ماجرای واگذاری پالایشگاه کرمانشاه چیست؟

موضوع واگذاری پالایشگاه کرمانشاه طی ماههای اخیر بارها با انتقادات مختلفی مواجه شده است؛ انتقاداتی که با پاسخ اغلب دولتمردان که حامی واگذاری آن هستند مواجه شده است. اما ماجرای واگذاری این پالایشگاه که پس از پالایشگاه آبادان، دومین پالایشگاه قدیمی ایران محسوب می شود چیست؟
به گزارش مردم سالاری آنلاین، درخواست تحقیق و تفحص از نحوه واگذاری پالایشگاه کرمانشاه به بخش خصوصی اولین بار 20 فروردین ماه امسال با حضور طیب نیا وزیر وقت اقتصاد در کمیسیون انرژی مجلس بررسی شد و به سرانجام نرسید، اما روز 16مهر ماه در جلسه علنی مجلس تصویب شد. دو هفته پس از تصویب تحقیق و تفحص، احمد صفری یکی از نمایندگان کرمانشاه، در یک نشست خبری از ابهامات این واگذاری سخن گفت و از واگذاری پالایشگاه به فردی که در حوزه نفت سابقه ای ندارد انتقاد کرد. یک روز قبل از صفری، سید جواد حسینی‌کیا نماینده مردم سنقر نیز گفته بود پالایشگاه قرار است به فردی واگذار شود که شیرفروش بوده و در بخش لبنیات بوده است و پول خرید پالایشگاه را با دریافت وام ۵ میلیاردی از بانک دی تأمین کرده است. صفری هم گفته بود : "داشتن ۵ سال اهلیت مدیریت و خوشنام بودن از لحاظ مالی به‌عنوان مولفه‌های اصلی برای واگذاری است. اهلیت مدیریت یعنی فردی که قرار است مدیرعامل پالایشگاهی شود، باید سابقه کار در وزارت نفت داشته یا به نوعی مرتبط با این حوزه کار کرده باشد ولی ایشان نه فقط سابقه کار در حوزه نفت را ندارد که خوشنام مالی نیز نیست؛ به طوری که براساس اطلاع ما و استعلام از بانک ایشان از بانک تجارت کیش تا بانک ملت کرمانشاه بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان بدهی و اقساط معوقه دارد."
یکی از سایتهای تخصصی حوزه انرژی چندی پیش درباره ماهیت خریدار پالایشگاه کرمانشاه توضیح داد. ه – د همان هوشنگ دامیار مدیرعامل شركت شير و لبنيات پاستوريزه بيستون سهامي خاص است که در بيستون كيلومتر 30 جاده كرمانشاه همدان واقع شده و در تاريخ 1344125 تحت شماره 260 با سرمايه اوليه 40 ميليون ريال در شهر كرمانشاه به ثبت رسيده است. این کارخانه در سال 1347 با ظرفيت اسمي روزانه 5 تن انواع فرآورده هاي لبني شامل شير ماست كره و روغن مورد بهره برداري قرار گرفت و در سال 1355 با نصب ماشين آلات جديد ظرفيت كارخانه به 55  تن در يك شيفت افزايش يافت و اين ظرفيت با توسعه در سالهاي بعد به ميزان 80 تن در روز رسيده است. در تیرماه سال 1393، شیرولبنیات بیستون به مدیریت هوشنگ دامیار به عنوان یکی از واحدهای صنعتی نمونه استان کرمانشاه انتخاب شد و مورد تقدیر قرار گرفت. بهمن ماه سال 95 نیز قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت به این واحد صنعتی رفت تا در کنار هوشنگ دامیار، سردخانه بزرگ و مجهز کارخانه شیر و لبنیات پاستوریزه بیستون را افتتاح کند. اما وقتی این مدیر نمونه حوزه لبنیات، وارد حوزه نفت شد تا پالایشگاه کرمانشاه را خریداری کند حاشیه ها درباره او آغاز شد.
دی ماه سال گذشته جعفر سبحانی مشاور مدیرکل سازمان خصوصی سازی گفته بود: مزایده واگذاری پالایشگاه نفت کرمانشاه در کمال صحت،‌ ‌شفافیت و به صورت کاملا قانونی برگزار شده است. وی همچنین در باره انتقاد از پایین بودن قیمت واگذاری شرکت پالایش نفت کرمانشاه گفته بود: قیمت گذاری سهام این شرکت مانند سایر واگذاری ها بر مبنای نظر کارشناس های رسمی دادگستری بوده که شامل کارشناس زمین، ماشین آلات و... بوده است.
