رونق عهد بینوایان در خوزستان

زود زودی رفته بود دم در و به استقبال خوشی ها چنان شور و شوقی کاشته بود که نگو. شاید  نیم ساعت از وقتی که شنید مادرش گفته" ما هستیم، منتظرتونیم" و تلفن را قطع کرده بود دم در ایستاده و برای خودش کلی آواز خوشی سر داده است.
نادیا دختر 5 شش ساله، عینهو فرشته لنگه در حیات خانه را تا آخر باز کرده و دوست داشته الان الانه برسند و هدیه اش را بیاورند. مادرش بهش گفته بود "از مؤسسه دارن میان اینجا. همونایی که برامون وسیله و غذا میارن." نادیا بی صبرانه منتظر بود برسند تا عروسکش را ببیند. مادرش گفته که " برات عروسک آوردن".
 وقتی بچه های مؤسسه، سبد غذایی و دیگر وسایل بسته بندی شده و آرم خورده را از داخل وانت بار پایین می آوردند؛ در آن هیاهوی بی موقع کسی اما صدای نادیا را نشنید: "کو عروسکم."
 
زمانه هنگامی که مظاهر معنوی کمی بر سایر مظاهر غلبه می کند؛ به وقت ماه رمضان فرصتی پیش می آید تا جامعه در یک رفت و برگشتی به خود آید و زیر پوست خود را لمس کند، نیکوکاران، صاحبان پول و داراها به فکر بینوایان می شوند. از داشته های خود می کاهند و به نیازمندان می رسانند. در این بین اما از همه پیش قدم تر مؤسسات خیریه ای هستند که از قبل لیست نیازمندان را دارند. نه همه بلکه تعدادی از آنها را.
در اهواز و شهرهای اطراف این مؤسسات کم کم توسعه یافته و با روی هم آوردن کمک های نیکوکاران به کمک نیازمندان رفته اند. تعدادشان سال به سال گویا افزایش یافته و رو به توسعه گذاشته اند. بعضی مؤسسات هم هستند که سابقه خوبی در این راه در استان دارند. به لحاظ تأثیر گذاری و وسعت کار هم چند شعبه در برخی شهرها دایر کرده اند. حالت فقر و نیازمندی ولی این اواخر بیشتر  از قبل شده است.
عضو هیئت مدیره یکی از این مؤسسات می گوید: نیازمندی و تنگدستی در برخی مناطق اهواز و شهرهای اطراف در بین خیلی از خانواده ها ملموس است. زنان و کودکان بسیاری محتاجند. آنها نان شب هم ندارند. مؤسسه با چندین شعبه فعالیت می کند تا بخشی از این نیازها را برطرف نماید. ما غذا و لباس تهیه می کنیم و ماهیانه براشون می فرستیم. برای بعضی خانواده ها مسکن جور کردیم. داروی بعضی مریض حالان را تهیه کردیم. در برپایی مراسم جشن عروسی چندین جوان کمک کردیم. جوانان بسیار در این راه به ما کمک می کنند و نیکوکاران هم دریغ نمی کنند.
سید امین شریفی عضو هیئت مدیره موسسه خیریه فاطمه زهرا (س) ادامه می دهد : این مؤسسه با 17 نمایندگی در اهواز و شهرهای دیگر با جمع آوری کمک ها و مساعدت مؤسس آن توانسته تا حدی بخشی از نیازهای نزدیک به هزار خانوار را فراهم کند. تعدادی دانش آموز و زن بی سرپرست را هم زیرنظر دارد و به آنها کمک می کند لکن در برابر موج نیازمندیها و بینوایی به مؤسسات خیریه دیگر نیاز داریم.
عارف عباسی مدیر یکی از مؤسساتی که این اواخر پا گرفته است می گوید: وقتی وارد این فضا می شوی دیگر سخت است که آنجا را ترک کنی. نمی توانی مردمی که به شما احتیاج دارند را ترک کنی. آدمهای بسیار هستند که به کمک آدم های دیگر نیاز دارند. آنها حداقل مایحتاج زندگی را می خواهند. بنابراین وقتی می بینی خواسته آنچنان ندارند و قابل تامین است همه توان خود را جمع میکنی تا به آنها کمک کنی.
مدیر مؤسسه ندای کرامت انسانی که مؤسسه آنها نزدیک به 500 خانواده در اهواز و شهرها و روستاهای اطراف را زیر نظر دارد معتقد است چنانچه اجازه داده شود نیروهای خیرخواه و اجتماعی و افراد و جوانان داوطلب جامعه در قالب مؤسسات متشکل شوند و از موانع اداری کاسته شود، این مؤسسات می توانند بخشی از فقر و محرومیت را در جامعه کم رنگ کنند. آنها می توانند وسیله تحریک وجدان عمومی جامعه علیه فقر باشند.
به گفته عباسی مظاهر فقر و تنگدستی در اهواز و شهر و روستاهای اطراف نسبت به سالهای گذشته اخیرا کمی  پررنگ تر شده است.
 
