مردان بانک مرکزی در بازار ارز

وحید مظلومینِ معدوم، سالار آقاخانیِ فراری و یدالله روزچنگِ زندانی در یک چیز مشترک‌اند: آن‌ها هر سه در دوره‌هایی مردان بانک مرکزی در بازار ارز بوده‌اند؛ کارگزارانی بوده‌اند که مسئولیت کنترل بازار ارز از جانب مدیران وقتِ بانک مرکزی به آن‌ها محول شده بود. این گزارش را تا انتها بخوانید تا با مردان بانک مرکزی در بازار ارز و سرنوشت آن‌ها، بیشتر آشنا شوید.
به گزارش مردم سالاری آنلاین، سالار آقاخانی متهم ردیف اول پرونده اخلال ارزی این روزها به چهر‌ه‌ای خبرساز تبدیل شده است: او که متولد سال ۱۳۷۰ است و طبق کیفرخواست صادره، متهم به قاچاق عمده ارز به میزان ۱۵۹ میلیون و ۸۰۰ هزار دلار و ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار یورو و همچنین پرداخت رشوه به میثم خدایی، مشاور معاون اقتصادی رئیس جمهور، و رسول سجاد، معاون بین‌الملل وقت بانک مرکزی، طبق برخی خبرها ممنوع‌الخروج نبوده و از فرودگاه امام خمینی، به عراق رفته است!
سالار آقاخانی یکی از عوامل بانک مرکزی برای کنترل بازار ارز بوده است. احمد عراقچی، معاون ارزی سابق بانک مرکزی و متهم ردیف دوم پرونده اخلال ارزی، در شهریور سال ۹۶ از طریق میثم خدایی، مشاور محمد نهاوندیان، با سالار آقاخانی آشنا می‌شود و مسئولیت خرید و فروش ارز، با هدف ایجاد ثبات در بازار ارز، به او واگذار می‌شود.
طبق کیفرخواست، سالار آقاخانی «به‌عنوان نماینده و کارگزاری بانک انصار» هم فعالیت داشته است. احمد عراقچی امروز در مصاحبه‌ای گفته است که سالار آقاخانی یکی از کارگزاران شناخته شده بانک مرکزی بوده است. عراقچی گفته است: «وقتی قرار است مداخله [در بازار ارز] به صورت پوششی انجام شود و تصمیم برای انجام این کار نهایی شد، مهم‌ترین ابزاری که به آن نیاز دارید فردی است که از طرف بانک مرکزی این کار را انجام دهد. این فرد باید قابل اعتماد و شناخته‌شده باشد؛ هم برای بانک مرکزی و هم برای بازار. چون در بازاری که عده‌ای دلال دور هم جمع می‌شوند آدمی باید وارد شود که او را بپذیرند و در آن بازار پذیرفته شود».
طبق گفته‌های عراقچی، سالار آقاخانی هم مورد اعتماد بانک مرکزی و هم فردی شناخته‌شده در بین دلالان ارز بوده است! عراقچی همچنین گفته است: «سالار آقاخانی، نماینده صرافی یکی از بانک‌ها بود که با بانک مرکزی کار می‌کرد. قبل از حضور من در بانک مرکزی، صرافی این بانک با بانک مرکزی قراردادی داشت و صرافی این بانک برای اجرای این قرارداد آقای آقاخانی را معرفی کرده بود»! اشاره احمد عراقچی در اینجا به صرافی بانک انصار است.
سالار آقاخانی که در اوج جوانی، به نحو عجیبی کارگزار معتمد بانک مرکزی در بازار ارز بود، متهم به اخلال در نظام ارزی و پولی کشور از طریق قاچاق عمده ارز به صورت شبکه‌ای و سازمان‌یافته است. این اتهام، اتهام بسیار کلانی محسوب می‌شود. به عقب که برگردیم متوجه می‌شویم که سایر عوامل پوششی بانک مرکزی در بازار ارز نیز سرنوشت بهتری نداشته‌اند.
 
