شبهه ناداوری

سی وپنجمین جشنواره فیلم فجر را می توان یکی از ضعیف ترین دوره های این جشنواره دانست. انتخاب هیات داوران ،انتخاب فیلم های راهیافته به بخش سیمرغ ، نحوه بلیط فروشی و انتخاب نامزدهای سودای سیمرغ و... جزو نقاط ضعف این دوره از جشنواره فیلم فجر بوده است.بطوریکه با نگاهی به اعضا هیات داوران سی و چهارمین دوره و مقایسه آن با سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم فجر می توان به پایین بودن سطح داوران پی برد. ابوالحسن داوودی، محمد داوودی، مجتبی راعی، سید جمال ساداتیان، منوچهر شاهسواری ، مهدی فخیم زاده و نیکی کریمی هیات داوران دوره قبل و «محمدرضا هنرمند»، «شهرام اسدی»، «محمدمهدی دادگو»، «محمدرضا تخت‌کشیان»، «رویا نونهالی»، «ایرج رامین‌فر» و «اکبر نبوی» هیات داوران این دوره بودند.ضعف انتخاب فیلم ها نیز شاید ناشی از ضعف هیات داوران دانست.برای مثال انتخاب نشدن ففیلم "کاناپه" کیانوش عیاری و راه یافتن فیلم های بی محتوا و همچنین انتخاب آنها بعنوان کاندیدای دریافت بهترین فیلم،کارگردان،فیلم نامه و ... نشان از ضعف هیات داوران این دوره است.با نگاهی به فیلم های راهیافته به بخش سودای سیمرغ و کاندیدا شدن فیلم زیر سقف دودی پوران درخشنده در بخش های بهترین کارگردانی و همچنین بهترین فیلم آخرین اثر پوران درخشنده شبهه های در معیارهای هیات داوران به وجود می آید.زیرا آخرین اثر پوران درخشنده پایین‌تر از حد انتظار و هر استانداردی ظاهرشده است. شعارزدگی و دیالوگ‌های پرطمطراق فمینیستی باعث می‌شود احساس کنید در حال تماشای فیلمی از تهمینه میلانی هستید. نگاه کلیشه‌ای درخشنده به جوانان و زندگی امروزه‌شان چنان مضحک است که حتی خنده‌دار هم نیست.همچنین استفاده بی مورد از هلی شات‌ که هیچ نقشی در روایت ندارند،از پیش پا افتاده ترین ضعف های این فیلم است که هیات داوران چشم های خود را بر روی آنها بسته اند و فیلم پوران درخشنده را بعنوان کاندیدای دریافت بهترین فیلم و بهترین کارگردانی انتخاب کردند!
از دیگر فیلم های انتخاب شده توسط هیات داوران "نگار" است.نگار از لحاظ کارگردانی ضعف های جدی دارد اما در اتفاقی عجیب بعنوان کاندیدای بهترین کارگردانی انتخاب شده است.این فیلم هیچ چیز جدیدی ندارد و یک اثر شبیه به "اعترافات ذهن خطرناک من" و آنهم خیلی ضعیف تر از آن است.از طرفی این فیلم فرمی ندارد و رخدادها در آن مبهم است در نتیجه بی محتواست.
از سوی دیگر برخی فیلم ها که استحقاق قرار گرفتن در بخش های کارگردانی،صدا گذاری،صدابرداری،بهترین بازیگر نقش اول زن،بهترین بازیگر نقش اول مرد و فیلم نامه را داشتند اما از نگاه هیات داوران دور ماند،می توان به فیلم انزوا،رگ خواب،بیست و یک روز بعد، سدمعبر،ویلایی ها و آباجان اشاره کرد.
باران کوثری: کف کرده ام
از این رو محمدرضا شفاه تهیه‌کننده فیلم سینمایی «بیست و یک روز بعد» به کارگردانی محمدرضا خردمندان با اعتراض به نامزدهای اعلام شده از سوی داوران سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به مهر گفت: ماجرای بی مهری به فیلم «بیست و یک روز بعد» از روز اعلام برنامه نمایش فیلم مشخص شد. کسانی که پیش از شروع جشنواره نسخه ای از فیلم را دیده بودند و مورد توجه آنها قرار گرفته بود بعد از دیدن جدول فیلم با من تماس می گرفتند که چرا چنین برنامه نمایشی را برای فیلم در نظر گرفته اند. در واقع همه می دانند اکران یک فیلم در ساعت ۱۸ آن هم در روز آخر جشنواره فیلم فجر به این معنا است که کسی این فیلم را نمی بیند و رسانه ها نیز به دلیل دیده نشدن فیلم، چیزی درباره آن نمی نویسند.
باران کوثری نیز به نبودن نام حامد بهداد در لیست بهترین نقش اول مرد واکنش نشان داد و در صفحه اینستاگرام خود اینگونه نوشت: همیشه گفته‌ام که در جشنواره‌هایی که هیئت داوری، داوری می‌کند منتظر هَر نتیجه‌ای باید بود چون بحث سلیقه است. هنوز هم، با نبودن یکی از فیلم‌های محبوب کارنامه‌ام (سدمعبر) در فهرست خیلی از رشته‌ها، همچنان به این حرفم معتقدم، اما از نبودن حامد بهداد در بین نامزدهای بازیگر مرد "کف کرده‌ام". من امسال فیلم زیاد ندیده‌ام اما مطمئنم حامد لااقل به لحاظ تکنیک و ایفای نقش متفاوت از خیلی‌ها بهتر بود. متعجبم! و غمگین! خیلى زیاد! کارگردانی محسن و فیلمبرداری مرتضی و گریم محمود بماند ...

