده منتشر نشده و به گونه ای گزارش ها بینابین است و همین موضوع نیز اعتراض سوریه را به دنبال داشته است.
نمونه های دیگری از کاربرد سلاح های شیمیایی در جهان استفاده صدام از آن علیه نیروهای ایران و مردم عراق بود که با وجود روشنی در استفاده کننده از آن، جامعه جهانی هیچ اقدامی علیه صدام انجام نداد، چرا که برخی کشورهای قدرتمند نظیر آلمان و فرانسه خود این سلاح ها را در اختیار صدام قرار داده بودند و در صورت هرگونه گزارش مستقلی آنها رسوا می شدند.
در این ارتباط یکی از ملاحظات برخی کشورها، افشاگری روس ها در ارتباط با تحرکات تروریست ها و رصد آنها می باشد که در شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز نماینده این کشور مواضع قاطعی اتخاذ کرده و مانع از برخی اقدامات در طول هشت سال بحران سوریه شده است.
با توجه به فرض دوم، فرض سوم نیز مبنی بر این که هر دو طرف از این سلاح ها استفاده می کنند، نمی تواند چندان قابل قبول باشد، چرا که ارتش سوریه در سال های اخیر به خصوص از سال 1395 با آزادسازی حلب از دست تروریست ها به عنوان پاشنه آشیل دمشق تقریبا طرف پیروز بحران در سوریه مشخص شد و به دنبال شکستن روحیه تروریست ها و حامیان آنها سرعت عملیات ارتش این کشور نیز افزایش یافت و اکنون 80 درصد از خاک سوریه را از اشغال تروریست ها خارج کرده و به طور معمول طرفی که موضع ضعیفی دارد، می تواند برای رهایی خود دست به هر اقدامی بزند.
اکنون در ارتباط با آزادی مابقی مناطق اشغالی نیز ارتش سوریه برخی ملاحظات سیاسی و اقدامات کشورهای ضامن را رعایت می کند و در صورت به نتیجه نرسیدن اقدامات سیاسی آزادی استان ادلب سوریه با 11 درصد مساحت کل این کشور، چندان مشکل نخواهد بود.
در همین حال علاوه بر موضوع حملات شیمیایی در روزهای اخیر گزارش هایی مبنی بر استفاده از بمب های حاوی فسفر سفید در مناطق شرق سوریه منتشر می شود که این هم بخشی از حملات شیمیایی در جریان بحران سوریه است.
وزارت امور خارجه سوریه 23 مهر ماه 1397 اعلام کرد که ائتلاف بین المللی به سرکردگی آمریکا به صورت عمدی و با نقض قوانین بین المللی از سلاح ممنوعه برضد ملت این کشور استفاده می کند.
وزارت خارجه سوریه دو نامه به دبیرکل و رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره بمباران شهرک هجین استان دیرالزور سوریه با بمب های فسفری سفید، ارسال کرد که به کشته و زخمی شدن چند شهروند منجر شده است.
سوری در نامه های متعددی از جمله مورخ 6 و 17 اوت 2017 نیز به اقدام این ائتلاف در بکارگیری بمب های حاوی فسفری سفید در بمباران مناطق مسکونی استان های رقه، دیرالزور، حلب و الحسکه اشاره کرده بود و از شورای امنیت خواستار پایان دادن به این جنایت ها و جلوگیری از تکرار آن شده بود، ولی در نهایت با توجه به نفوذ و حضور آمریکا و کشورهای نزدیک به آن در شورای امنیت و دیگر مجامع، اقدام چندانی برای محکومیت آنها صورت نگرفت .
شرق سوریه با وجود 19 پایگاه نظامی بیشتر در اختیار نیروهای آمریکایی است که به صورت غیرقانونی وارد این کشور شده اند و به نام مبارزه با تروریسم، برخی مواقع به کردهای نزدیک شده و برخی مواقع نیز به تروریست های 'داعش' و تکفیری نزدیک می شوند و از آنان حمایت می کنند و اکنون نیروهای نظامی آمریکایی حتی به آوارگان سوری اجازه عبور از مناطق نزدیک به پایگاه های آنان را برای رسیدن به مثلث مرزی بین اردن ، عراق و سوریه به کشورشان نمی دهند.
علاوه بر حملات مزبور 30 آبان ماه نیز اعلام شد که ائتلاف آمریکایی بار دیگر به شهرک هجین در استان دیرالزور سوریه با بمب های فسفر سفید حمله کرده است.
سخن آخر این که با توجه به آنچه که گذشت باید گفت که سلاح های شیمیایی با توجه به ممنوعیت استفاده و اثرات در افکار عمومی اکنون اهرم خوبی از سوی تروریست ها در مواقع ضروری برای فرار از محاصره ، سرکوب از سوی ارتش سوریه و نجات از نابودی برای تحت فشار گذاردن سوریه از سوی کشورهای مختلف شده و اکنون با توسل به آن و سناریو سازی برای تحریک افکار عمومی و پخش برنامه های مکرر در ارتباط با آن از شبکه های حامیان تروریست ها برخی اهداف تروریست ها و حامیان آنان برآورده شده و زمینه برای اقدامات نظامی فراهم می شود.
با توجه به گزارش های موجود در ارتباط با تحرکات تروریست ها در ادلب و مناطق اطراف آن از هم اکنون واضح است که در صورت انجام عملیات در این مناطق از سوی ارتش سوریه نیز توسل به این سلاح ها روشن و واضح است و باید از هم اکنون در انتظار مورد دیگری از کاربرد سلاح های شیمیایی بود.