قیمت نزولی دلار در مقابل نرخ‌های صعودی طلا

وضعیت بازار ارز با اقدامات بانک مرکزی تغییر کرده و امروز (شنبه 5 اسفند) در اولین روز هفته، دلار در کانال 4400 تومانی مبادله شد. با این حال، وضعیت بازار طلا همچنان ملتهب است و سکه بهار آزادی دوباره وارد کانال 1 میلیون و 500 هزار تومانی شد.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، با اقدام قاطع دولت و بانک مرکزی و پس از این که پلیس با حضور در سبزه میدان و خیابان فردوسی تهران اقدام به بازاداشت دلالان ارز کرد، شرایط بازار تغییر کرد و امروز در ادامه روند نزولی قیمت ارز، هر دلار آمریکا 4 هزار و 475 تومان مبادله شد. بانک مرکزی همزمان با اقدام قاطع در مقابل حاکم شدن فضای سوداگری بر بازار ارز، عرضه ارز را نیز از حالت قطره‌چکانی خارج کرد و با افزایش عرضه، قیمت‌ها شکسته شد. تا قبل از این اقدامات، دلار حتی به کانال 5 هزار تومانی نیز تنه زده بود اما هم‌اکنون شرایط بازار تغییر کرده است.
تغییر شرایط بازار را چگونه می‌توان توصیف کرد؟ در یک کلام در حال حاضر شاهد صف‌های طویل در برابر صرافی‌ها برای خرید دلار نیستیم و برعکس حتی عرضه دلار بر تقاضای برای آن پیشی گرفته است. این روند، یعنی پیش گرفتن عرضه دلار بر تقاضا برای آن، به نزولی کردن قیمت‌ها کمک کرده‌ و حالا صرافی‌ها پیش‌بینی می‌کنند که روند کاهش قیمت دلار همچنان ادامه داشته باشد. در واقع، حذف عامل سوداگرانه باعث شده تا سرمایه‌گذاران خُرد دیگر تمایلی به خرید دلار نداشته باشند. برعکس عده‌ای از سرمایه‌گذاران خرد که در هفته‌های گذشته با تقاضای خود و اقدام عجولانه برای خرید دلار به افزایش قیمت‌ها کمک کردند، حالا از ترس کاهش بیشتر قیمت‌ها، برای فروش دلارهایی که خریداری کرده‌اند، اقدام می‌کنند! با ادامه یافتن این روند نزولی، احتمالاً مثل همیشه سرمایه‌گذاران خرد، قربانی التهابات بازار خواهند شد.
دلار آمریکا در ابتدای سال جاری در کانال 3700 تومانی مبادله می‌شد. اگر بخواهیم کانال فعلی مبادله دلار، یعنی 4400 تومانی را ملاک بگیریم، در 11 ماه نخست سال جاری قیمت دلار حدود 19 درصد افزایش یافته است. این میزان از افزایش قیمت دلار چندان با تورم داخلی (حدود 10 درصد) نسبتی ندارد و ممکن است با کاهش تقاضا برای دلار تا آغاز سال جدید، باز هم قیمت دلار کاهش بیشتری را تجربه کند.
در نقطه مقابل، بازار سکه وضعیت متفاوتی را تجربه می‌کند. قیمت سکه که همزمان با اقدامات قاطع بانک مرکزی در بازار ارز، از کانال 1 میلیون و 500 هزار تومانی پایین آمده بود، امروز مجدداً افزایش یافت و در حال حاضر سکه امامی در قیمت 1 میلیون و 517 هزار تومان مبادله می‌شود. در کل، در ماه‌های گذشته، دوره التهابات در بازار طلا، بیش از بازار ارز بوده است. سکه کار خود را در سال 96 در کانال یک میلیون و 200 هزار تومانی آغاز کرد. مبادله سکه در کانال 1 میلیون و 500 هزار تومانی به این معناست که نسبت به اول سال، قیمت سکه 25 درصد افزایش یافته است. در مقایسه با افزایش 19 درصدی قیمت دلار، این امر مهارناپذیری بیشتر بازار سکه را نشان می‌دهد.
اقدامات بازار مرکزی در بازار سکه هم چندان کارساز نبوده و حراج سکه توسط بانک کارگشایی در خیابان مولوی تهران نتوانسته مشکل التهابات این بازار را حل کند. در واقع نزولی نشدن قیمت سکه، در عین نزولی شدن بازار ارز، حاکی از این است که سوداگری در بازار طلا همچنان خاتمه نیافته است. قیمت یک گرم طلای 18 عیار نیز که رکورد تاریخی 150 هزار تومانی را شکسته بود، تنها اندکی کاهش یافته و در حال حاضر به 145 هزار تومان رسیده است. اگر این قیمت را با قیمت پیشینِ طلای گرمی، یعنی 110 هزار تومان مقایسه کنیم، باز هم افزایش شدید قیمت طلا رامشاهده خواهیم کرد.
در مجموع، سوداگری بازار ارز را، حداقل به صورت موقتی، ترک گفته اما همچنان در بازار طلا حضور چشمگیری دارد. اقدامات موثرتر بانک مرکزی در بازار طلا و مداخله گسترده‌تر از طریق افزایش عرضه سکه می‌تواند التهابات این بازار را نیز مهار کرده و سوداگری را از آن دور کند. این چهره کوتاه‌مدت بازار طلا است. در بلندمدت اما ما همچنان شاهد مشکل مزمن اقتصاد ایران هستیم: نقدینگی‌های خرد که مجموع آن‌ها عدد عظیمی می‌شود به جای روانه شدن به سمت فعالیت‌های مولد تولیدی به بازارهایی نظیر طلا و ارز روانه می‌شود و این امر هر از چندگاهی قیمت‌ها را در این بازارها نجومی می‌کند. مشخص نیست که این مشکل مزمن کی از دست از سر اقتصاد ایران برمی‌دارد؟!