گروه بينالملل - علي ودايع: جمهوري خواهان پس از 4 سال کليد کاخ سفيد را از چنگ دموکراتها درآوردند. «جو بايدن» در مقام چهل و ششمين رئيسجمهوري آمريکا يک چهره سالخورده و داراي زوال عقل بود که کارنامه قابل دفاعي نداشت. آمريکاييها عاشق قدرت هستند؛ حتي اگر آن چهره يک «ديوانه» باشد.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ،طبق برنامهريزي، مراسم تحليف چهل و هفتمين رئيسجمهوري آمريکا در کنگره کاپيتال برگزار شد. «دونالد ترامپ» در مقام رياستجمهوري با وقفهاي يکدورهاي به واشنگتن بازگشت تا خيرهکنندهترين بازگشت تاريخ سياست آمريکا را به نام خود ثبت کند. ترامپ که با رويکرد «مرد ديوانه» (
MAD THE MAN ) دنيا را به چالش کشيده بود ؛حالا ورژن جديدي از خود به نمايش گذاشته است. آيا او پايان دوران رياستجمهوري را خواهد ديد يا سرنوشتي ديگر براي ترامپ رقم خواهد خورد ؟! هيچ اتفاقي بعيد نيست اما آنچه که مشخص است معادلات سياسي داخلي آمريکا و روابط بينالملل دستخوش تغيير و تحول خواهد شد.
وعده ترامپ درباره «عقل سليم» و «اقتدار بزرگ آمريکا»
پيش از ظهر ديروز ، ترامپ و ملانيا پس از برگزاري مراسم دعاي پيش از مراسم تحليف، کليساي سن جان را به مقصد کاخ سفيد ترک کردند.آنها در کاخ سفيد مورد استقبال بايدن و جيل قرار گيرند. نشست خصوصي رئيس جمهور منتخب و رئيس جمهور ايالات متحده در کاخ سفيد، به صرف چاي و قهوه، يکي ديگر از سنتهاي انتقال قدرت رياست جمهوري بود. در واشنگتن تدابير شديد امنيتي اتخاذ شده است که شامل 48 کيلومتر حصارکشي، اعزام بيش از 25 هزار نيروي پليس و استفاده از فناوريهاي رديابي، از جمله پهپادها است.
دونالد ترامپ رئيس جمهوري منتخب آمريکا در سخنراني تحليف خود خواستار «انقلاب عقل سليم» شد و ادعا کرد که «عصر جديدي از موفقيت ملي» آغاز شده است. («عقل سليم» يک مفهوم انساني ديرينه و به معناي درک و فهم جمعي است.)
ترامپ ادامه خوادهد داد: «امروز پيام من به آمريکاييها اين است که بايد يک بار ديگر با شجاعت، نشاط و سرزندگي در بزرگترين تمدن تاريخ عمل کنيم.»
ترامپ و «ايلان ماسک» هنوز به ميدان نيامده ، رهبران اروپايي را به چالش کشيدهاند .وي گفت که انتظار دارد تغييرات چشمگيري در آمريکا بروز کند.
از نکات جالب مراسم ديروز سنت شکني ترامپ در ترکيب مهمانان بود. رئيسجمهوري جديد آمريکا در مراسم تحليف بسياري از رهبران و چهرههاي راستگراي افراطي جهان را دعوت کرده بود تا جايي که حضور اين چهرهها، به نظر ميرسد مراسم 20 ژانويه را به گردهمايي راستگرايان افراطي تبديل کرده بود.
ترامپ يک روز پيش از برگزاري مراسم تحليف در گردهمايي هواداران خود در واشنگتن از آغاز «روزي کاملا نو» در ايالات متحده سخن گفت و در عين حال آتشبس در غزه را اولين گام به سوي صلحي پايدار در خاورميانه خواند. هواداران ترامپ ژاکتهاي قرمز و کلاههايي پوشيده بودند که روي آنها شعار وي يعني «آمريکا را دوباره عظمت ببخشيد» نوشته شده بود. برخي از آنها نيز شعار «آمريکا، آمريکا» سر ميدادند.
ترامپ در جمع هوادارانش گفت: «با بازگشت من پردههاي چهار سال طولاني از افول آمريکا پايين کشيده ميشود و روزي کاملا نو از قدرت، شکوفايي، شان و غرور آمريکا را آغاز ميکنيم.»
اين گردهمايي در حالي برگزار شد که يک روز قبل هزاران آمريکايي که بيشتر آنها زنان بودند، با تجمع در خيابانهاي واشنگتن عليه سياستهاي ترامپ تظاهرات کردند. همزمان با مراسم تحليف ترامپ ، دهها ديپلمات ارشد وزارت خارجه از سمت خود استعفاء کردند. اين موج قابل توجه استعفاي ديپلماتهاي وزارت خارجه حاکي از تغيير سياست شديد اين وزارتخانه خواهد بود چون ترامپ پس از چهار سال رياست جمهوري بايدن به دنبال تخريب صفحه شطرنج ديپلماتيک جهاني است.
