دوحه کانون رایزنی‌های خاورمیانه

گروه دیپلماسی- مهدی یزدی: هرلحظه ممکن است که «برخورد سخت» ایران با اسرائیل به خونخواهی «اسماعیل هنیه» آغاز شود.وضعیت تعلیق اقدام تهران منجر به «سندروم ساعت صفر» در سرزمین اشغالی و نوعی سرگیجه در واشنگتن شده است ؛ این وضعیت توجه‌ها به مذاکرات صلح دوحه را به عنوان عامل تعدیل کننده، تشدید کرده است.
به گزارش مردم سالاری آنلاین ،«جان کربی» سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد که ایران از تهدید خود مبنی بر حمله به اسرائیل عقب نشینی نکرده است و ایالات متحده آمریکا همچنان انتظار دارد، تهران به اسرائیل حمله کند. این سخنگوی دولت جو بایدن تصریح کرد که آمریکا اوضاع را از نزدیک دنبال می کند و آماده است.
سخنگو و هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید با این حال گفت، با وجود این، «امیدوارم که به این مرحله نرسد.»
کربی درباره مذاکرات در قطر در مورد آتش بس در غزه نیز گفت: مذاکرات با هدف متوقف کردن جنگ در غزه در دوحه از سر گرفته شده است و احتمالا ادامه خواهد داشت.
نشست دوحه روز پنجشنبه به منظور از سرگیری مذاکرات برای دستیابی به توافق آتش بس در غزه و تبادل اسرا با حضور آمریکا، مصر، قطر و اسرائیل برگزار شده است. بنا به درخواست قطری‌ها این نشست روز جمعه هم ادامه یافت . شامگاه دیروز برخی محافل مدعی موفقیت در مذاکرات و تمرکز بر جزییات شدند.
«اسامه حمدان» سخنگوی حماس در واکنش به شایعات درباره توافق احتمالی به الجزیره گفت: «حماس که مستقیماً در مذاکرات شرکت نمی‌کند، هنوز تصویر روشنی از وضعیت مذاکرات ندارد، اما مقامات آن دلیلی ندارند که باور کنند اسرائیل سیگنال‌های مثبتی ارسال می‌کند.»
پیشنهاد بایدن برای آتش بس
«جو بایدن» رئیس جمهوری دموکرات آمریکا که در آخرین ماه‌های ریاست جمهوری یک دوره ای خود به سر می برد و ادعا کرده است که ماههای آخر ریاست جمهوری خود را متمرکز بر تلاش برای دستیابی به صلح در منطقه خاورمیانه (غرب آسیا) خواهد بود، در پاسخ به این سوال که آیا آتش‌بس بین اسرائیل و حماس می‌تواند جلوی حمله ایران را بگیرد، گفت: «انتظار دارم که چنین شود.»
بایدن افزود: درباره اوضاع در خاورمیانه نگران هستم. شرایط دشوار شده است. خواهیم دید که چه کاری می‌توانیم انجام دهیم و ایران چگونه پاسخ خواهد داد. انتظار دارم در صورتی که در غزه آتش‌بس شود، ایران از حمله به اسرائیل خودداری کند.
او تصریح کرد: شرایط « در حال دشوار شدن است. ببینیم ایران چه می کند. خواهیم دید اگر حمله ای صورت بگیرد چه اتفاقی می افتد.»
طرح پیشنهادی جو بایدن سه مرحله‌ای است که مرحله نخست شامل «آتش‌بس کامل» به مدت شش هفته می‌شود. در این مرحله همچنین نظامیان اشغالگر از «تمام مناطق پرجمعیت غزه» عقب‌نشینی می‌کنند و حماس نیز شماری از گروگان‌ها را، شامل زنان، سالخوردگان و مجروحان، آزاد می‌کند.
در مرحله دوم که آن هم شش هفته به طول خواهد انجامید، نظامیان اشغالگر به طور کامل از باریکه غزه عقب‌نشینی می‌کنند و حماس «همه گروگان‌های باقی‌مانده زنده» را آزاد خواهد کرد.
