آن کوزه که شکست، هزارساله نبود؟!

سرانجام پس از سه ماه که از فوتِ نامنتظر کارگردان بزرگ جهان عباس کیارستمی می گذرد، بررسی های انجام شده بر روی پرونده پزشکی ایشان پایان یافت و دادگاه بدوی پزشکِ معالجِ خالقِ طعم گیلاس را در چند مورد مقصر شناخت و او را به سه ماه محرومیت از طبابت و حضور در مطب محکوم کرد. حکمی که به عقیده بسیاری، بسیار مهربانانه و آسانگیرانه صادر شده است و اصلا تناسبی با جرم ندارد. به نظر می آید درحکم دادگاه وجه اجتماعی و فرهنگی عباس کیارستمی آنچنان که سزاوار است دیده نشده و دست اندرکاران دادگاه با درگذشتِ کارگردان بزرگ جهان، همانند درگذشت یک انسانی معمولی( معمولی بودن به معنای بی ارزش بودن نیست) برخورد کرده اند!... از انصاف نگذریم که بسیاری از انسان ها از پس کارهای بزرگ بر می آیند و در زندگی چنان اوج می گیرند که به ثروتی اجتماعی و حتی جهانی بدل می شوند. از تکرار این نکته گریزی نیست که عباس کیارستمی بی شک یکی از همان انسان هایی است که تنها یک شهروند نبود بلکه جزو مهمی از تاریخ سینمای ایران و صد البته ماهی بزرگی در دریای هنر جهان به شمار می رفت. صدمه زدن به او به هر عنوان و ابزاری، صدمه زدن به پیکر فرهنگی یک جامعه و جهان است. حکم اخیر دادگاه همانند آن است که سارقِ کوزه هزارساله ای را با نظر به این که تنها کوزه شکسته ای دزدیده، محاکمه کنند و ارزش تاریخی و فرهنگی شیء دزدیده شده را نادیده بگیرند! درحالی که سارقی که کوزه هزارساله ای را می دزدد، فقط یک کوزه را ندزدیده بلکه پاره ای از تنِ تاریخ یک مملکت را به یغما برده و به هیچ وجه نمی توان آن را مثلا با آفتابه دزد مفلوکی از نظر نوع خطاکاری برابر نهاد ! پزشکی که اهمال و سرسری گرفتن او در کارش باعث و بانی این شده که ثروت بزرگ فرهنگی ایران که آسان به دست نیامده است، از کف برود، دست کم می باید با جزایی متناسب تر با جرمی که مرتکب شده ، مواجه می شد. حالا میلیون ها مخاطب عباس کیارستمی که فیلم های او را همچون رُطب تر می خوردند و آثارش را همانند موهبت آسمانی بر روی دست می بردند، ناگزیرند با غم ندیدن فیلم تازه ای از استاد بسازند و ده ها کلاس درس و کارگاه فیلم سازی او با رفتنش تعطیل و به بایگانی سپرده خواهد شد. چنین انسانی حتی اگر خودش هم راضی نباشد، متعلق به یک ملت است و جزو دارایی های هنری و فرهنگی میلیون ها انسان به حساب می آید. با این وصف پرسش بزرگ اینجاست که آیا در حکم اخیر دادگاه، کاراکتر فرهنگی و حق میلیون ها مخاطب عباس کیارستمی و شخصیت جهانی او مد نظر بوده است؟ کوزه ای شکست اما آیا آن کوزه هزار ساله نبود؟!
مهدی مال میر