از وحید مظلومین به سالار آقاخانی رسیدند
این بازجویی‌ها از وحید مظلومین بود که در نهایت به تشکیل پرونده برای سالار آقاخانی محسوب شد. وحید مظلومین خود در دوره‌ای یکی از مردان بانک مرکزی در بازار بوده است. این دوره، همان دوره بحران ارزی سال‌های ۹۰ و ۹۱ است.
به گفته مرتضی تورک، سرپرست دادسرای جرائم پولی و بانکی، وحید مظلومین در تاریخ ۲۱ مهر ۱۳۹۱ در حال خروج غیرقانونی و فرار از کشور، به اتهام اخلال در نظام ارزی، در مرز مریوان توسط وزارت اطلاعات بازداشت می‌شود. پس از بازداشت مظلومین در آن سال، وی با وساطت بانک مرکزی آزاد می‌شود.
به گفته مرتضی تورک، یکی از مدیران ارشد بانک مرکزی با وحید مظلومین ارتباط تنگاتنگ داشته و در همان زمان (سال ۹۱) وی را به عنوان رابط و عامل بانک مرکزی به دادگاه معرفی می‌کند. این امر در سال ۹۱، آزادی وحید مظلومین را به دنبال داشت اما در شوک ارزی بعدی، وحید مظلومین نتوانست جان سالم به در ببرد و پس از آن‌که به سلطان سکه معروف شد در ۲۳ آبان ۹۷ اعدام شد.
 
از وحید مظلومین تا یدالله روزچنگ
گفته می‌شود که وحید مظلومین خود در اوایل دهه ۹۰، یکی از عوامل «باند روزچنگ‌ها» در بازار ارز بوده است. یدالله روزچنگ علاوه بر این‌که بنیان‌گذار برند معروف ماءالشعیر ایستک است، به‌عنوان یکی از سرشاخه‌های اخلال ارزی در اوایل دهه ۹۰ شناخته می‌شود. اما مسأله اینجاست که خود یدالله روزچنگ نیز از مردان بانک مرکزی در بازار ارز بوده است.
گفته می‌شود که بانک مرکزی در آن زمان در مجموع مسئولیت توزیع ۶ میلیارد دلار در بازار ارز را به یدالله روزچنگ واگذار کرده بود. روزچنگ بخشی از ارزها را نمی‌فروخته و بخشی دیگر را نیز با قیمت بازار آزاد به فروش می‌رسانده و از این راه سود کلانی به جیب می‌زده است.
مازیار طاطایی، وکیل مدافع روزچنگ در مصاحبه‌ای در سال ۹۶ ادعا کرده که «یدالله روزچنگ از کارآفرینان مورد تقدیر نظام بوده» و به این دلیل بانک مرکزی با وی همکاری کرده وی یک صرافی در دُبی داشته است. مسئولان وقت بانک مرکزی بر این باور بودند که بازار دبی اثر مستقیم و غیرقابل انکاری در بازار ارز در ایران دارد و به این دلیل به سراغ یدالله روزچنگ می‌روند تا با فروش ارز های متعلق به بانک مرکزی در آن بازار، قیمت ارز کنترل شود.
وکیل روزچنگ در مورد او گفته است: «یدالله روزچنگ یک آدم کارآفرین است و در چندین نوبت و چندین سال به عنوان کارآفرین برتر مورد تقدیر قرار گرفته است و حتی در جریان موضوع مداخله ارزی هم از سوی آقای بهمنی رئیس‌کل وقت بانک مرکزی مورد تقدیر قرار گرفت». با این حال، روزچنگ در مرداد ۹۱ بازداشت و در نهایت به جرم اخلال در نظام اقتصادی به ۲۰ سال حبس و برگرداندن ۱۸۱ میلیارد تومان محکوم شد.
این سرنوشت تعدادی از کارگزاران «معتمد» بانک مرکزی در بازار بوده است. شاید دلیل بیراهه‌ای که این هر سه مردِ بانک مرکزی در آن پا نهادند، این باشد که اصولاً دخالت در بازار ارز از طریق گسیل «دلالان مورد اعتماد» به این بازار، صحیح نیست. راه‌های غیرشفاف، اصولاً بسترساز فساد است. تجربه ثابت کرده که با توسل به این راه‌ها نه تنها قیمت ارز کنترل نشده، بلکه تعدادی از کارگزاران خود به بزرگ‌ترین دلال‌های بازار ارز تبدیل شده‌اند.