به گزارش مردم سالاری آنلاین، سفر دوم بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل به آمریکا هم با آن هم تبلیغ و جار و جنجال رسانه ای به پایان رسید. قبل از این سفر رسانه های تندروی اسرائیلی برای ایران خط و نشان می کشیدند که در این سفر و ملاقات قرار است پرونده ایران بسته شود و حتی در صفحات مجازی در شبکه ایکس که منتسب به تندروهای یهودی و اسرائیلی است رجزخوانی های جالبی را وایرال کردند. اما حالا هیچیک از اهداف سفر نتانیاهو به کاخ سفید محقق نشد. نه از کم شدن تعرفه ها خبری هست نه از حمله نظامی به ایران و نه حتی کشیدن افسار ترکیه و نه حتی چراغ سبز برای حمله بیشتر به غزه! او تقریبا به معنای واقعی کلمه با دستان پوچ به اسرائیل بازگشت و نتیجه این سفر «هیچ» بود! در همین باره دکتر سیدهادی برهانی، کارشناس ارشد مطالعات اسرائیل به خبرآنلاین گفت که ترامپ نشان داد که این بار آمریکاست که سیاست را برای اسرائیل تعیین می کند. برهانی می گوید ترامپ در اظهارات خود به نتانیاهو درباره ایران و ترکیه تذکر داد که مخل اجرای سیاست های امریکا نشود ضمن اینکه درنظر داشته باشیم که نتانیاهو بازیگر قهار و زیرکی است و ممکن است این باخت سنگین را جبران کند که احتمالا تمام توان خود را برای تخریب مذاکرات عمان به کار گیرد. مشروح این گفتوگو را در ادامه می خوانیم:
*** رسانه های اسرائیلی در واکنش به سفر نتانیاهو نوشتند که او تحقیر شده است. مبنای این تحلیلها چیست؟
مبنای این تحلیلها نتایج ملاقات نتانیاهو با ترامپ در کاخ سفید است. نتانیاهو در شرایط حساسی به واشنگتن سفر کرد تا ترامپ را در این برهه مهم با خود همراه کند اما به نظر می رسد این دیدار نتیجه عکس داشت و ترامپ در اظهاراتی صریح و نسبتا آمرانه نتانیاهو را در شرایطی قرار داد که مجبور به همراهی با ترامپ و سیاست خاورمیانهای او در حوزههای مشخصی شود. این حوزهها به طور کلی شامل موضوع ایران، موضوع ترکیه و حتی تا حدودی مسئله غزه است.
براین اساس برخی رسانههای اسرائیلی ارزیابی منفی از نتایج سفر نتانیاهو دارند. آنها استدلال می کنند نتانیاهو در این سفر نه تنها نتوانست ترامپ را به سوی اسرائیل بکشاند بلکه پس از این اظهارات ترامپ، اسرائیل ناچار است در محدوده تعیین شده ترامپ حرکت کند. در واقع این دیدار موید این ایده است که اینک این ترامپ است که سیاست منطقهای نتانیاهو را تعیین می کند و نه بالعکس.
*** آنطور که زبان بدن و صحبت ها نشان می داد ظاهرا پشت پرده اختلاف عمیقی وجود دارد؛ باتوجه به اینکه کنفرانس خبری آنها هم لغو شد...
بله زبان بدن و برخی مسائل شکلی و تشریفاتی، علاوه بر اظهارات طرفین، نیز موید این ارزیابی و نتیجه گیری است. به نظر می رسد نتانیاهو در این دیدار غافلگیر شد و حرفهایی شنید که انتظار نداشت. بسیاری از تحلیل گران برخورد ترامپ با نتانیاهو در این دیدار را یادآور برخورد ترامپ با زلنسکی و تحقیر او در کاخ سفید می دانند. البته نتانیاهو با سکوت و لفاظی سعی کرد به روی خود نیاورد و در حضور ترامپ منفی گویی نکند و جلسه ظاهرا خراب نشود.
*** آیا از گفته های شما می توان اینطور نتیجه گرفت که نتانیاهو بازنده به اسرائیل بازگشته است؟
بله می توان نتانیاهو را در این دیدار بازنده معرفی نمود. البته این پایان بازی نیست و بازی ادامه دارد و نتانیاهو و دولت اسرائیل بازیگر قهاری است و می تواند در مراحل بعدی این باخت را جبران نماید. یکی از موارد دیگر ناکامی و باخت نتانیاهو عدم توفیق او در تغییر تعرفه واردات کالاهای اسرائیلی به آمریکاست که همچنان در سطح ۱۷ درصد باقی مانده است.
*** پس از اینکه ترامپ از مذاکرات با ایران گفت نتانیاهو گفت ما توافقی مانند لیبی می خواهیم، لطفا برای ما تحلیل کنید این درخواست به چه معناست؟
نتانیاهو با این مثال آوردن تلاش کرد خواسته صلح آمیز ترامپ را به اهداف جنگ طلبانه و براندازانه اسرائیل نزدیک کند. ترامپ در بهانه های مختلف گفته تنها خواسته او از ایران کنار گذاشتن برنامه هسته ای نظامی است، اما خواسته اسرائیل بسیار بیشتر از اینهاست. اسرائیل نه تنها می خواهد تمام برنامه هسته ای ایران (حتی بخش صلح آمیز آن) برچیده شود بلکه خواهان تغییر رژیم در ایران است. نمونه لیبی نمونه ای بود که غربیها تمام برنامه هسته ای لیبی را جمع کردند و کمی پس از آن هم قذافی و رژیم لیبی ساقط شد. نتانیاهو با تاکید بر نمونه لیبی مایل است یادآور شود انتظار از ایران همان انتظار از لیبی است و همان سرنوشت هم در انتظار حکومت ایران است. این در واقع دنبال کردن اهداف اسرائیل در قالب گفتمان مذاکره گرا و معامله گرای ترامپ است.