200 فرمان اجرايي در نخستين روز
ترامپ در ساعات آغازين دولت دوم خود انبوهي از دستورات اجرايي را امضا کرد. چنين حرکاتي براي دولتهايي که به دنبال ايجاد نام و نشان از خود هستند، معمول است.«جان باراسو» سناتور جمهوريخواه در همين زمينه گفته بود که نخستين روز از دولت جديد ترامپ با «کولاکي» از دستورات اجرايي همراه خواهد بود که «شگفتي و وحشت» بسياري به دنبال خواهد داشت. گفته شده که حداقل 200 فرمان توسط رئيسجمهوري آمريکا صادر شدهاست.
اخراج دسته جمعي مهاجران غيرقانوني: ترامپ تمرکز ويژهاي روي بحث امنيت و مباحث مرزي داشت. او که در دور اول هم سرمايه هنگفتي براي ديوار مرزي اختصاص داده بود. حالا رئيسجمهوري آمريکا گذرگاههاي غيرقانوني در مرز جنوبي با مکزيک را هدف قرار داد.وي در تاريخ در 4 نوامبر (14 آبان) و درست يک روز پيش از برگزاري انتخابات رياستجمهوري 2024 آمريکا وعدهاي که بارها در کارزار انتخاباتي به آن اشاره کرد بود را تکرار کرد و گفت: «در روز اول، بزرگترين برنامه اخراج جنايتکاران در تاريخ آمريکا را اجرا خواهم کرد. ما آنها را بيرون ميکنيم. مجبوريم.»
هرچند تاکنون جزئياتي در مورد اين برنامه ارائه نشده است، اما براساس تخمين دولت ايالات متحده، نزديک به 11 ميليون مهاجر غيرقانوني در اين کشور زندگي ميکنند. ترامپ گفته است براي اجراي اين طرح «وضعيت اضطراري ملي اعلام و از ارتش استفاده خواهد کرد».
بازگشت اجراي حکم اعدام: يکي ديگر از احکام اجرايي ترامپ، بازگرداندن مجازات اعدام خواهد بود. «جو بايدن» رئيس جمهور آمريکا، اين مجازات رو معلق کرده بود.
ممنوعيت ورود مسلمانان به آمريکا: يکي ديگر از وعدههاي ترامپ براي نخستين روز از دولت دوم، از سر گيري قانون منع ورود مسلمانان به آمريکا است که دستور اجراي آن را براي نخستين بار در سال 2017 امضا کرد.براساس اين قانون، ورود مسافران از چندين کشور با اکثريت مسلمان از جمله سوريه، ليبي، يمن، سودان و ايران محدود ميشود. اين ممنوعيت با انبوهي از چالشهاي قانوني روبرو شد و در نهايت در زمان جو بايدن لغو گرديد.
محدود کردن تابعيت: گفته ميشود يکي ديگر از طرحهاي ترامپ براي نخستين روز از دولت جديدش، محدود کردن تابعيت افرادي است که واجد شرايط شهروندي ايالات متحده هستند.اين طرح از جمله وعدههاي انتخاباتي رئيس جمهوري منتخب آمريکا است و مطابق اين طرح، قرار است وي در فرماني به نهادهاي فدرال، تفسيري جدي از قانون ارائه کرده و مشخص سازد که فرزندان مهاجران غيرقانوني تابعيت آمريکا را دريافت نميکنند. اين در حالي است که براساس اصلاحيه چهاردهم قانون اساسي ايالات متحده، هر کسي که در داخل اين کشور متولد شود، بدون توجه به وضعيت والدين خود، شهروند ميشود.
پايان دادن به جنگ روسيه و اوکراين: ترامپ بارها اعلام کرده است که اگر رئيس جمهوري بود، جنگ اوکراين و غزه رخ نميداد. ترامپ پيش از اين متعهد شده بود که ظرف 24 ساعت به اين جنگ پايان ميدهد. اما در روزهاي اخير با احتياط بيشتري صحبت کرده و خاتمه اين جنگ را در مقايسه با مناقشه غزه پيچيدهتر توصيف کرده است. وي با اين وجود در تاريخ 13 ژانويه (24 دي) اعلام کرد که پس از ورود به کاخ سفيد، خيلي سريع با ولاديمير پوتين رئيسجمهوري روسيه ديدار خواهد کرد.تيم ترامپ تاکنون نشان داده که قرار است فشار بسياري بر اوکراين و ولوديمير زلنسکي رئيسجمهوري آن وارد کند تا براي دستيابي به توافق و پايان جنگ امتيازاتي به مسکو بدهد.
