فساد در واردات خودرو چگونه شکل گرفت و چه ابعادی داشت؟ فهرست متخلفان شامل چه شرکتها یا افرادی است؟
وزیر صنعت، معدن و تجارت بالاخره ضمن عذرخواهی از مردم به دلیل
فساد شکلگرفته در واردات خودرو،
فهرست شرکتهای متخلف در حوزه ثبت سفارش خودرو را منتشر کرد. در این فهرست نام شرکتهای شناختهشدهای همچون ایرتویا، آسان موتور، پرشیا خودرو و فردی به نام محمد آذرمهر، همان که پیش از این از وی با حروف اختصاری م.آ نام برده میشد، دیده میشود.
به گزارش مردمسالاری آنلاین، محمد شریعتمداری وزیر صنعت، معدن و تجارت با حضور در برنامه تلویزیونی حالا خورشید، تلویحاً انگشت اتهام را در زمینه
تخلفات ثبت سفارش خودرو به سمت
محمدرضا نعمتزاده، وزیر سابق صنعت، نشانه گرفت. وی اقدام نعمتزاده در ممنوع کردن ثبت سفارش خودرو را بسترساز تخلاف صورتگرفته دانست.
شریعتمداری صراحتاً گفت که اقدام نعمتزاده در توقف ثبت سفارش خودرو در تیرماه ۹۶ غیرقانونی بوده است. وی گفت: «توقف ثبت سفارش در تیرماه سال گذشته توسط وزیر وقت صنعت [محمدرضا نعمتزاده] به صورت دستخط غیرقانونی [یعنی با ارسال نامه بهصورت دستی] روی داد. آقای نعمتزاده در قالب نامهای در ۲۴ تیرماه ۹۶ به خسروتاج [رئیس سازمان توسعه تجارت] نوشته است با توجه به تصمیمگیری کمیسیون زیربنایی هیات وزیران، شیوه واردات خودرو به صورت سیبییو در شرف نهایی شدن است که ممکن است طول بکشد و این ممکن است منشا مسائلی شود که برخی به اطلاعات دسترسی پیدا کنند؛ [لذا] از امروز ثبت سفارش انواع خودروهای سواری بهطور موقت متوقف شود.»
شریعتمداری این تصمیم از نظر او «غیرقانونیِ» نعمتزاده را زمینهساز تخلفات شکلگرفته در واردات خودرو دانست و بهنوعی توپ را به زمین وزیر سابق انداخت. وزیر صنعت، معدن و تجارت، علاوه بر این فهرست شرکتهایی که در این تخلف دست داشتهاند را نیز منتشر کرد.
سیاهه متخلفان واردات خودرو
وزیر صنعت فهرست متخلفان ثبت سفارش خودرو را نیز منتشر کرد. در این فهرست نام شرکتهای
ایرتویا (نمایندگی انحصاری تویوتای ژاپن در ایران)،
آسان موتور (نماینده رسمی فروش و خدمات پس از فروش هیوندای کره جنوبی)،
پرشیا خودرو (نماینده فروش و خدمات پس از فروش بی.ام.و) و غیره دیده میشود. فهرست کامل منتشرشده از تخلفات صورتگرفته را میتوانید از
اینجا ببینید.
در فهرست منتشرشده از متخلفان واردات خودرو هم نام نمایندگیهای واردکننده و هم نام متقاضیان واردات در کنار برند خودروها و ارزش دلاری و تعداد آنها منتشر شده شده است. طبق این فهرست هم نمایندگیها و هم متقاضیان دست به تخلف در واردات خودرو زدهاند.
