بازگشت به جنگ سرد اتمی

«دونالد ترامپ» رسما زیر میز همه معاهدات و پیمان‌های ایالات متحده زده است. برخی گمان می‌کنند که لغو برجام تنها اقدام در چارچوب تاکتیک «مرد دیوانه» است اما رئیس جمهوری آمریکا از اغلب پیمان‌ها و تعهدات این کشور خارج شده است. سیاست‌گذاران کلان حکومت ایالات متحده در عمل می‌خواهند راه را برای تقابل با چین و روسیه هموار کنند که در عمل معادلات جنگ سرد را پررنگ می‌کند.
به گزارش رویترز، آمریکا به طور رسمی از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد (INF) خارج شد. این پیمان توافقی بود که سال ۱۹۸۷ آمریکا و روسیه آن را امضاء کرده بودند. حال این دو كشور می‌توانند بدون محدودیت، موشک‌های هسته‌ای میان‌برد بسازند.
خبرگزاری اینترفاکس به نقل از وزارت خارجه روسیه از پایان پیمان منع تولید موشک‌های هسته‌ای میان‌‌برد که میان روسیه و آمریکا بسته شده بود خبر داد.
«مارک اسپر» وزیر دفاع جدید آمریکا در مورد پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد گفت: «این پیمان برای ما مفید بود اما تنها در صورتی کارایی دارد که هر دو طرف آن را محترم بشمارند.»
واشنگتن دلیل خروج خود از این پیمان را عدم رعایت مفاد آن از سوی مسکو بیان می‌کند.براساس گزارش یورو نیوز،« دولت دونالد ترامپ» روز اول فوریه گذشته (۱۲ بهمن) اعلام کرد که از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد خارج خواهد شد.
آمریکا شش ماه پیش، اول فوریه اعلام کرد از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد خارج می‌شود. یک روز بعد از آن رئیس جمهوری روسیه هم دستور لغو این پیمان را صادر کرد. این پیمان شامل سامانه‌های موشکی کوتاه‌برد و میان‌برد با کلاهک اتمی می‌شد و موشک‌هایی با برد بین۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر را دربرمی‌گرفت.

اتهامات دو طرفه
ایالات متحده آمریکا و روسیه یکدیگر را به نقض مفاد این پیمان متهم کرده بودند. واشنگتن تأکید داشت  مسکو با سیستم موشکی جدید میان‌برد 9M729  خود که ناتو آن را SSC-8  می‌خواند، پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را نقض کرده است. روسیه با رد این اتهام، تأکید داشت که برد این سیستم موشکی کمتر از ۵۰۰ کیلومتر است.
پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد (INF) به ویژه برای کشورهای اروپایی، ضمانت امنیتی مهمی بود. حال بسیاری از سیاستمداران اروپایی نگران به راه افتادن یک مسابقه تسلیحاتی جدید میان ایالات متحده و روسیه هستند.

نگرانی درباره رقابت تسلیحاتی
«آنتونیو گوترس» دبیرکل سازمان ملل متحد  پیشتر گفته بود: «با انقضای تاریخ این پیمان، جهان یک مکانیسم ارزشمند برای جلوگیری از جنگ هسته‌ای را از دست می‌دهد.»
«هایکو ماس» وزیرخارجه آلمان درباره به راه افتادن یک مسابقه تسلیحاتی جدید در جهان هشدار داد. او ضمن تأکید بر اهمیت توافق بر سر پیمانی که ساخت سلاح‌های هسته‌ای را منع کند، گفت: «چالش‌هایی که ما اکنون با پایان قرارداد با آن روبرو هستیم، محدود به اروپا نیست.»
مقامات عالی رتبه ناتو و اتحادیه اروپایی همزمان با اقدام آمریکا نسبت به چشم انداز توسعه موشک‌های میان برد اتمی ابراز نگرانی کرده‌اند. بازگشت آمریکا و روسیه به معادلات دوران جنگ سرد در شرایطی که تهدیدات تروریستی جامعه جهانی را تهدید می‌کند یک اتفاق ناخوشایند است. نقش ایران و تنش‌های خلیج فارس هم دغدغه دیگری است که ذهن اروپا را به شدت نگران کرده است. بروکسل نگران است که در چارچوب معادلات جنگ سرد، ایران به عنوان متحد روسیه و احتمالا چین در مقابل ایالات متحده ایفای نقش کند که دود آن مستقیما به چشم قاره سبز خواهد رفت.

پایان مکانیسم سودمند
بنا به پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان برد که در سال ۱۹۸۷ میلادی بین رونالد ریگان، رئیس جمهوری وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق امضا شد استفاده از مجموعه موشک‌هایی با برد ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر ممنوع شد. به گفته تحلیلگران، آمریکا در نظر دارد با خروج از این پیمان ضمن نوسازی زرادخانه خود با سلطه تسلیحاتی چین در آسیا مقابله کند.
تحلیلگران هراس دارند که فروپاشی این توافق، می‌تواند به شکل‌گیری یک رقابت تسلیحاتی جدید میان آمریکا، روسیه و چین منجر شود.
پاول فلگنهاوئر، یک تحلیگر مسایل نظامی روسیه به خبرگزاری فرانسه گفته است با پایان یافتن این پیمان، «ما شاهد تولید و توسعه سلاح‌های جدید خواهیم بود.»

گزارش:علی ودایع