گروه اقتصادي – محمدرضا حقي: آژانس بينالمللي انرژي درآمد نفتي ايران در 9 ماه سال 2023 را با وجود تداوم تحريمهاي ظالمانه آمريکا 34 ميليارد دلار اعلام کرد. جديدترين گزارش ماهانه آژانس بينالمللي انرژي (IEA) نشان داد توليد نفت ايران نزديک به رکورد بالاي اخيرش مانده است.
به گزارش
مردم سالاری آنلاین ، آژانس بينالمللي انرژي در گزارشي کل درآمد نفتي ايران در 9 ماه سال 2023 را 33 ميليارد و 900 ميليون دلار برآورد کرده است. دادههاي آژانس بينالمللي انرژي نشان ميدهد توليد نفت ايران در دسامبر سال 2023، به 3. 15 ميليون بشکه در روز در مقايسه با 3. 21 ميليون بشکه در روز در نوامبر همان سال رسيده است. ايران به دليل تحريمهاي ظالمانه آمريکا، از مشارکت در کاهش توليد نفت اوپک پلاس معاف است و با وجود موانع ناشي از تحريمها، موفق شده است سطح توليد خود را حفظ کرده و افزايش دهد. آمار اين آژانس غربي از توليد نفت ايران، نزديک به آمار منتشره در گزارش ماهانه اوپک است که چهارشنبه گذشته منتشر شد. بر اساس دادههاي منابع ثانويه، توليد نفت ايران در دسامبر، به 3. 143 ميليون بشکه در روز رسيد که تنها 11 هزار بشکه در روز کمتر از سطح توليد نوامبر بوده است. طبق پيش بيني آژانس بينالمللي انرژي، عرضه نفت جهان تحت تاثير رشد توليد آمريکا، برزيل، گويان و کانادا، به ميزان 1. 5 ميليون بشکه در روز رشد کرده و به رکورد 103. 5 ميليون بشکه در روز خواهد رسيد. توليد غيراوپک پلاس، پيشران رشد عرضه در سال ميلادي جاري خواهد بود. در مقابل، پيشبيني ميشود عرضه اوپک پلاس با فرض کاهش توليد اضافي که از ژانويه آغاز شده و قرار است در سه ماهه دوم سال 2024، به تدريج حذف شود، نسبت به سال گذشته، تا حدود زيادي بدون تغيير بماند. درآمد نفتي ايران در بازه زماني ماههاي ژانويه تا سپتامبر 2023 معادل 12 درصد کل درآمد اوپک در اين دوره بوده است. فروش 34 ميليارد دلار نفت ايران در بازار جهاني طي 9 ماه 2023 در حالي است که تحريمهاي ظالمانه آمريکا عليه تهران و سياست به اصطلاح فشار حداکثري در دولت دموکرات آمريکا نيز ادامه يافته است.
سهم 12 درصدي ايران از درآمد نفتي اوپک
درآمد نفتي 34 ميليارد دلاري ايران از فروش نفت در 9 ماه 2023 دو برابر درآمد نفتي ايران در 12 ماه سال 2020 بوده است. بر اساس محاسبات وزارت انرژي آمريکا (اداره اطلاعات انرژي آمريکا)، ايران در سال 2020 فقط 17 ميليارد دلار و در سال 2021 نيز 37 ميليارد دلار نفت فروخت، در حالي که طي سال 2022 نيز کل درآمد ايران از فروش نفت 54 ميليارد دلار بوده است. آژانس بينالمللي انرژي کل درآمد نفتي 13 عضو اوپک در 9 ماه 2023 را 281 ميليارد و 200 ميليون دلار اعلام کرد. بر اساس اين گزارش، درآمد عراق از فروش نفت در 9 ماه سال گذشته ميلادي 2. 5 برابر ايران بوده، عراق طي دوره مورد بررسي 82 ميليارد و 100 ميليون دلار از فروش نفت در اين دوره درآمد داشته است.
درآمد نفتي عربستان نيز بيش از 5 برابر ايران بوده، عربستان 184 ميليارد و 300 ميليون دلار نفت در 9 ماه نخست سال 2023 فروخته است. آژانس بينالمللي انرژي همچنين از توليد بيش از 3 ميليون بشکه نفت در ايران براي هشتمين ماه پياپي در سال 2023 خبر داده است. بر اساس اين گزارش توليد نفت ايران در ماه مي2023 براي نخستين بار از زمان خروج آمريکا از برجام به بيش از 3 ميليون بشکه در روز رسيد و در ماههاي بعد با طي مسيري کمابيش صعودي بالاي 3 ميليون بشکه باقي مانده است. ايران در آخرين ماه سال 2023 ميلادي 3 ميليون و 150 هزار بشکه در روز نفت توليد کرده است. اين رقم نسبت به ماه پيش از آن 60 هزار بشکه کاهش داشته است. ميانگين توليد نفت ايران در سال 2023 نيز 2 ميليون و 965 هزار بشکه در روز بوده است.
