چالش های اشتغال معلولین

در پنج دهه اخیر مبانی اشتغال معلولین ثابت مانده اند و افراد معلول با تکیه بر توانایی های خود در رقابت کاری با افراد غیر معلول قرار داشته اند. اما مکانیسمی که این مبانی را به اجرا در می آورد در دنیا از سال ۱۹۴۴ تغییر زیادی کرده است. افراد معلول در یافتن کار مناسب با چالش های متعددی رو برو هستند و نداشتن اطلاعات کافی در مورد این چالش ها و موانع منجر به هدایت و اجرای سیاست های کاری نادرست و افزایش بیکاری معلولین می شود. میزان بیکاری افراد معلول بیشتر از سایر افراد است اگر چه تخمین مقدار آن به دلیل تفاوت در مقیاس و تعاریف مختلف متفاوت است اما عموما میزان بیکاری معلولان نسبت به افراد غیر معلول است تا سه برابر تخمین زده می شود (برسکوت-کلارک ۱۹۹۰؛ برتود و دیگران ۱۹۹۳). همچنین شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می دهد افراد معلول خود اشتغالی را نسبت به کار برای کارفرما ها و سایر ارگان ها ترجیح می دهند که در ادامه توضیح داده خواهد شد. آما انچه که لازم به آن اشاره شود این موضوع است که افراد معلول به واسطه اشتغال ناقص و دریافت مشاغل با رده و درآمد پایین همواره با انواع محرومیت ها مواجه می شوند (بارنس ۱۹۹۱). تحقیقات نشان می دهد مردانی که معلولیت دارند گاها یک چهارم مردان غیر معلول در شرایط کاری برابر حقوق می گیرند که ارتباط مستقیم با شدت معلولیت آنها نیز دارد (برتود و دیگران). ابعاد دیگر اشتغال ناقص افراد دارای معلولیت نبود مزایای کار، استفاده نکردن از مهارت های افراد معلول و آموزش در هنگام کار است. در پاسخ به مشکلات و چالش های پیش روی معلولین سیاست ها و برنامه های متعددی برای حمایت از اشتغال معلولین تصویب شده و بر اساس شرایط اجتماعی-فرهنگی معلولین به خود اشتغالی یا اشتغال ناقض، کار پاره وقت و ...روی می آورند.
خود اشتغالی معلولین
مطالعات اخیر در انگلستان نشان داده است که معلولین نسبت به افراد غیر معلول به دلیل انگیزی های غیر مادی خود اشتغالی را انتخاب می کنند (النا گوسکوا ۲۰۱۲). افراد معلول به این دلیل که می خواهند انعطاف لازم در محل و ساعات کار، استقلال کاری و شرایط کاری داشته باشند خود اشتغالی را به عنوان اولین گزینه در نظر می گیرند (لامبراد ۲۰۰۱). رضایت شغلی و رضایت از شرایط کار در این نوع فعالیت در میان افراد معلول بیشتر از افراد غیر معلول است که همان کار و فعالیت را انجام می دهند. از دیگر دلایل افزایش میل به خوداشتغالی ممکن است تبعیض کارفرما ها باشد که به عنوان مهمترین عامل همواره مطرح است که در نهایت باعث می شود فرد معلول به خود اشتغالی روی بیاورد (جونز و لتریلی ۲۰۱۱). اما خود اشتغالی معلولین مشکلات خاص خود را دارد که داشتن درآمد کمتر از جمله این مشکلات است، چرا که افراد معلولی که با خود اشتعالی امرار معاش می کنند به دلیل معلولیت و وجود موانع متعدد می توانند درآمد کمتری نسبت به سایر افرادی که در همان کار و فعالیت بدون داشتن معلولیت فعال هستند داشته باشند اما در نهایت رضایت کاری در خود اشتغالی عامل مهمی است که افراد معلول را به سمت راه اندازی کسب و کار متعلق به خودشان سوق می دهد و از مسائلی که در باره خود اشتغالی معلولین مطرح است نیاز به حمایت کامل از سوی دولت و مراکز متولی امور معلولین است.
اشتغال معلولین در سایر مراکز
افرادی که در فضا های کسب و کار حضور دارند توانایی ها و شرایط مختلفی دارند. از هر سه نفر یک نفر دارای نوعی معلولیت است که در ظاهر دیده نمی شود اما در بررسی های صورت گرفته مشخص شده است که افراد دارای معلولیت در فضا های کسب و کار نیرو های خلاق تر و موثر تری هستند (EEO Trust survey ۲۰۰۵) و در کشور های توسعه یافته عموما هزینه مناسب سازی برای حضور افراد دارای معلولیت کمتر از ۵۰۰ دلار است که کمتر لازم است در محیط های کاری هزینه شود. شرکت Dupont Corporation اولین شرکتی بوده است که عملکرد کارمندان معلولش را در طی ۳۰ سال بررسی کرده و بطور رسمی اعلام کرده است که کارمندان دارای معلولیت در مقایسه با سایر کارمندان از نظر حضور در محل کار، ایمنی و عملکرد کلی کار بهتر بوده اند. گزارش های متعدد دیگری در سراسر دنیا نتایج مشابه را نشان داده اند اما شرکت هایی که نتوانسته اند از تلفیق در نیرو های خود استفاده کنند گاها به دلیل تصویر های نادرست، نداشتن اطلاعات کافی و...بوده است.
با توجه به عدم مناسب سازی بسیاری از محیط های کاری و عدم توجه به قانون سه درصد استخدام معلولین در دستگاه های دولتی که گاها رسما توسط برخی وزارت خانه ها زیر پا گذاشته می شود و نداشتن برنامه ای منسجم برای خود اشتغالی معلولین متناسب با مهارت ها و شرایط جدید اقتصادی و افزایش قیمت ها، افراد دارای معلولیت با چالش های جدید برای داشتن زندگی مستقل روبرو هستند که در صورت نداشتن اشتغالی پایدار نمی توان انتظار داشت مسائل فرهنگی جامعه در برخورد با معلولین اصلاح شود.