بایدن گفته است که اگر طرفین به این توافق ملزم بمانند، آن‌گاه توقف دائم درگیری‌ها را خواهیم داشت و پس از آن نیز مرحله سوم آغاز می‌شود که شامل بازسازی غزه و برقراری ثبات در این منطقه، تحت حمایت ایالات متحده و جامعه بین‌المللی است. حماس می‌گوید این گروه تنها مایل به مذاکره بر سر موضوعاتی است که در طرح آتش‌بس آمریکا اشاره شده و حاضر به مذاکره بر سر موضوعاتی فراتر از آن نیست.
رایزنی تهران و دوحه
«علی باقری» سرپرست وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران بامداد جمعه در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «در پاسخ به تماس تلفنی « محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی» نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر در خصوص آخرین تحولات گفتگوهای مربوط به توقف جنایت صهیونیست‌ها در غزه بحث و تبادل نظر شد. محمد بن عبدالرحمن آل ثانی با اشاره به نشست امروز مذاکرات مربوط به آتش‌بس به میزبانی قطر، نتایج این مرحله از مذاکرات را حساس توصیف کرد.»
تهران در این گفت و گو بر لزوم تداوم تلاش‌های همه‌جانبه و اقدامات عملی، از جمله فعالیت‌های دیپلماتیک برای توقف نسل‌کشی صهیونیست‌ها در غزه تاکید کرده است.وزارت خارجه قطر پنج‌شنبه شب از رایزنی تلفنی نخست‌وزیر و وزیر خارجه این کشور با سرپرست وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
در این میان، روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارانوت می‌نویسد پس از مذاکرات محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست‌وزیر قطر با مقامات تهران گفتگو کرده و آنها را در جریان آخرین پیشرفت‌های روی داده در این مذاکرات گذاشته است.
این نشریه سپس به نقل از یک منبع بلندپایه از یکی از «کشورهای میانجی» در این مذاکرات (قطر، مصر و ایالات متحده) ادعا کرد که نخست‌وزیر قطر در جریان این گفتگو، خطاب به مقامات ایرانی گفته است: «شما باید بطور کامل به ارزیابی این موضوع بپردازید که آیا درست زمانی که پیشرفتهایی در مذاکرات بوجود آمده، حمله به اسرائیل به صلاح شما یا حزب‌الله است یا خیر».
بنا به ادعای یدیعوت آحارانوت، به نظر می‌رسد این تماس تلفنی موثر بوده است؛ زیرا مقامات یکی از کشورهای میانجی دریافتند که حزب‌الله فعلا هر اقدامی در راستای تصمیم قبلی خود مبنی بر حمله به سرزمین اشغالی را تعلیق کرده است.
خوش‌بینی شکننده
وبگاه آمریکایی «آکسیوس» به نقل از مقامات آمریکایی گزارش داد که اولین روز از دور مذاکرات در مورد معامله تبادل اسرا و آتش‌بس در غزه شاهد پیشرفت‌هایی بود. این وبگاه به نقل از یک منبع آگاه اشاره کرد که نمایندگان جنبش حماس در دوحه در طول روز از میانجی‌های مصری و قطری خبری دریافت کردند.
بر اساس آنچه ۲ مقام آمریکایی به آکسیوس گفتند، روز اول مذاکرات «بسیار خوب» بود و پیشرفت‌هایی حاصل شده در حالی که یکی دیگر از مقامات آمریکایی گفت که میانجی‌ها «یک روز سازنده را در دوحه به پایان رساندند».
کانال ۱۳ عبری‌زبان نیز به نقل از مقام‌های ارشد تیم مذاکره‌کننده، می‌گویند که شاهد کاهش چشمگیر شکاف بین اسرائیل و حماس بوده‌ایم. همچنین قطر، آمریکا ومصر در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که میانجی‌ها در روز‌های آینده به کار بر روی جزئیات اجرای پیشنهاد آتش‌بس در غزه ادامه خواهند داد.
براساس این بیانیه، تیم‌های فنی در روز‌های آینده به کار بر روی جزئیات اجرای پیشنهاد ارائه‌شده ازسوی واشنگتن ادامه خواهند داد. همچنین قرار است مقام‌های ارشد دولت‌های مذکور قبل از پایان هفته آینده بار دیگر در قاهره دیدار کنند.بیانیه سه کشور همچنین می‌گوید که مذاکرات در دوحه جدی و سازنده بوده و در فضای مثبتی برگزار شده است.