چند روز قبل برای خرید مایحتاج منزل به سوپرمارکتی رفتم. هنگام خرید گوشت متوجه شدم که بازهم قیمتها رشد داشته است. یعنی به عبارتی قیمت انواع گوشت قرمز از کیلویی 500 هزار تومان هم فراتر رفته است. بهرحال بنده مقداری خرید کردم و از سوپرمارکت خارج شدم. اما نکتهای که ذهنم را به شدت درگیر کرد این نکته بود که آیا مسئولان ما به طور کلی قدرت پیش بینی دارند؟ این سوال از آنجا ذهن من را درگیر کرد که تقریبا سال قبل کلیپی منتشر شد که در آن یک دامدار با توجه به عملکرد دولت پیش بینی نموده بود که سال آینده قیمت گوشت قرمز به 500 هزار تومان خواهد رسید. اکنون پرسش اینجاست که چرا مقامات دولتی خود چنین پیش بینی نداشتند و ندارند؟ آیا بیاطلاع هستند و یا میدانند ولی اعلام نمیکنند؟!
اجازه دهید یک روایت دیگر را نیز قلمی کنم. چندی قبل با یکی از مسئولان وزارت جهاد کشاورزی معاشرت میکردم و از او پرسیدم چه زمانی قرار است قیمت مرغ کنترل شود و پایین بیاید؟ این مقام مسئول از آنجا که میدانست قرار نیست این سخن رسانهای شود صراحتا گفت وقتی قیمت دلار پایین بیاید. او در توضیح بیشتر گفت، قیمت جهانی مرغ پس از جنگ اوکراین کیلویی دو دلار شده و در ایران هم همین قیمت است. فقط فرق ما با کشورهای دیگر این است که از آنجا که ارزش ریال به شدت پایین آمده مردم قدرت خرید خود را از دست دادهاند و بنابراین نمیتوانند به میزان مکفی خرید کنند. ضمن آنکه دولت هم برای افزایش حقوقها معذوریتهای خود را دارد پس برای کسانی که حقوق ثابت و مشخصی دارند این شرایط بسیار دشوار است. اما اگر به هر دلیلی قیمت دلار کاهش پیدا کند طبیعتا قیمت مرغ نیز متناسبتر میشود. در واقع قیمت مرغ همان دو دلار است اما قدرت پول ایران افزایش پیدا کرده فلذا قدرت خرید مردم رشد میکند و سفرهها نیز رنگین تر میشود.
اما برگردم به سوالی که آن ابتدا مطرح کردم: مسئولان درخصوص موضوع پیشبینی آینده اقتصاد بیاطلاع هستند یا قصدی برای بیان آن ندارند؟
واقعیت آن است که در تمام وزارتخانهها و نهادهای اقتصادی دولتی کارشناسانی حضور دارند که دیتاها را استخراج و براساس آن آینده را پیشبینی میکنند. هر فعل و انفعالی که در اقتصاد کشور رخ میدهد این افراد میتوانند تا حدود بسیاری شرایط را پیش بینی کنند. مثلا وقتی قیمت دلار بالا میرود و یا ارز دولتی فلان کالا حذف میشود بسادگی قابل پیشبینی است که موج گرانی به راه میافتد. اما مسئله اینجاست که مسئولان میدانند که سمت و سوی اقتصاد کشور کدام طرف است و در آینده چه قرار است شود. یعنی وقتی دولت تصمیم گرفت جراحی اقتصادی کند محرز و قابل پیشبینی بود که گرانیها محدود به چند کالا نمیماند اما در تریبونها اعلام شد که چنین نخواهد بود و روزهای بهتری در راه است.