پيشبيني بازار نفت در 2024
آژانس بينالمللي انرژي پيشبيني کرد که با وجود اختلال براي تردد کشتيهاي تجاري و نفتکشها در درياي سرخ، بازار نفت در سال 2024 ميلادي متعادل خواهد بود. فاتح بيرول در حاشيه مجمع جهاني اقتصاد در داووس گفت: آژانس بينالمللي انرژي انتظار دارد با وجود تنشها در خاورميانه در بحبوحه افزايش عرضه و کاهش چشمانداز رشد تقاضا، بازار نفت امسال شرايطي متعادل خواهد داشت. وي افزود: اگر ما شاهد هيچگونه شگفتي بزرگ در زمينه تحولات ژئوپليتيک نباشيم، بازار نفت امسال متعادلتر خواهد بود. رئيس آژانس بينالملليانرژي تصريح کرد: اين نهاد انتظار دارد در سال جاري ميلادي توليد نفت خام کشورهاي آمريکا، کانادا، برزيل و گويان افزايشي قابلتوجه داشته باشد، در حالي که رشد تقاضاي جهاني کاهش يافته است. حمله حوثيهاي يمن به کشتيهاي تجاري در درياي سرخ، بسياري از شرکتها را مجبور کرده که مسير محمولههاي خود را در سراسر آفريقا تغيير دهند و اين شرايط بر زمان و هزينه سفر افزوده است. بيرول يادآور شد: تاکنون عرضه نفت تحت تأثير اختلالها در درياي سرخ قرار نگرفته است. وي افزود: انتظار نميرود شرايط تأثيري عمده بر قيمت نفت داشته باشد، مگر اينکه يک يا چند کشور عمده توليدکننده نفت مستقيم درگير تنشها شوند. وي گفت: من انتظار تغييري عمده در قيمت نفت ندارم، زيرا مقدار زيادي نفت در بازار داريم. رويترز در گزارش خود آورده است، آژانس بينالمللي انرژي انتظار دارد تقاضاي جهاني نفت در سال 2024، روزانه يک ميليون و 100 هزار بشکه افزايش يابد. اوپک انتظار دارد رشد عرضه توليدکنندگان غيراوپک در سال آينده ميلادي به يک ميليون و 200 هزار بشکه در روز برسد. سازمان کشورهاي صادرکننده نفت (اوپک)، رشد تقاضاي نفت در سال 2024 ميلادي را 2 ميليون و 250 هزار بشکه پيشبيني کرده است. بيرول گفت: ميانگين قيمت نفت براي رشد اقتصادي در شرايط تورم بالا مفيد خواهد بود. رئيس آژانس بينالمللي انرژي انتخابات در ايالات متحده آمريکا و هند، تنشهاي خاورميانه، آبوهوا و انتقال انرژي پاک را بهعنوان بعضي خطرهاي کليدي در سال آينده ميلادي برجسته کرد.
روسيه بزرگترين تامين کننده نفت چين در 2023
روسيه موفق شد تحريمهاي غربي را به چالش بکشد و در سال 2023، با سبقت گرفتن از عربستان سعودي، به بزرگترين تامين کننده نفت براي چين تبديل شود. بر اساس گزارش رويترز، آمار گمرک چين نشان داد روسيه در سال ميلادي گذشته، رکورد 107. 02 ميليون تن معادل 2. 14 ميليون بشکه در روز نفت را به چين ارسال کرده است که بسيار بيشتر از ساير صادرکنندگان بزرگ نفت مانند عربستان سعودي و عراق بوده است. واردات نفت چين از عربستان سعودي که پيش از اين بزرگترين تامينکننده پکن بود، 1. 8 درصد کاهش يافت و به 85. 96 ميليون تن رسيد و اين غول نفتي خاورميانهاي، سهم بازار خود را به نفت ارزانتر روسيه باخت. نفت خام روسيه که پس از تحريمهاي غرب بر سر جنگ اوکراين، در سال 2022 توسط بسياري از خريداران بينالمللي بايکوت شد، در طول سال ميلادي گذشته و در بحبوحه اعمال مکانيزم سقف قيمت گروه هفت، با تخفيفهاي قابل توجهي نسبت به قيمتهاي بازار بينالمللي معامله شد. رشد تقاضاي پالايشگاههاي چيني و هندي براي نفت تخفيفدار، قيمت نفت اسپوي روسيه را در سال 2023 افزايش داد و از سقف قيمت 60 دلار که گروه هفت که در دسامبر 2022 معرفي شده بود، عبور کرد.