اما خوشحالم که حتی در این داوری که آنقدر با سلیقه من متفاوت است، دشواری تولید فیلمی دیده شده که به ظاهر ساده است: فِراری. جهانگیر کوثری تهیه‌کننده خصوصی است، به معنای کلمه (بدون رانت و وام و نام حذف شده نهاد و سازمان). خودش هست و خودش، و همه اعتقادش به سینمایی که کمتر تهیه‌کننده‌ای، تولیدش را ریسک می‌کند.من، منِ بازیگر، منِ بارانِ بابا، دستش را می‌بوسم و به جسارتش افتخار می‌کنم.
بی‌عدالتی در فستیوال فجر
منوچهر هادی کارگردان «به کارگر ساده نیازمندیم»؛ منتقد جشنواره فیم فجر امسال از منظر داوری‌ها؛ در متنی در اینستاگرامش خطاب به دخترش سوفیا نوشت:
سوفیای عزیزم؛ عشق بابایی؛ شرمنده تو و عوامل کارگر ساده شدم. الان با چشمانی پر از اشک این متن‌ و می‌نویسم. از این بی‌عدالتی در فستیوال فجر. بزرگی به من گفت تو این کشور باید یاد بگیری حقتو بخورن و هیچی نگی. عزیز بابا من حقمو از این سینما می‌گیرم. کاری می‌کنم که به غیرت پدرت افتخار کنی. متاسفم برای این داوری و این بی‌عدالتی. واگذارتان به سلطانِ عدالت هر کی که هست، چون واقعاً نمی‌دانم کیه.
من منوچهر هادی با انگیزه‌ای مضاعف ادامه می‌دم و افتخار می‌کنم که افراد گروهم در بین این کاندیداها که همشون برام محترم هستن؛ نیستن.
ساره بیات نیز بعد از نمایش فیلم بیست و یک روز بعد در سینما فرهنگ و پس از اعلام نامزدهای بخش‌های مختلف جشنواره فیلم فجر گفت: امیدوارم کارگردان "بیست و یک روز بعد" انرژی تماشاگران فیلم را به‌جای جوایز متعدد به خانه ببرد. بازیگر فیلم بیست و یک روز بعد با انتشار فیلمی که در آن با تماشاگرانش صحبت کرده؛ از داوری‌ها انتقاد و به مخاطبانش اعلام کرده که فیلم را برای آنها ساخته است نه داوران جشنواره فیلم فجر.

