آیا نسخه ضدفیلتر تلگرام عرضه شد؟

امروز روز انتشار شایعات تلگرامی و در عین حال روز آغاز کوچ مسئولان از تلگرام بود. ابتدا پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار رهبری (KHAMENEI.IR) و سپس اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، فعالیت خود را تلگرام متوقف کردند. همچنین این شایعه مطرح شد که تلگرام نسخه ضدفیلتر خود را روانه بازار کرده است!
به گزارش مردم سالاری آنلاین، شواهد نشان می‌دهد که در آستانه فیلترینگ تلگرام در ایران قرار گرفته‌ایم. در چنین فضایی طبیعی است که برخی از شایعات نیز در فضای مجازی حول و حوش تلگرام ایجاد شود.
امروز کانال تلگرامی KHAMENEI.IR که قریب یک میلیون عضو در تلگرام دارد، به فعالیت تلگرامی خود پایان داد. در آخرین پست این کانال آمده است: «در راستای پاسداشت منافع ملّی و برای رفع انحصار از پیام‌رسان تلگرام، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (KHAMENEI.IR) فعالیت خود را در این پیام‌رسان، از این لحظه متوقف می‌کند. این اقدام KHAMENEI.IR که پیش از شروع برنامه‌ی رسمی نهادهای کشور در توقف استفاده از تلگرام انجام می‌شود، برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی و رفع انحصار فضای مجازی از پیام‌رسان‌های غیرایرانی است».
پس از توقف فعالیت کانال دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب در تلگرام، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور نیز آخرین پست تلگرامی خود را منتشر و اعلام کرد که «در چارچوب قوانين و مقررات كشور» به پیام‌رسان‌های داخلی کوچ خواهد کرد.
 
تلگرام ضد فیلتر شد؟
علاوه بر توقف فعالیت مسئولان در تلگرام، بازار شایعات حول و حوش تلگرام نیز امروز داغ بود. در شایعه‌ای مطرح شد که جدیدترین نسخه تلگرام، یعنی نسخه 4.8.6، که روز 28 فروردین منتشر شده است، ضدفیلتر است و همان نسخه‌ای است که فیلترینگ را تا آمدن نسخه بلاک‌چین تلگرام و آغاز به کار ارز مجازیِ این پیام‌رسان دور می‌زند. همچنین این شایعه مطرح شد که ورژن جدید تلگرام تنها در روسیه قابل دانلود است و این نسخه برای ساکنان ایران جواب نمی‌دهد.
حذف جدیدترین نسخه تلگرام از اپلیکیشن کافه بازار که محبوب‌ترین فروشگاه اندرویدی در ایران است، این شایعات را تقویت کرد و حتی در فضای مجازی گفته شد که حذف این نسخه به دستور به دستور «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» صورت گرفته است. در حال حاضر نسخه 4.8.4 تلگرام بر روی کافه بازار موجود است.
با این حال، این خبر که ساکنان ایران نمی‌توانند نسخه 4.8.6 تلگرام را دانلود کنند، صحت نداشت و این نسخه از طریق گوگل پلی به راحتی قابل دانلود است. از این گذشته تلگرام به طور رسمی تأیید نکرده است که ورژن جدیدش غیرقابل فیلتر است و در قابلیت‌های این ورژن نیز اساساً چنین چیزی ذکر نشده است. با توجه به این موضوع مشخص نیست شایعه ورود تلگرام ضدفیلتر اساساً از کجا شکل گرفته است.
پاول دوروف موسس و مدیرعامل روز گذشته و همزمان با آغاز فیلترینگ تلگرام در روسیه، در کانال شخصی‌اش نوشت که اعطای هدایای بیت‌کوینی به شرکت‌ها و افرادی که وی‌پی‌ان‌ها و سایر فیلترشکن‌ها را توسعه می‌دهند، آغاز کرده است. وی گفته است که امسال میلیون‌ها دلار در این راه، یعنی حمایت از فیلترشکن‌ها، به صورت خیرخواهانه خرج خواهد کرد. دوروف هدف از این کار را «حمایت از آزادی اینترنت در روسیه و جاهای دیگر» عنوان کرده است.
با این حال وی مدعی نشده است که نسخه جدید تلگرام ضدفیلتر است. دوروف گفته است که به دو دلیل اتصال شهروندان روسی به تلگرام کاهش چندانی نیافته است: اول به این دلیل که آن‌ها از وی پی ان و سایر فیلترشکن‌ها استفاده کردند و دوم به این دلیل که تلگرام برخی از سرورهای خود را به شرکت‌های ثالث نظیر گوگل و آمازون منتقل کرده است تا تلگرام به صورت نسبی در روسیه در دسترس باشد.
بنابراین این خبر که تلگرام نسخه ضدفیلتر خود را عرضه کرده است نیز شایعه‌ای بیش نبود. امروز همچنین با ایجاد یک اختلال در تلگرام، این شایعه ایجاد شد که فیلترینگ تلگرام در ایران عملی شده است. با این حال پس از یک ساعت و نیم، اختلال تلگرام برطرف شد.
 