*** در خصوص ترکیه که ظاهرا چیزی عاید نتانیاهو نشده است. تحلیل شما درباره حضور ترکیه در سوریه و حمایت تمام قد ترامپ از اردوغان آن هم جلوی دوربین ها در اتاق بیضی چیست؟
اسرائیل با ترکیه در سوریه درگیر شده است و این درگیری هر روز ابعاد جدی تر پیدا می کند. در آخرین تحول مهم ارتش اسرائیل چندین پایگاه سوریه را که قرار بود محل استقرار نیروهای ترک باشد به شدت بمباران و کاملا تخریب کرد. همزمان با این حملات، اسرائیل از غرب و آمریکا انتظار دارد در این رویارویی در کنار اسرائیل قرار گیرد و از همراهی با ترکیه و حکومت جدید سوریه دوری کند. از جمله نتانیاهو در نظر داشت از ترامپ بخواهد از فروش جنگنده های پیشرفته اف ۳۵ به ترکیه خودداری نماید. اما ترامپ در این ملاقات در جهتی کاملا متفاوت حرکت کرد و ضمن تعریف و تمجید از ترکیه و شخص اردوغان از اسرائیل خواست در قبال ترکیه و حضور آن در سوریه منطقی باشد. این موضع گیری نه تنها مخالفت با خواست اسرائیل در مورد فروش اف ۳۵ است بلکه در واقع به اسرائیل هشدار می دهد در رابطه با ترکیه شلوغ نکند. این موضع گیری ترامپ را می توان موفقیت مهمی برای ترکیه و اردوغان به حساب آورد. در واقع در اختلاف میان اسرائیل و ترکیه ترامپ جانب ترکیه را گرفته است و این سرمایه سیاسی و بین المللی مهمی برای دولت اردوغان است.
*** و گفتگو درباره آتش بس در غزه...
درباره اظهارات ترامپ در مورد غزه می توان دو نکته مهم را برشمرد که مغایر سیاست فعلی دولت نتانیاهو است. اولا نسبت به طرح اخراج فلسطینی ها از غزه موضع نرمتری گرفت و موضعش آن استحکام و صراحت گذشته را نداشت. ثانیا حرف از ضرورت آتش بس در غزه در آینده ای نزدیک زد که این نیز با سیاست نتانیاهو که طرفدار تشدید و تداوم حملات به غزه، تا نابودی کامل آن، است نمی خواند.
*** و در رابطه با ایران؟ ارزیابی شما از موضع ایران نسبت به اظهارات ترامپ چیست؟
موضع ایران، به ویژه وزارت خارجه، در قبال این اظهارات شجاعانه و مسئولانه بود. در مورد این مذاکرات و شکل آن افراد تندرو و افراطی در دو طرف طیف هستند که از جریان فعلی امور و امکان حل و فصل مسائل و مشکلات میان ایران و آمریکا ناراضی و عصبانی هستند. شما این حالت را هم در روزنامه های تندرو داخلی و هم در رسانه های تندرو خارجی مانند ایران اینترنشنال می بینید. هر دو طرف دست و پا می زنند تا فرآیند فعلی تخریب شود و به نتیجه نرسد. اما دشمن ترین دشمنان این مذاکره و معامله اسرائیل است. اسرائیل موجودیت زیرکی است و از تمام توان خود برای تخریب روند مذاکرات عمان استفاده خواهد کرد. متاسفانه عده ای در داخل که پرچم مبارزه با رژیم صهیونیستی نیز در دست دارند این واقعیت واضح را نمی بینند و عملا با موضع گیریهای افراطی خود آب به آسیاب اسرائیل می ریزند.
*** در نهایت با توجه به بازتاب سفر نتانیاهو به واشنگتن در کل تحلیل نهایی شما از این سفر و اظهارات این دو رهبر در کاخ سفید چیست؟
نتانیاهو در بحبوحه بحث غزه و درگیری رژیم صهیونیستی با ایران و ترکیه در منطقه با این امید به کاخ سفید رفت که آمریکا را در این مسائل در کنار خود و در واقع پشت سر خود داشته باشد. اما نه تنها توفیقی در این امر نداشت بلکه این ترامپ بود که خط و خطوط مجاز برای اسرائیل جهت حرکت در این حوزه ها را مشخص کرد. در واقع ترامپ با این ملاقات و مواضع به نتانیاهو تذکر داد مخل رویکرد فعلی آمریکا در قبال ایران و ترکیه نشود. به نظر می رسد این نمونه ای واضح از واقعیت دیدگاه ترامپ نسبت به اسرائیل است. ترامپ از سوءاستفاده اسرائیل از آمریکا آگاه است و می داند اسرائیل در گذشته به ویژه در مورد اشغال عراق آمریکا را سپر بلای خود کرد و برای رسیدن به منافع خود آمریکا را در باتلاقی پرهزینه و پرتلفات انداخت. ترامپ به طور کلی نسبت به سواری دادن به کشورهای دیگر و هزینه شدن برای منافع دیگران به شدت حساس است و این یکی از ارکان رویکرد ترامپ نسبت به اسرائیل و سیاستمدار فریبکاری چون نتانیاهو است.