سیمرغ کیلویی چند؟
همچنین محمد حسین مهدویان کارگردان فیلم «ماجرای نیمروز» که این فیلم در هشت رشته بخش مسابقه سیمرغ کاندید شده است نیز در یادداشتی بسیار تند و تامل‌برانگیز که در صفحه اینستاگرام خودش منتشر کرده؛ به نحوه داوری اعتراض کرده و نوشته است:
«خدا رحمت کنه جلال‌آل احمد رو. به خواهرزاده‌اش آقای حسین دانائی که ظاهرن خیلی دوست داشته مقاله‌ای چیزی توی مجله‌ای چاپ کنه گفته بود: حرف‌ات آگه حرف باشه روی دیوار طویله اورازان هم که بنویسی، فرداش تا ته بندرعباس می‌ره و همه می‌شنون و روشون اثر هم می‌ذاره. اگر هم حرف نباشه، سیمین توی مجله فردوسی هم که چاپ کنه، مردم خیلی که به سرت منت بذارن توش سبزی پاک می‌کنن.
دوستان عزیزم هادی بهروز (مدیر فیلم‌برداری)، سجاد پهلوان‌زاده (تدوین‌گر)، ابراهیم امینی (نویسنده)، محسن دارسنج (طراح گریم)، حبیب خزایی‌فرفر (آهنگ‌ساز)، احمد مهران‌فر (بازیگر)، مهرشاد ملکوتی (صداگذار) و هادی ساعدمحکم (صدابردار)، زحمات شما رو اصحاب رسانه، منتقدان، هنرمندان و مهم‌تر از همه مردم عزیز و عاشقان سینما دیدند. سیمرغ کیلویی چند... همه جا حرف شماست.... برید خدا رو شکر کنید که حرف شما از روی دیوار این ... رفت تا همون‌جایی که باید بره.»
پرحاشیه‌ترین فیلم جشنواره یعنی «قاتل اهلی» به کارگردانی مسعود کیمیایی هم در هیچ بخشی شایسته دریافت جایزه و نامزدی دانسته نشد. از این میان منصور لشگری قوچانی تهیه کننده فیلم جنجالی «قاتل اهلی» به نامزد نشدن این فیلم در هیچ رشته ای به وضعیت داوری در جشنواره سی و پنجم اعتراض کرد و گفت: نمی‌دانم چرا فیلم قاتل اهلی در هیچ بخشی نامزد نشده و زمانی که اسامی نامزدها را خواندم حالم بد شد من معتقدم پرویز پرستویی و امیر جدیدی و همچنین طراحی صحنه و لباس فیلم و فیلمبرداری فیلم مستحق نامزدی بودند.
همچنین فیلم‌هایى چون «کارگر ساده نیازمندیم»، «شماره ١٧ سهیلا»، «کمدى انسانى»، «فصل نرگس»، «آذر» و «مادرى» و «خانه» در هیچ بخشی از سی‌وپنجمین جشنواره فیلم فجر نامزد نشده‌اند.اسامی نامزدهای بخش مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به شرح زیر است:

نامزدهای بهترین عکس

- امیرحسین شجاعی برای مجموعه عکس های فیلم رگ خواب
-امید صالحی برای مجموعه عکس های فیلم اسرافیل
-مریم تخت کشیان برای مجموعه عکس های فیلم نگار
- احمدرضا شجاعی برای مجموعه عکس های فیلم خفه گی
- سحاب زری‌باف برای مجموعه عکس های فیلم ماجرای نیمروز

نامزدهای بهترین چهره‌پردازی

- سودابه خسروی برای اسرافیل
- عبدالله اسکندری برای خوب، بد، جلف
- ایمان امیدواری برای زیر سقف دودی
- مهرداد میرکیانی برای یک روز بخصوص
-علی بهرامی فر برای ایتالیا ایتالیا

نامزدهای بهترین جلوه‌های بصری

- محمد لطفعلی برای آباجان
- مهدی قاسمی برای ویلایی‌ها
- سینا قویدل برای رگ خواب
- محمدرضا نجفی امامی برای بیست و یک روز بعد
- کامران سحرخیز و امیر سحرخیز برای پشت دیوار سکوت

نامزدهای بهترین جلوه‌های ویژه میدانی

- آرش آقابیک برای خفه‌گی / رگ خواب
- حمید رسولیان برای گشت ۲ / چراغ های ناتمام
- ایمان کرمیان برای ویلایی ها
- ارشا اقدسی برای سارا و آیدا / یک روز بخصوص
- محسن روزبهانی برای ماجرای نیمروز

نامزدهای بهترین طراحی صحنه

- کامیاب امین عشایری برای یک روز بخصوص
- امیرحسین قدسی برای نگار
- کیوان مقدم برای تابستان داغ
- محسن نصراللهی برای بدون تاریخ، بدون امضاء
-بهزاد جعفری طادی برای ماجرای نیمروز