در فهرست متخلفان واردات خودرو در کنار نام شرکتها، اسم چند فرد حقیقی نیز به چشم میخورد که نام برخی از آنها به کرات تکرار شده است. یکی از این افراد، فردی به نام
محمد آذرمهر است. محمد آذرمهر همان شخصی است که وزیر صنعت پیش از این در توئیتی از وی نام برده بود. آذرمهر در خوزستان بازداشت شده است. وزیر صنعت در توئیت خود گفته بود که اعترافات این فرد در مورد شبکه فساد در واردات خودرو، «موثر» بوده است. شهاب رزمی، مدیرکل بازرسی استانداری خوزستان در مورد بازداشت محمد آذرمهر میگوید: در روزهای گذشته فردی که عضو حلقه فساد زنجیرهای خودرو بود در خوزستان دستگیر شد اما وی خوزستانی نیست. این شخص در یکی از استانهای مجاور مرتکب فساد شده بود و در خوزستان حضور داشت.
محمد آذرمهر به عنوان متقاضی، خودروهای متعددی را با همکاری طیف متنوعی از نمایندگیها نظیر
ایرتویا، اطلس خودرو، آسان موتور، پرشیا خودرو و پاکرو سبز قشم وارد کرده است. البته به جز محمد آذرمهر نامهای حقیقی دیگری نیز در این فهرست زیاد به چشم میخورند: علی شجاعی، حمید صفائی فرد و مجید نوروزی. تکانههای این فهرست و این که این اشخاص چه کسانی هستند و با اتکاء به چه چیزی توانستهاند، تعداد زیادی خودرو را به صورت غیرقانونی وارد کشور کنند، ظرف روزهای آتی احتمالاً رسانهها را فرا خواهد گرفت. گذشته از افراد حقیقی، شرکتها نیز باید پاسخگوی تخلفات خود باشند: سود آنها، بدون احتساب این تخلفات نیز پایین نبوده است؛ باید دید آنها چرا با وجود این سود قانونی قابلتوجه، به دنبال سودهای غیرقانونی و تخلفات گسترده در واردات خودرو نیز رفتهاند.
جنبههای دیگری از فساد در واردات خودرو
فساد در واردات خودرو چیزی بیش از یک تخلف کوچک اداری بوده است. علاوه بر این، این فساد آنچنان که ابتدا گفته میشد، تنها
هک سایت ثبت سفارش نبوده، بلکه دستهای پنهان زیادی در آن دخیل بودهاند. تاکنون
مدیرکل سازمان توسعه تجارت، معاون وی، مسئول ثبت سفارش و طراح سامانه ثبت سفارش بازداشت شدهاند و این به تنهایی نشان میدهد که فساد صورتگرفته، بسیار بزرگتر از هک سایت بوده است.
طبقه گفتههای جعفری دولتآبادی دادستان تهران
حداقل ۶۴۸۱ خودرو در بازههای زمانی«سالهای ۹۵ و ۹۶» به صورت غیرقانونی وارد کشور شده که ۱۹۰۰ خودرو به گمرکات وارد شده و بیش از ۴۰۰۰ خودرو بهطور کلی اظهار نشده است! دادستان تهران در مورد بازداشتیهای این پرونده گفته است یکی از متهمان زن این پرونده، پیش از تشکیل پرونده قضایی از کشور خارج شده و سه متهم روز پنجشنبه گذشته (۲۸۴۱۳۹۷) و دو متهم دیگر روز یکشنبه (۳۱۴۹۷) دستگیر شدهاند.
تخلفها به این طریق صورت میگرفته که در بازهای که ثبت سفارش خودرو متوقف بوده،
متخلفان تاریخهای ثبت سفارش را در سامانه تغییر میدادهاند. به جز تغییر دادن تاریخها، روش دیگر نیز این بوده
که کالاهایی که امکان ثبت شدن سفارش واردات آنها وجود داشته را با کالاهای مدنظر واردکننده عوض میکردهاند، مثلاً متخلفان به جای واردات بالابر یا پمپ آب، خودرو وارد میکردهاند.
شرکت پاکرو حدود ۹۹% واردات خودرا بصورت مستقیم از هیوندایی موتور انجام نمیدهد, بلکه از بازار منطقه مثل اردن, تهیه میکند, حدود ۵ الی ۷ هزار دلار هر خودرو هیبریدی سوناتا در بازار منطقه به دلیل پایین بودن استاندارد, ارزانتر از قیمت سوناتای هیبرید هیوندایی موتور برای ایران می باشد.