اما در همان زمان رئیس مجمع نمایندگان استان کرمانشاه در جلسه شورای اداری کرمانشاه گفته بود: قیمتی که برای فروش پالایشگاه کرمانشاه پیشنهاد شده یک هزار و 800 میلیارد ریال است که رقم ناچیزی است. سیدقاسم جاسمی افزود: این قیمت در حالی مطرح شده که اگر تنها بخشی از تجهیزات پالایشگاه به فروش برسد درآمدی بیش از آن کسب خواهد شد. جدا از تجهیزات موجود در پالایشگاه، 2 هزار میلیارد ریال نیز تجهیزات در آن موجود است بنابراین رقم پیشنهادی بسیار ناچیز و فروش آن نیز غیرعاقلانه است.
اما واگذاری پالایشگاه چگونه صورت گرفت؟ سازمان خصوصی سازی 20 دی 95 وقتی پاکت های مزایده واگذاری بلوک حدود 60 درصدی سهام شرکت پالایش نفت کرمانشاه را باز کرد، بالاترین قیمت پیشنهادی از طرف فردی ارائه شده بود که از اعضای اصلی هیات مدیره یک شرکت ثروتمند است. بر اساس گزارشی که خبرگزاری رسمی دولت منتشر کرده بود، قیمت پایه سازمان خصوصی سازی برای پالایش نفت کرمانشاه هزار و 795 میلیارد ریال بود اما وی برای صاحب شدن 80 میلیون سهم این شرکت '2100 میلیارد ریال' پیشنهاد کرده که که 200 میلیارد ریال از رقیب اصفهانی اش بیشتر بود. در اولین اقدام برای واگذاری شرکت پالایش نفت کرمانشاه، هر سهم 42 هزار ریال قیمت گذاری شده بود که ظاهرا مشتری خود را در فرابورس پیدا نکرده بود تا اینکه با تبدیل واگذاری به روش مزایده و کاهش قیمت هر سهم به 22 هزار و 183 ریال، شرکت تجارت گستر بیستون صاحب آن شد. برنده مزایده شرایط خوبی برای پرداخت بهای شرکت پالایش نفت کرمانشاه دارد؛ او 10 درصد قیمت را نقد پرداخت کرد سپس 2 سال تنفس دارد و پس از آن بقیه قیمت را در اقساط 6 ماهه و طی هشت سال تسویه می کند.60 درصد سهام پالایش نفت کرمانشاه که اکنون واگذار شده، متعلق به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران بود و 40 درصد دیگر به سهام عدالت تعلق دارد. البته در سال 90، 55 درصد سهام پالایشگاه بابت بدهی دولت به 9 بانک‌ کشور واگذار شده بود که این مصوبه در سال 94 از سوی دولت یازدهم لغو شد.
مهمترین عامل اعتراض به نحوه واگذاری پالایشگاه کرمانشاه، قیمت آن است که با توجه به بدهی های پالایشگاه، خریدار و همچنین دولت، از واگذاری دفاع می کنند اما نمایندگان استان در مجلس و همچنین امام جمعه کرمانشاه مخالف این واگذاری هستند.
تیرماه امسال خبر اخراج تعدادی از کارگران و کارمندان رسمی این پالایشگاه رسانه ای شد اما چند روز بعد، سهراب بر اندیشه رئیس هیئت مدیره پالایشگاه کرمانشاه یک نشست خبری تشکیل داد و گفت : ما در مقابل قانون تمکین محض میکنیم و اگر در پالایشگاه حضور یافتیم بر اساس قانون بوده و اگر قانون تشخیص دهد نباشیم به دیده منت می‌پذیریم و تمام هم و غم ما بر مبنای تعامل است.
در همان نشست خبری، هوشنگ دامیار خریدار پالایشگاه و عضو هیات مدیره هم توضیحاتی ارائه داد و با بیان اینکه بر اساس آخرین قیمت عرضه سهام پالایشگاه در فرابورس، قیمت هر سهم 22 هزار و 183 ریال بود، گفت: بر این اساس قیمت مجموع سهام واگذار شده پالایشگاه(بیش از 134 میلیون سهم) رقمی معادل حدود 179 میلیارد تومان بود که برای واگذاری پالایشگاه با این قیمت هیچ متقاضی وجود نداشت. در ادامه واگذاری پالایشگاه از طریق مزایده در دستور کار قرار گرفت و مزایده از طریق روزنامه‌های کثیرالانتشار اطلاع رسانی شد که در نهایت دو نفر متقاضی شدند که هیچکدام از قیمت پیشنهادی طرف مقابل خبر نداشتند.
اما آیا تحقیق و تفحص از نحوه واگذاری پالایشگاه کرمانشاه، در مجلس به سرانجامی می رسد؟ گذشت زمان پاسخ این پرسش را روشن خواهد کرد.