فقر پشت دیوار نمی ماند
برای همین و به استناد گفته های برخی افراد فعال در این مؤسسه ها فقر دیگر در پشت دیوارها پنهان و مخفی نیست بلکه به خیابانها آمده و از سیاهی شب برای چهره پوشانی خود استفاده می کند. خیلی از نیازمندان که غالبا زنان و کودکان هستند به خاطر عفت خود ترجیح می دهند شبها بروند مناطق مایه دار و بالا شهری به جستجو داخل زباله ها بپردازند.
 یک مغازه دار در خیابان وهابی در منطقه اعیانی کیانپارس اهواز می گوید: شبانه معمولا از اواخر ساعت های شبانه زنان و کودکان با سن پایین به این خیابان می آیند و شروع به جست وجو داخل گاریهای زباله دان می کنند. نمی دانم چی گیرشان می آید ولی به هر حال چون شب بعد و شبهای دیگر هم می آیند حتما چیزی داره براشون.
 
نیروی امدادی بسیار
شاید بشود چیزی را پیدا کرده و فروخت و با آن نان شب خرید اما واقعیت امر نیازمندان بسیاری در شهر هستند و ما هم در حد توان به برخی از آنها کمک می کنیم. عضو هیئت مدیره یک مؤسسه خیریه غیر رسمی این را می گوید و می افزاید: جوانان زیادی می شناسنم که دوست دارند در قالب مؤسسات خیریه به کمک نیازمندان بروند ولی این اواخر تشکیل مؤسسات با مشکلات زیادی روبرو شده است و اجازه فعالیت داده نمی شود در حالیکه چنانچه ضوابط و مقررات مناسبی وضع شود ، آنقدر توانایی ها و نیروی امدادی هست که به راحتی کمک های خیرخواهانه را جمع آوری و به دست نیازمندان رساند.
 
شرایط جدید ثبت مؤسسه خیریه
معاون اداره کل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری خوزستان اما در خصوص ضوابط فعالیت مؤسسات خیریه و افرادی که تمایل به تأسیس چنین مؤسساتی دارند نظر کارشناسی دیگری دارد و می گوید: شیوه ارتباطی و جمع آوری وجوهات یا کمک ها به دلیل برخی حساسیت ها باید ضابطه مند شود. تخلفاتی در این زمینه صورت گرفته و لازم است مسائل قانونی رعایت شود. چنین نیست که هر کسی اقدام به جمع آوری وجوهات بکند بدون اینکه نظارتی بر فعالیتهای وی صورت نگیرد.
دکتر یعقوب شلیش پور به شرایط جدید ثبت مؤسسات خیریه اشاره می کند و می افزاید: در این شرایط علاوه بر داشتن حسن شهرت و معروفیت و سابقه مثبت، شرایط آورده مؤسسان هم افزوده شده که برای فعالیت در حوزه های ملی مبلغ یک میلیارد تومان، استانی 600 میلیون، مراکز استانها 300 میلیون و شهرستانها 100 میلیون تومان به عنوان آورده لحاظ شده است.
دکتر شلیش پور تعداد مؤسسات فعلی با مجوز وزارت کشور، ناجا و بهزیستی در استان را نزدیک به 300 مؤسسه می شمرد و می گوید: در شرایط جدید فعالیت مؤسسات خیریه ،نظارت مستمر بر عملکرد و رصد فعالیت ها و اقدامات مبنای تمدید اعتبار این مؤسسات است.
 
گفتمان کنش خیریه
یک نویسنده و جامعه شناس درخصوص رشد و توسعه فعالیت برخی مؤسسات که به کارههای خیرخواهانه می پردازند می گوید: می شود " گفتمان کنش خیریه .." را در مناطق محروم اهواز دید که در ببن نیروهای عرب شکل گرفته و به گفتمان مسلط نزدیک شده است. عبدالقادر سواری می گوید: اخیرا ملاحظه کردم که نیروهای اجتماعی به سمت فعالیت های خیریه سمت و سو پیدا کرده و یک "گفتمان امدادی" شکل گرفته است.
 
در مرز هیچ
همراهی چند باره افراد این مؤسسات خیریه در تفقد و جویای احوال نیازمندان در سطح مناطقی از اهواز و مردمی که به قول این جامعه شناس در مرز هیچ قرار گرفته اند، تصویرهای تراژیک برجا می گذارد؛ تصویرهایی که عنوان برجسته آن خواسته دختر بچه ای است که در انتظار عروسکش بر در نیاز نشسته و کسی پاسخش نداده است.
 
گزارش و عکس: امیر نیسی / مردم سالاری آنلاین