افزايش تعرفهها: اعمال تعرفه بر کالاهاي وارداتي از کشورهاي متحد و دوست در دستور کار ترامپ است. وي همچنين خواستار اعمال گسترده تعرفه از جمله تا 60 درصد بر کالاهاي چيني است. او همچنين تهديد کرده است که اگر مکزيک و کانادا اقدامات بيشتري براي جلوگيري از عبور مهاجران غيرقانوني از مرزها و قاچاق مواد مخدر انجام ندهند، مشمول اعمال تعرفه 25 درصدي ميشوند؛ رويکردي که اقتصاددانان نسبت به عملي شدن آن ترديد دارند و ميگويند چنين تعرفههاي سنگيني ميتواند منجر به جنگ تجاري و صدمه ديدن اقتصاد آمريکا شود.
عفو متهمان شورش 6 ژانويه: ترامپ بارها از افرادي که به دليل يورش به ساختمان کنگره آمريکا در 6 ژانويه 2021 دستگير شدند، به عنوان «زنداني سياسي» و «گروگان» ياد کرده است. از همين رو وعده داده که در نخستين دقايق آغاز به کار دولت جديد صدور عفو را آغاز کند.
مقررات زدايي از صنعت : ترامپ قصد دارد با ورود مجدد به قدرت، يک برنامه گسترده مقررات زدايي را در صنايع دنبال کند. وي قوانين را مانع کسب و کار و افزايش هزينههاي مازاد بر مصرف کنندگان آمريکايي دانسته است. او در جريان مبارزات انتخاباتي خود در ماه اکتبر (مهرماه) گفت: «در روز اول، من يک فرمان اجرايي امضا ميکنم که به هر آژانس فدرال دستور ميدهد، به سرعت تمامي مقررات سنگيني که باعث افزايش هزينههاي کالا ميشود را حذف کنند.
گفته ميشود برخي از قوانين مدنظر ترامپ مربوط به حوزه محيط زيست ميشود و احتمالا منظور وي بيشتر در حوزه حفاريهاي دريايي و ناديده گرفتن محدوديتهاي زيست محيطي است که مساحتي بالغ بر 253 ميليون هکتار از آبهاي ساحلي را شامل ميشود.
اقدام عليه ايدئولوژي هويتي: براساس وعدههاي ترامپ در زمان کارزار انتخاباتي، او قرار است يک «جنگ فرهنگي» راه بيندازد که شامل توقف آنچه که «ديوانگي تراجنسيتي» خوانده، نيز ميشود. ترامپ در يک کارزار انتخاباتي در فوريه 2023 (بهمن 1402) گفت: «در روز اول، من سياستهاي ظالمانه جو بايدن در مورد مراقبتهاي به اصطلاح تاييدکننده جنسيت را لغو خواهم کرد. من يک فرمان اجرايي جديد را امضا خواهم کرد که به تمامي نهادهاي فدرال دستور ميدهد همه برنامههايي را که مفهوم انتقال جنسيت را ترويج ميکند متوقف شود».
بازخواست براي خروج از افغانستان: همانطور که ترامپ بارها دولت بايدن را به دليل خروج پر هرج و مرج از افغانستان سرزنش کرده، وي قرار است مسئولان اين خروج را نيز پاسخگو کند.
تغيير بنيادين در عمق نگاه ترامپ
شکي نيست که ظاهرا رئيسجمهوري آمريکا همان «مرد ديوانه » 2016 است اما در واقعيت ترامپ تغييرهايي کردهاست. مثالي در آمريکا وجود دارد که روساي جمهوري آمريکا هنگام خروج از کاخ سفيد نسبت به روز اول دچار تغيير شدهاند ؛حالا ترامپ پس از 4 سال غيبت به واشنگتن بازگشتهاست. جمهوريخواهان و ترامپ به وضوح ميدانند که بازگشت آنها نتيجه تغييرات در نگاه آمريکاييها نسبت به نقش ايالات متحده در روابط بينالملل و سياستهاي داخلي اين کشور است. نه محافظهکاران سنتي و نه ليبرال دموکراتها همانند گذشته در آمريکا مورد حمايت نيستند اما اين وضعيت به منزله فروپاشي مکانيسم نخبگاني حاکميت آمريکا نيست. آمريکاييها نميخواهند هزينههاي جنگ در دنيا را بپردازند. در اين شرايط، ترامپ و تيم او همواره بر لزوم پرهيز از درگيريهاي نظامي و اجتناب از ورود به جنگهاي بيپايان تأکيد ميکنند.
اين موضعگيري به طور خاص در سياستهاي ترامپ در قبال ايران ديده ميشود که همواره بر ضرورت پايان دادن به «جنگهاي بيپايان» در خاورميانه تأکيد داشته است. ترامپ با چنين رويکردي در تلاش است تا توجه و منابع آمريکا را بيشتر به مسائل داخلي و رقابت با قدرتهاي بزرگ اقتصادي نظير چين معطوف کند. ترامپ قطعا ميخواهد همان «مرد ديوانه» باشد اما رفتار او ظرافتهايي نسبت به گذشته خواهد داشت که شايد همه را شوکه کند. 4سال متلاطم با چهلوهفتمين رئيسجمهوري آمريکا پيشرو است.