نامزدهای بهترین طراحی لباس

- نگار نعمتی برای نگار
- نازنین خزاعی برای تابستان داغ
- بهزاد جعفری طادی برای ماجرای نیمروز
- مه لقا ناقد برای ویلایی‌ها
- کامیاب امین عشایری برای یک روز بخصوص

نامزدهای بهترین صدابرداری

-عباس رستگارپور برای زیرسقف دودی
- پرویز آبنار برای فراری
- داریوش صادقپور و محمود کاشانی برای تابستان داغ
- امین میرشکاری برای بدون تاریخ، بدون امضاء
-وحید مقدسی برای نگار

نامزدهای بهترین صداگذاری

- پرویز آبنار برای فراری
- سیدعلیرضا علویان برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- حسین ابوالصدق برای نگار
- محمدرضا دلپاک برای زیر سقف دودی
- امیرحسین قاسمی برای تابستان داغ

نامزدهای بهترین موسیقی

- حامد ثابت برای تابستان داغ
- پیمان یزدانیان برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- ستار اورکی برای ویلایی ها
- یحیی سپهری شکیب برای فراری
- کریستف رضاعی برای نگار

نامزدهای بهترین تدوین

- سپیده عبدالوهاب برای سدمعبر
- بهرام دهقان برای نگار
- حسن حسندوست برای فراری
- سهراب خسروی برای تابستان داغ
- احمد مرادپور برای سارا و آیدا

نامزدهای بهترین فیلمبرداری

- مسعود سلامی برای گشت ۲
- پیمان شادمانفر برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- بهرام بدخشانی برای نگار
- محمد آلادپوش برای سوفی و دیوانه
- هومن بهمنش برای تابستان داغ

نامزدهای بهترین بازیگر مکمل زن

- گیتی قاسمی برای سدمعبر و ویلایی‌ها
- مینا ساداتی برای تابستان داغ
- زکیه بهبهانی برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- ثریا قاسمی برای ویلایی ها
- شبنم مقدمی برای آباجان

نامزدهای بهترین بازیگر مکمل مرد

- ساعد سهیلی برای گشت ۲
- نوید محمدزاده برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- هادی حجازی فر برای ماجرای نیمروز
- نادر فلاح برای سدمعبر و انزوا
- جواد عزتی برای ماجرای نیمروز

نامزدهای بهترین بازیگر نقش اول مرد

- امیر آقایی برای بدون تاریخ، بدون امضاء
- محسن تنابنده برای فراری
- مهرداد صدیقیان برای ماجرای نیمروز
- علی مصفا برای تابستان داغ
- حمید فرخ نژاد برای خوب، بد، جلف

نامزدهای بهترین بازیگر نقش اول زن

- مریلا زارعی برای زیر سقف دودی
- لیلا حاتمی برای رگ خواب
- پریناز ایزدیار برای تابستان داغ
- غزل شاکری برای سارا و آیدا
- سارا بهرامی برای ایتالیا ایتالیا
- هدیه تهرانی برای اسرافیل

نامزدهای بهترین فیلمنامه

- منیر قیدی و ارسلان امیری برای ویلایی ها
- کامبوزیا پرتوی برای فراری
- پیام کرمی برای تابستان داغ
- سعید روستایی برای سدمعبر
- وحید جلیلوند و علی زرنگار برای بدون تاریخ، بدون امضاء

نامزدهای بهترین کارگردانی

- وحید جلیلوند برای بدون تاریخ ،بدون امضاء
- ابراهیم ایرج زاد برای تابستان داغ
- پوران درخشنده برای زیر سقف دودی
- حسین مهدویان برای ماجرای نیمروز
- علیرضا داوودنژاد برای فراری
-رامبد جوان برای نگار

نامزدهای بهترین فیلم

- جهانگیر کوثری برای فراری
- جواد نوروزبیگی برای تابستان داغ
- پوران درخشنده برای زیر سقف دودی
- سیدمحمود رضوی برای ماجرای نیمروز
-علی جلیلوند برای بدون تاریخ، بدون امضاء

حال باید دید با انتخاب نامزد بخش های مختلف جشنواره سی و پنجم توسط هیئت داوران سیمرغ بر شانه کدام فیلم ها خواهد نشست.
علامه عزیزی