داستان تلگرام، ارز مجازی و ضدفیلترینگ شدن
مسئولان تلگرام بیش از این گفته‌اند که تلگرام زمانی صدر در صد ضدفیلتر می‌شود که ارز مجازی خود را راه‌اندازی کند. در واقع، مسئولان تلگرام قصد دارند این شبکه مجازی را به یک پلتفرم بسیار پیشرفته منتقل کنند که احتمالاً یکی از جنبه‌های آن قابلیت ضدفیلترینگ تلگرام خواهد بود. تلگرام به احتمال زیاد قصد دارد در سال جاری میلادی با صرف هزینه‌های بسیار زیاد، یک پلتفرم «بلاک‌چین» (Blockchain) مختص به خود و یک ارز دیجیتال به نام «گرام» راه‌اندازی کند. بلاک چین یک پایگاه داده‌ (DataBase) توزیع شده است که به‌عنوان یک دفتر اطلاعاتی توزیع شده، شناخته می‌شود. از این پایگاه داده می‌توان برای ثبت چیزهای مختلفی و مهم‌تر از همه برای ارسال و دریافت پول‌های مجازی استفاده کرد.
نتیجه عملی تکنولوژی بلاک چین، ایجاد راهی تضمین شده و امن برای انتقال یک ارز دیجیتال از فردی به فرد دیگر به وسیله اینترنت است. بیت‌کوین با استفاده از پلتفرم بلاک‌چین نمونه‌ای موفق از ارزهای دیجیتال را رقم زد و تلگرام قصد دارد با یک پلتفرم بلاک‌چین مختص به خود که نسل سوم بلاک‌چین محسوب می‌شود، پول دیجیتال گرام را روانه بازار کند.
پلتفرم جدید تلگرام، «شبکه باز اطلاعات تلگرام» نام دارد و پاول دوروف مدیرعامل تلگرام، با استفاده از این پلتفرم قصد دارد تلگرام را به قوی‌ترین شبکه اجتماعی موجود در جهان تبدیل کند. بستر جدید نه تنها امکان فیلتر کردن تلگرام را برای همیشه از بین می‌برد، بلکه باعث می‌شود تا با کاربرد ارز مجازی «گرام»، نقل و انتقال پول از طریق تلگرام و بدون نظارت دولت‌ها و بانک مرکزی کشورها صورت گیرد. در واقع، تکنولوژی جدید به تلگرام این قدرت را می‌دهد تا هم کنترل دولت‌ها بر محتوای شبکه‌های مجازی و فیلتر کردن آن‌ها و هم کنترل آن‌ها بر مبادلات پولی را از بین ببرد! زمان انتقال تلگرام به این پلتفرم پیشرفته هنوز به طور قطعی مشخص نیست و گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که در سال 2018 این اتفاق روی خواهد داد.